Teknoloji kullanımı konusunda eğitim verdiğim, eğitim aldığım bir hafta oldu. Okulumda öğrencilerime bağımlılık ve teknoloji bağımlılığı anlattım. Sonra da veli olarak bu konuda seminere katıldım.

Özellikle gençlerin elinden düşmeyen telefonlara hastalık derecesinde bağlı olmalarının endişe vericiboyutta olduğunu görmek üzücü.

Bağımlılık, kişinin bir nesne veya kullandığı madde üzerindeki kontrolünü kaybetmesi olarak tanımlanmaktadır. Kullanılan nesne, sigara, alkol, uyuşturucu olabilir. Ancak son yıllarda bu maddeler yerini teknoloji kullanımına bırakmış durumdadır. Ülkemizde ve dünyada bu konuda mücadele eden çalışan klinikler ve uzmanların sayısı her gün artmaktadır. Yapılan çalışmalara rağmen teknolojiye, akıllı telefonlara bağımlı bir kitle haline dönüşüyoruz. Tabi ki telefonun kendisine değil içindeki uygulamalara. Kimisi sosyal medyadan kopamıyor, kimisi oyundan. Cinsiyet farklılıkları da devreye girdiğini görüyoruz. Araştırmalar kadınların sosyal medya ile bağının fazla olduğunu belirtirken, erkeklerin de oyunlarda ön plana çıktığını gösteriyor.

Teknoloji kullanımın bağımlılık sınıfına alınabilmesiiçin dikkat edilecek en önemli belirtiler şunlardır:

·En önemli gösterge kişinin günlük rutinlerini ve sorumluluklarını engellemesi (Örneğin; Teknoloji kullanımı nedeniyle ders çalışmayan öğrenci, işe gidemeyen bir çalışan )

·Kişinin ruhen, bedenen, sosyal veya adli olarak sorun yaşamasına rağmen kullanımına devam etmesi (Sağlık veya ilişki kaynaklı sorunlar olmasına rağmen kullanımın devam etmesi)

·Kullanım konusunda yalanların ve bilişsel çarpıtmaların başlaması (Kullanımının az olması konusunda gerçek dışı beyanlar kadar, kullanmak için yalanlara başvurulması)

·Kişinin teknoloji uygulamalarını gerçek yaşantısının önüne alması (sosyal medya paylaşımlarının gerçek yaşantıdan daha fazla dikkate alınması veya bir oyunda kazanılan karakter sayısının gerçek yaşamdaki başarılardan daha fazla önemsenmesi gibi)

Risk faktörlerinin bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

·Çevresinde bu konuda bağımlığı bulunanlar

·Gerçek yaşantısında spor, hobi, amaç konusunda eksikliği bulunanlar

·Aile içi iletişimde sorun yaşayanlar ve ailesinde bağımlı birey bulunanlar

·Sosyal ilişikilerde sorun yaşayanlar

Teknolojinin bu denli bağımlılık nesnesi haine gelmesinin en önemli sebebi kullanımının yasal olmasıdır. Örneğin kişi her yerde sigara alkol kullanamazken, cebimizde taşıyabildiğimiz teknoloji her yere bizimle beraber gelmektedir.

Çocukluğumuzdan beri alkol, uyuşturucu ve sigara bağımlılığı ile mücadelesine tanık olduğumuz YEŞİLAY, son senelerde bu konuda çalışmalar yapmaktadır. Türkiye Bağımlılıkla Mücadele projesi kapsamında hem kurumsal hem de bireysel yardımlarda bulunmaktadır. Bu konuda “Yerinde ve yeterince” sloganı özetlemektedir ki; teknoloji hayatımızı kolaylaştıran ve geri dönüşü olmayan bir yeniliktir. Amaç kişileri teknolojiden uzak tutmak ve gelişmeleri görmezden gelmek değildir. Gerçek yaşantının önüne geçmesi ve kişinin sorumluluklarını aksatmasının engellenmesi hedeflenmektedir.

Diğer bağımlılık türlerinde olduğu gibi bireyin bu konuda farkındalık kazanması ve kararlı olması önemli bir unsurdur. Bireysel çabaların yetersiz kaldığı bireylerin mutlaka uzaman yardımı almaları bağımlılık mücadelesinde bir zorunluluktur.

Not: Gelecek yazı ailelere ve kişilere öneriler ve bireysel olarak atılabilecek adımlar…