Bugun...


ERÇİN YALÇIN

facebook-paylas
İzmir’in Çağdaş ve Doğal Yaşam Köyü Bademler
Tarih: 23-10-2020 11:17:00 Güncelleme: 23-10-2020 12:00:00


Bademler, İzmir’in batısında Güzelbahçe ve Seferihisar ilçeleri arasındaki boğazın tam ortasında yer alır. Karayolunun batısındaki bir tepe üzerinde yer alan köy, İzmir'e 35, Seferihisar'a 10 ve Urla'ya 9 km. uzaklıktadır. Kuzeyinde Burunsuz Çiftliği ve Pertev Paşa tepeleri, batısında Hacıhasan Dağı ve İğdelipınar, güneyinde Palamutluk ve Hereke ovası; doğusunda Bakılar Boğazı ve Yıkık Değirmen vardır. En yakın köyler ise Turgut, Hereke, Ulamış, İhsaniye, Ovacık, Çamlı, Gölcük ve Gödence’dir. Akdeniz iklimine sahip olan köy, bir tepe üzerine kurulduğundan devamlı rüzgâr alır, toprakları kıraç, bitki örtüsü yoksuldur. Yaklaşık 1400 nüfusa sahip köyün yerleşim tarihçesi hakkında bir hikâye anlatılır; Sevgili Haşim Kavuklu köyün yaşıyanların’dan, Köyde bizi çok güzel ağırladı ve gezdirdi.

1830 yıllarına kadar göçebe olarak yaşayan ve yaptıkları işten dolayı Tahtacı olarak nitelendirilen topluluklar, Osmanlı tarafından yerleşik düzene geçmeye zorlanır. Kızıldağ ve çevresindeki köyler için eşya yapan ve tahta biçen aşiretler, zamanla en yakın köylere inerler. Böylece, Narlıdere merkez (ocak) olmak üzere, çevresinde Yaka, Uzundere, Cumaovası ve Bademler köyleri kurulmuş olur. Bademler çevresine gelen ilk aileler, önce Ulamış köyüne yakın bir tepeye yerleşir. Ulamış'tan yaşlı biri, köyün şimdiki yerini işaret ederek, yerleşim için daha uygun olduğunu belirtir. Başlangıçta 12 çadırdan oluşan yerleşime, zamanla başkalarının da katılmasıyla köyün temeli atılmış olur. Tepedeki birkaç badem ağacı nedeniyle yerleşimin adı “Bademler” olarak anılacaktır.

 

Alışılagelmiş köy formatından çok uzakta duran Bademler’in geçmişi günümüzden 300 yıl kadar geçmişe uzanıyor. Geçimini tahtacılık ile sağlayan Yörüklerin yerleşik yaşama geçerek kurduğu köy ismini, çevresinde bulunan badem ağaçlarından almış. Camisi ve cemevi olmayan köyde yaşayanların büyük bölümü Alevi inancına sahip. Bademler’in tanınmasında en büyük pay 1963 yılında köyde çekilen Susuz Yaz filmi. Necati Cumalı’nın 1962 yılında yazdığı aynı isimli hikayeyi filme dönüştüren Metin Erksan’ın filmi Türk sinema tarihinin başyapıtları arasında gösteriliyor.

Uzun yıllar zeytin ve tütün tarımı yapılan köyde, 1964 yılında açılan Tarımsal Kalkınma Kooperatifi sayesinde hem yeni iş alanları açılmış hem de Almanya’ya işçi olarak gitme fırsatı doğmuştur. Günümüzde 25 dekar cam ve kaloriferli sera, 150 dönüm arazi içinde mandalin ve meyve bahçesi ile bir zeytinyağı fabrikası vardır. Son yıllarda diğer tarım ürünlerinin yerini kesme çiçek üretimi almıştır. Köyde üretilen gerbera, lilyum, şebboy, karanfil, frezya ve kasımpatı gibi çiçekler, yurt içi ve yurt dışındaki önemli merkezlerde satılmaktadır.

Köyde coşkuyla kutlanan önemli günler vardır. Sultan Navruz, Hıdırellez, Deniz Bayramı ve Derme Deşirme günü gibi.Sultan Navruz'da ve Hıdırellez'de gençler geceleri geç vakitlere kadar eğlenirler, köy içinde ateş yakar, üstünden atlarlar, kızlı erkekli gruplar halinde bahçelerden sahibinin bilgisi dahilinde meyve araklarlar.

Bademler'de bir de Keçi Gezdirme geleneği vardır. Özellikle sünnet düğünlerinde, erkeklerden bir bölük oyuncu yanlarına bir eşek ve bir keçi alarak köy içinde gezintiye çıkarlar. Eşek de, keçi de abartılı biçimde süslenmiştir. Oyunculardan kimisi Arap kılığındadır, kimisi gelinle damat olmuştur. Ağa ve dilenci olan da vardır, ayı postuna bürünen de. Köy içinde keçi gezdirme alayı ilgiyle izlenir. Bu sırada, keçiyi kapmaya yeltenen çıkarsa, oyuncular kocaman kargılarıyla bunu önleyeceklerdir. Eğlence böylece coşku ve şamata içinde sürüp gider.

 

Bademler Köyü Pazarı

Bademler, özellikle hafta sonu gezmesi için alternatif yer arayışında olan İzmirlilerin rotasında. Köyü ziyaret için en ideal gün pazar. Pazar günü köyün meydanına (Çeşmebaşı) açılan ara sokakta kurulan üretici pazarı, yerel halkın el emeğiyle ürettiği meyve-sebzelerin yanı sıra evde pişirilen zeytinyağlılar, gözleme ve ekmek çeşitlerinin tadına bakmak için de en doğru yer. Pazarın meydana açılan noktasında fırından sıcak sıcak çıkan ekmekleri satan tezgahın önünde ‘godalak‘ var. Yalnızca Bademler’de üretiliyor. Geçmişte tütün üretimi ile kazancını sağlayan köyde sabah tütüne giden kadınlar uykudan uyanan çocukları aç kalmasın diye çok pratik  bir fikir geliştirmiş. Köylü kadınlar sabah evden çıkmadan bir kişinin doyabileceği büyüklükte yuvarlak hamurun tam ortasına kabuğunu yıkadıkları yumurtayı yerleştirip hamurla yumurtayı fırına vermiş. Fırından çıktığında sade bir ekmek görüntüsüne sahip olan godalak’ı yardığınızda içinden yumurta çıkıyor. Fırında, ekmeğin içinde yavaş yavaş haşlanan bu yumurta ekmekle birlikte katık ediliyor. Yolu Bademler’e düşenlerin bu ilginç lezzeti deneyin mutlaka.

 

Bademler Köyü’nün ilkleri

Okuma yazma oranı yüzde %100 olan köy, Türkiye‘de ilkleriyle bir hayli ün yapmış durumda. Bademler Köy Tiyatrosu, Türkiye’de köyde kurulan ilk tiyatro unvanına sahip. 1930’lu yıllarda köye gelen Öğretmen Mustafa Ararat’ın gençleri toplayarak kurduğu tiyatro grubuyla başlayan hikaye köy meydanında gerçekleşen provalara ilgi gösteren köylülerin katılımıyla giderek büyümüş. 1969’da farklı kurum ve kişilerin de desteğiyle inşa edilen tiyatro binası hala faal. İçi 200, bahçesi 700 kişi kapasiteli tiyatroda her yıl 27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü’ne özel bir oyun sergileniyor. Köyün Kültür Sanat Derneği’nin belirlediği yeni oyuna köyde yaşayan 7’den 70’e herkes başvuruyor. Oyunun sahne önünde ve arkasında yer alan herkes köyden. Yönetmeninden ışıkçısına kadar her türlü pozisyon için deneyimli kişinin bulunduğu köyde birçok kişi rolündeki ismini ya da tiyatrodaki görevini lakap olarak kullanıyor.

Susuz Yaz filmine de konu olan su sorunu köyde 1962’de kurulan Bademler Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ile çözülmüş. Bülent Ecevit’in de projeleri arasında yer modele benzerlik gösteren bu kooperatif su sorununu çözmek için başladığı görevini sürdürüyor. 200 ortaklı sulama kooperatifinin suladığı topraklarda köyün yüzde 60’ı seralarda çiçek üretimi yaparak geçimini sağlıyor.

 

Çocuk Oyuncakları Müzesi,

Bademler’in ülkemize kazandırdığı ilklerden. Bademlerli Arkeolog Musa Baran’ın 1990’da kurduğu müze, köy meydanının yanı başında. Annesinin yaşadığı evi, ölümünün ardından müzeye dönüştüren Musa Baran, müzenin bir odasını annesinin hatırasını yaşatmak için etnografik biçimde düzenlemiş. Eski eşyalar, fotoğraflar ve aile hatıralarının sergilendiği bu odanın üst katında ise geçmişte çocukların oynadığı oyunlarda kullandıkları malzemeler açıklamalarıyla birlikte yer alıyor. İzmir İl Halk Kütüphanesi’nin köyde bulunan şubesi de 80 yaşına merdiven dayamış.

Türkiye’nin en pak ve temiz köyü

Bademler ayrıca, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı yarışma sonucunda Türkiye’nin en temiz köyü derecesiyle onurlandırılmış. Köydeki temizlik anlayışını ilk olarak kireçle badanalanan evlerden anlayabiliyorsunuz. Çöplerini ayrıştıran, sokakları her gün yıkanan ve herkesin kendi evinin önünü temizleyip, çiçeklendirdiği bu köyde kirli bir şey bulmak  mümkün değil.

Birkaç saatlik gezinti ile bile farklı havasını hissettiren Bademler Köyü, kentten tersine göçe şahit olmak isteyenler için eşsiz bir deneyim sunuyor.

Tiyatro Binası: Köy içinde, 1969 yılında dönemin İzmir Valisi Namık Kemal Şentürk tarafında açılan ve bugüne kadar 150’den fazla oyuna sahne olan bina. Her yıl Mayıs’ın ilk haftası yapılan Bademler Tiyatro Şenliği’ne ev sahipliği yapıyor.

 

Azmak: Köyün 10 km. güneybatısındaki temiz denizi ve kamp alanıyla ünlü plaj. 18-19 Ağustos tarihlerinde Bademler Deniz Bayramı ve Şenlikleri kutlanmaktadır.

Balıklı Havuz: Köyün 2 km. doğusunda, Gödence köyü yolundaki doğal pınar.

Istatın Havuz: Köyün 1 km. kuzeybatısındaki tepede yer alan manzaralı doğal pınar.

Gölet: Köyün 3 km. kuzeydoğusunda sulama amaçlı göl çevresindeki piknik alanı. Gölet yolunda Hanyıkığı mevkisinde Bizans kalıntıları ve göletten 1 saat mesafede, köy halkınca kutsal sayılan Deliktaş yer alır.

 

Bademler Köyü’ne Nasıl Gidilir?

Bademler, İzmir-Çeşme Karayolu üzerinde, Güzelbahçe’den Seferihisar yönünde 11. km’de konumlanıyor. İzmir şehir merkezine 40 km mesafede olan köy, Urla’dan 10 km, Güzelbahçe’den 14 km, Seferihisar’dan 10 km, Çeşme’den 62 km uzaklıkta. Köye 320 numaralı Bademler-Fahrettin Altay Aktarma Merkezi hattındaki ESHOT otobüsleri ile toplu ulaşım hizmeti veriliyor. Bu otobüs Çamlı ve Yelki üzerinden Bademler’e ulaşıyor. Her gün 06.00-24.00 saatleri arasında belediye otobüsü seferi var.

Bademler Doğal Yaşam Köyü

Tamamıyla ahşap olan bungalov evler, bölgenin doğal güzelliğini yaşayacağınız, gerçek manada bir doğa turizmi yaşamanızı sağlayacak bir alan harika bir yer.Ev pansiyonculuğu bu yörenin doğal yaşantısı ile iç içe olmak isteyenlerin tercih edeceği bir konaklama türü.

Kırsal Turizm bu alanlarda yaşayanların kültürlerini, diğer kültürlerle etkileşimleri olsa bile değiştirmeden koruduğu, tanıttığı bir turizm türüdür ve yılın her ayı yapılabilir.

Kırsal turizm de bu alanları ziyaret edenler, yöre halkının el sanatlarıyla ve onların yörelerine ait ürünlerle, geleneksel mutfaklarıyla, yetiştirdikleri tarım ürünleriyle, güler yüzleriyle yöreye özgü doğal konaklama tipleriyle tanışırlar. Kırsal alanlarda yaşayanlar kendi kültürlerinin önemini daha iyi anlayarak, kültürel miraslarını korumalılardır.

https://www.bademlerdogalyasamkoyu.com/bungalovlar

Finalde Ulamış Köy meydanın’da bulunan Öz Kumru Pide salonunda nefis pidelerin tadına baktık ve yemek sonrası çiçekli tepside gelen çay ikramı harikaydı!

İnsanların kültürlerini kaybetmesi demek kimliklerini kaybetmesi demektir...

Teşekkürler Haşim Kavuklu ve Yüksel Helvacıoğlu….





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 33 29 1 3 77 21 90 +56
2 Fenerbahçe 33 27 1 5 87 30 86 +57
3 Trabzonspor 33 17 12 4 56 43 55 +13
4 Beşiktaş 33 15 12 6 44 38 51 +6
5 Başakşehir FK 33 14 12 7 44 38 49 +6
6 Çaykur Rizespor 33 14 13 6 43 49 48 -6
7 Kasımpaşa 33 13 13 7 55 59 46 -4
8 Antalyaspor 33 11 10 12 38 38 45 0
9 Alanyaspor 33 11 10 12 43 46 45 -3
10 Sivasspor 33 11 10 12 40 45 45 -5
11 Adana Demirspor 33 9 10 14 49 44 41 +5
12 Samsunspor 33 10 14 9 37 43 39 -6
13 MKE Ankaragücü 33 8 12 13 40 43 37 -3
14 Kayserispor 33 10 13 10 37 47 37 -10
15 Konyaspor 33 8 13 12 34 47 36 -13
16 Gaziantep FK 33 9 17 7 37 50 34 -13
17 Fatih Karagümrük 33 8 16 9 37 42 33 -5
18 Hatayspor 33 7 14 12 37 46 33 -9
19 Pendikspor 33 7 17 9 37 68 30 -31
20 İstanbulspor 33 4 22 7 26 61 16 -35
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 31 22 6 3 70 27 69 +43
2 Göztepe 31 19 6 6 54 19 63 +35
3 Çorum FK 31 16 8 7 52 31 55 +21
4 Sakaryaspor 31 15 7 9 45 31 54 +14
5 Bodrumspor 31 14 7 10 39 21 52 +18
6 Kocaelispor 31 15 9 7 45 35 52 +10
7 Bandırmaspor 31 12 8 11 46 27 47 +19
8 Gençlerbirliği 31 12 8 11 37 30 47 +7
9 Boluspor 31 13 10 8 28 32 47 -4
10 Erzurumspor FK 31 11 9 11 28 27 41 +1
11 Ümraniyespor 31 10 14 7 34 42 37 -8
12 Manisa FK 31 8 11 12 38 37 36 +1
13 Keçiörengücü 31 9 13 9 28 38 36 -10
14 Şanlıurfaspor 31 8 13 10 28 33 34 -5
15 Tuzlaspor 31 8 14 9 32 46 33 -14
16 Adanaspor 31 9 17 5 24 44 32 -20
17 Altay 31 5 23 3 14 70 15 -56
18 Giresunspor 31 2 25 4 13 65 7 -52
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 34 24 5 5 76 29 77 +47
2 Van Spor FK 34 23 5 6 57 33 75 +24
3 Bucaspor 1928 34 20 5 9 51 24 69 +27
4 1461 Trabzon FK 34 19 6 9 64 35 66 +29
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 34 16 8 10 47 29 58 +18
6 Ankaraspor 34 15 8 11 42 32 56 +10
7 Karacabey Belediye Spor 34 13 10 11 40 32 50 +8
8 Ankara Demirspor 34 14 15 5 37 38 47 -1
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 34 13 14 7 42 36 46 +6
10 Kırklarelispor 35 11 13 11 32 38 44 -6
11 Diyarbekir Spor 34 11 14 9 36 37 42 -1
12 Altınordu 34 10 13 11 40 34 41 +6
13 Hes İlaç Afyonspor 34 10 13 11 24 34 41 -10
14 Serik Belediyespor 34 10 14 10 29 37 40 -8
15 Nazilli Belediyespor 35 11 16 8 38 57 38 -19
16 Zonguldak Kömürspor 34 9 17 8 35 54 32 -19
17 Kırşehir Futbol SK 34 5 21 8 32 68 23 -36
18 Bursaspor 34 5 21 8 24 62 20 -38
19 Adıyaman FK 34 3 24 7 24 61 16 -37
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 27 21 2 4 63 16 67 +47
2 Aliağa Futbol A.Ş. 27 18 0 9 54 15 63 +39
3 Ayvalıkgücü Belediyespor 27 14 6 7 39 25 49 +14
4 İnegöl Kafkas GK 27 13 6 8 35 26 47 +9
5 52 Orduspor FK 27 13 7 7 39 28 46 +11
6 Edirnespor 27 13 9 5 45 27 44 +18
7 K.Çekmece Sinopspor 28 10 10 8 41 31 38 +10
8 Mardin 1969 Spor 27 11 11 5 36 32 38 +4
9 Artvin Hopaspor 27 9 11 7 33 28 34 +5
10 Karabük İdmanyurdu Spor 27 10 13 4 26 43 34 -17
11 Talasgücü Belediyespor 27 9 14 4 30 42 31 -12
12 Kırıkkalegücü FK 27 8 14 5 28 36 29 -8
13 Gümüşhanespor 27 4 13 10 23 45 22 -22
14 Malatya Arguvanspor 27 3 20 4 18 53 13 -35
15 Tarsus İdman Yurdu 27 2 22 3 19 82 9 -63
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/04/2024 Adana Demirspor vs Galatasaray
 27/04/2024 Kasımpaşa vs Samsunspor
 27/04/2024 Sivasspor vs Konyaspor
 27/04/2024 Fenerbahçe vs Beşiktaş
 27/04/2024 Hatayspor vs Başakşehir FK
 28/04/2024 Alanyaspor vs İstanbulspor
 28/04/2024 Pendikspor vs Kayserispor
 28/04/2024 Çaykur Rizespor vs MKE Ankaragücü
 28/04/2024 Trabzonspor vs Gaziantep FK
 29/04/2024 Fatih Karagümrük vs Antalyaspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 28/04/2024 Adanaspor vs Manisa FK
 28/04/2024 Boluspor vs Altay
 28/04/2024 Erzurumspor FK vs Çorum FK
 28/04/2024 Giresunspor vs Sakaryaspor
 28/04/2024 Göztepe vs Gençlerbirliği
 28/04/2024 Keçiörengücü vs Ümraniyespor
 28/04/2024 Kocaelispor vs Bandırmaspor
 28/04/2024 Şanlıurfaspor vs Eyüpspor
 28/04/2024 Tuzlaspor vs Bodrum FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 28/04/2024 Ankaraspor vs Nazilli Belediyespor
 28/04/2024 Esenler Erokspor vs Adıyaman FK
 28/04/2024 Hes İlaç Afyonspor vs Bucaspor 1928
 28/04/2024 Karacabey Belediye Spor vs Altınordu
 28/04/2024 Van Spor FK vs Ankara Demirspor
 28/04/2024 Yeni Mersin İdman Yurdu vs Beyoğlu Yeniçarşıspor
 28/04/2024 Zonguldak Kömürspor vs Kırşehir Futbol SK
 28/04/2024 1461 Trabzon FK vs Serik Belediyespor
 30/04/2024 Diyarbekir Spor vs Bursaspor
 28/04/2024 Van Spor FK - Ankara Demirspor Ankara Demirspor ligde deplasmandaki son 7 maçında hiç kazanamadı  Van Spor FK yenilmez
 30/04/2024 Diyarbekir Spor - Bursaspor Bursaspor ligdeki son 5 maçını kaybetti  Diyarbekir Spor kazanır
 30/04/2024 Diyarbekir Spor - Bursaspor Diyarbekir Spor ligdeki son 9 maçında hiç kazanamadı  Bursaspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2024 Aliağa Futbol A.Ş. vs Kırıkkalegücü FK
 27/04/2024 Artvin Hopaspor vs 52 Orduspor FK
 27/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor vs Edirnespor
 27/04/2024 Gümüşhanespor vs Kepezspor FAŞ
 27/04/2024 Malatya Arguvanspor vs Talasgücü Belediyespor
 27/04/2024 Mardin 1969 Spor vs İnegöl Kafkas GK
 27/04/2024 Tarsus İdman Yurdu vs Karabük İdmanyurdu Spor
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI