Yolunuz İzmir’e düşerse uğramadan dönmemeniz gereken yerlerin başında gelir Urla. Doğanın cömertliğine, tarihin eşsiz kalıntılarına tanık olacak, her köşede yeni keşiflere çıkacaksınız. Urla…Kırk kilometrelik sahil şeridinin pırıl pırıl denizin mavisiyle buluştuğu, doğanın bütün cömertliğini sergilediği, tarihin halen soluyan kalıntılarının eşlik ettiği Ege’nin muhteşem bir köşesi. ‘Susuz Yaz’ın, ‘Tütün Zamanı’nın yaratıcısı Necati Cumalı’nın, Nobel ödüllü Şair Yorgo Seferis’in, sanatçı Tanju Okan’ın vazgeçemediği, iz bıraktığı topraklar…Yolu İzmir’e düşenlerin görmeden geçmemesi gereken, her köşesinde yeni keşiflere tanık olunacak Urla, unutulmayacak bir ziyaretin kapısını açık tutuyor.

Ege’ye yerleşenlerin sıkça tercih ettiği Urla merkez yaz -kış aktif bir kasaba.
Urla Sanat Sokağı’nda güzel bir mola vermek isterseniz, şahane dondurma ve kurabiyeler yapan İrmik Hanım Patisserie’ye uğrayın. 0 organik keçi sütü kullanarak benzersiz dondurmalar yapan pastanenin spesyalleri, zencefil – limon, lavanta ve acıbademli dondurma çeşitleri. İrmik Hanım Patisserie’den çıkıp sokak boyunca yürürken bir sürü kitap – kafe, hediyelik eşya dükkanı ve antikacı görebilirsiniz,Sanat Sokağı’nın bitiminde artık bir Ege kasabasına ait olabildiğince doğal  karelere rastlayabilirsiniz. Salaş çorbacılar, dışarı atılmış masalarıyla kasaba kahvehaneleri, mis gibi kokular yayan taş fırınlar ve daha niceleri…Urla’yı Urla yapan yerlerden biri ise kesinlikle Malgaca Pazarı. Tarihi bir “arasta” olan Malgaca Pazarı’nda bugün, demirciden manava, aktardan kasaba kadar her şeyi bulmak mümkün. Eski Urla’nın ruhunu biraz da olsun hissettiren bu güzel çarşının, es geçilmemesi gereken bir de lezzet durağı var: Enfes zeytinyağlı menüsü ve dillere destan yemekleriyle baştan çıkaran Beğendik Abi! Ege usulü bir esnaf lokantası olan Beğendik Abi’nin imzası diyebileceğimiz 3 yemeği şöyle sıralıyorum…Terbiyeli şevketi bostan, zeytinyağlı bamya ve enginar dolması.

ilçenin Rum izleri taşıyan nostaljik mimarisini, bitişik nizam mahallelerini ve salaş lokantalarını görmek isterseniz doğruca Urla ilçe merkezine gitmenizi tevsiye ederim.

İskele

Urla İskele’ye indiğinizde bu iki ismi artık her yerde görmeye başlıyorsunuz: Nobel ödüllü şair Yorgo Seferis ve Türk pop müziğinin duayen isimlerinden Tanju Okan. Yorgo Seferis iyi bir şair olmanın ötesinde, Urlalıların tabiriyle “İskele’nin çocuğu”. 29 Şubat 1900’de burada doğan ve 1921’de ailesiyle birlikte Atina’ya göç eden Yorgo Seferis, Urla İskelesi’nde, denize yakın sokaklardan birinde büyümüş ve büyüdüğü ev şu an kendi ismini taşıyan bir butik otel olarak hizmet veriyor. İskele’de tabii bir de Tanju Okan fenomeni var. Hayatının son 1,5 senesini Urla İskele’de geçiren ve vasiyeti üzerine İskele Mezarlığı’na defnedilen sanatçının adını taşıyan bir park ve onlarca mekan var.Urla İskele’nin özellikle gün batımları inanılmaz keyifli. Gelelim “Urla İskele’de ne yenir?” sorusuna ve cevabına: Urla İskele’nin alamet-i farikası kesinlikle Urla Katmeri! Otlu, kıymalı ve patatesli harçlarla hazırlanan ve tül gibi bir hamurun kat kat açılması ile hazırlanan katmeri, İskele Caddesi girişindeki Ünal Kardeşler’de yemenizi tavsiye ediyoruz. Ünal Kardeşler hem nefis katmeriyle, hem de bir zamanlar hastane adası olarak kullanılan ve Klazomenai antik kentinin kalıntılarına ev sahipliği yapan Karantina Adası’na bakan eşsiz manzarasıyla meşhur.

Ara sokaklarında bol bol fotoğraf çekilesi, her köşe başında bir çay ya da kahve içilesi Urla İskele’den şunları yapmadan dönmeyin:

Urla İskele kavşağından Urla Merkez’e doğru giden “Ağaçlı Yol”dan geçin ve kendinizi yeşilin huzuruna bırakın. Ayrıca bu yol boyunca şahane kır kahvaltıcıları var. Benim tavsiyem giderken sol kanatta kalan Beyko’s Garden. Beyko’s Garden’ın şahane peynirlerini, ev yapımı reçellerini ve enfes patatesli Karaköy Katmeri’ni denemeden olmaz.İskele Telekom Müdürlüğü’nün hemen yanı başında Pazar günleri kurulan Çeşmealtı Pazarı’na mutlaka uğrayın. Bu pazarda taze Ege otlarından mis kokulu sebzelere; damağınızı bayram ettirecek peynir ve zeytinyağlarından taze çiçeklere kadar Ege’ye dair her türlü güzelliği bulabilirsiniz.

Akşam yemeği için Urla İskele’de pek çok mekan alternatifi var. Ancak  önerim İskele meydanda bulunan Urit Restoran ve Urla Pier Hotel’in butik ve şirin restoranı. Urla İskele’de denize girmek isterseniz Kum Denizi Plajı’nı tercih edebilirsiniz. Geniş ve temiz bir plaj olan Kum Denizi Plajı hafta sonları biraz kalabalık olabiliyor.

Şarap seviyorsanız, Urla Şarapçılık bağlarına mutlaka uğrayın…

Urla’nın toprağı mı? Güneşi mi? Bereketli yağmurlar mı? Dünyanın dört bir yanından öğrendiklerimiz mi? İş gücümüz mü? İnancımız mı? Çok çalışmamız mı? Aşkımız mı? Tutkumuz mu?
Neydi başarının sebebi?

Bizce hepsiydi, bizim şişelerimiz hepsiyle doluydu…”

Can Ortabaş; 22 yıl önce Uzbaş çiftliğini kurdu. Şimdiki hali ile Uzbaş Arberatoryumu. Üzerinde 1900 farklı bitki çeşidi bulunan bu yeşil müzenin olduğu topraklarda keşfedilen bağ setleri ‘bizi’ bambaşka bir yolculuğa çıkardı.

Can Ortabaş, Bülent Akgerman, Deniz Barçın ve Yavuz Karacasulu’nun birlikte çıktığı bu yolculuk sadece bağ setlerini yeniden canlandırma hayali değil, bir yarımadada bize ait binlerce yıl öncesinden kalan bir kültürü hayata kavuşturmak esasına sahipti.

Niyet yerini buldu.

Ana faaliyeti Şarapçılık ve Bağcılık olan Urla Şarapçılık A.Ş 18 yıl içerisinde soylu enternasyonel üzümlerin, Anadolu’ya ait çeşitlerin ve yerel üzümlerin seleksiyonu, yeniden çeşitlendirilmesi ve hayata döndürülmesi için çalışmaktadır.

Bu çalışmalar günümüzde 10 çeşit şarabımız, iyi tarım uygulamalarımız, dünya şarapçılığında bilinilirliğimiz, 2010 Arkitera ödülümüz ile bize her gün bir armağan vermektedir.

Tüm bunların dışında mübadele döneminde ait olduğu tohumundan ayrılmak durumunda kalan Urla da özüne kavuştukça daha mutlu ve bereketli bir yarım ada haline gelmektedir.

Urla adıyla ulusal ve uluslararası 200 üzerinde ödül alınması, Urla Karası’nın Dünya Üzüm Atlasına girmesi gibi gelişmeler bizlere gurur vermesi dışında agro ve gastro turizm meraklılarının gözlerini bu rotaya çevirtmiştir. Urla Şarapçılık Bağlarını tanımaya gelen yıllık yaklaşık 80 bin civarındaki ziyaretçimiz aynı zamanda Urla’yı tanıma, Urla’da konaklama, yerel lezzetleri ile tanışma fırsatını da bulmuşlardır. Urla gastronomiye ve şarapçılığa gönül verenler için önemli bir rota haline gelmeye başlamıştır.

Tüm detaylarını bu linkte görebilirsiniz..

http://www.urlasarapcilik.com.tr/tr-TR

Yemyeşil köyler ve eşsiz koylar

Urla’nın turistik değerleri dışında, bir de doğa ve deniz aşıklarını kendine bağlayan saklı hazineleri var. Eğer seyahat ettiğiniz yerde araba kiralayarak yollarda kaybolmaktan hoşlanıyorsanız, Urla’da hiç sıkılmayacaksınız demektir. Çünkü Urla, el değmemiş köyleri ve turkuaz koyları ile size daima hoş sürprizler yapacak!

Urla’ya bağlı Özbek Köyü. 1000 yıllık bir Türkmen köyü olan Özbek Urla – Çeşme yolu üzerinde ve Urla’ya sadece 7 km uzaklıkta. 200 haneli bir sahil köyüyken, son yıllarda yoğun şekilde yazlıkçı akınına uğrasa da Özbek, Akkum Plajı’nın güzelliği, zengin çeşitli pazar yeri ve genelde kadınların işlettiği salaş balıkçılarla görülmeye değer.

Urla’da gidilmesi gereken yerlerin başında Demircili Köyü geliyor. Urla’nın güneybatısında kalan bu güzel köye (otobanı tercih etmezseniz) 30 dakikada zeytinlikler ve ormanların arasından kıvrılan keyifli bir yoldan ulaşabilirsiniz. Yolun sonunda karşılaşacağınız manzara ise enfes: Sadece kuş seslerinin duyulacağı kadar sessiz sakin bir plaj, kristal berraklığında bir deniz ve saf huzur! Gülbahçe Köyü yakınlarında bulunan Urla Surf House’a gidin ve yarımadanın çılgın rüzgarını keyfe çevirin! Bu güzel sörf okulunda, kite surf, stand up paddleboarding (SUP) ve wake board eğitimleri veriliyor. Kendi içinde şirin bir oteli ve restoranı da bulunan Urla Surf House, tüm güne yayılan keyifli aktivitelerin adresi olabilir.Demircili Köyü’nden yapılan günü birlik balık turlarına katılabilirsiniz. Bu turlarda balık tutmayı öğrenebilir, aralarda yüzme molaları verebilir ve günün sonunda da kendi tuttuğunuz balıkları mangalda pişirip yemenin keyfine varabilirsiniz!

Urla’nın tarihi, M.Ö 2000 yıllarına kadar uzanır. O devirdeki adı Klazomenai’dir. M.Ö. 2000 yıllarının sonlarında Ege göçleri sonucu, Dor'ların orta Avrupa içlerinden aşağıya, Yunanistan'a inmeleri ile Yunanistan'da oturan İon'lar Anadolu'ya geçerek, İzmir Körfezi'nden Mandalya Körfezi'ne kadar uzanan bölgede yerleşmişlerdir. O devirlerdeki kargaşadan dolayı Anadolu'ya gelerek yeni kentler kurmuşlardır. Hititler gibi büyük devletler bile bu kargaşadan etkilenmiştir. Bu bölgeye İonia adı verilmiştir. İon kolonizasyonu olarak adlandırılan bu olay, zamanla yayılmış ve Smyrna (Eski İzmir) ve Phokaia (Eski Foça) Aiollerin elinden alınmış, birer İon kent devletine dönüştürülmüştür. Klazomenai antik kentinin kalıntıları, Urla'nın İskele mahallesinde bulunmaktadır. Halen devam eden kazıların bir kısmı Karantina Adası üzerindedir. Çıkarılan önemli kalıntılardan birisi de o devirlerde kullanılan bir zeytinyağı fabrikasıdır. Ağaçlı yolun (Mithat Paşa Caddesi) İskele tarafında batısında bulunmaktadır. Klazomenai M.Ö.188 de, Roma'nın Pergamon Krallığı'nın müttefiki olarak yer aldığı, Suriye Krallığı ile yapılan Apemai barışından sonra Romalı'lar tarafından özgür bırakılan şehirler arasındadır. Drymussa (Uzunada) Adası da Klazomenai'a eklenmiştir. Arkeolojik bulgular, Klazomenai Kenti’nde yerleşimin en geç M.S. 5. yüzyıl başlarına kadar devam ettiğini göstermektedir. Helenistik-Roma döneminde anakara boşaltılmış ve Karantina Adası'ndaki yerleşim önem kazanmıştır. Karantina Adası'nın doğu kıyısındaki modern plajın içerisinde Helenistik-Roma dönemi villaların duvarları ve deniz içindeki temelleri gözlenebilmektedir. Adanın kuzeyindeki tepenin en yüksek noktasında bir tapınak bulunmaktadır. Bu tapınağın terasının kuzeyindeki bir yığıntıdan, arkaik dönem oturan kadın heykelciklerinin Helenistik dönem kopyaları elde edilmiştir. Karantina Adası'nda çıkarılan çeşitli arkeolojik eserlerden yerleşimin M.S. 5. Yüzyıla kadar devam ettiği anlaşılmaktadır. 

Karye Pazarı;Türklerin Ege Denizi’ne ve İzmir'e ulaşması, 1080’lü yıllarda Çaka Bey tarafından gerçekleştirilmiştir. İzmir artık bir Bizans şehri değil, bir Türk şehridir. Çaka Bey, Türklerin ilk donanmasını kurarak ele geçirdiği kıyı şehirleri arasında Klazomenai de bulunmaktadır. İzmir ve Urla, 1330 yılında Aydınoğulları Beyliği topraklarına katılmış, sahilden 4 kilometre içeride yeni bir yerleşim yeri kurulmuştur. XIV. Yüzyıl sonlarına ait eski kayıtlarda, Urla'dan Karye Pazarı olarak söz edilmektedir. Urla, ilk kurulduğu yıllardan itibaren bir pazar yeri olma özelliğindedir. Bunda liman ve Çeşme'nin ticaret merkezi olması etkendir. 1390 yılında Osmanlı hakimiyeti başlamış, Urla ticaret alanında hızla gelişmiştir. Bu dönemde ilçede 200 kadar dükkan bulunduğu anlaşılmaktadır.

Antik İyon Yolu’na doğru; İzmir Büyükşehir Belediyesinin, aralarında Klazomenai’nin de bulunduğu 6 İyon kentini birbirine bağlayacak 350 kilometrelik tematik yol için saha çalışmalarına başlaması, Urla’nın önemini daha da artıracak girişimlerden birisi olacaktır.8 bin yıllık geçmişi, birçok medeniyete ev sahipliği yapması, ziyaret edilecek arkeolojik ve tarihi alanların sayısını artırırken, Urla’nın doğal güzellikleri de görülecekler listesinizde yer almalıdır.

Limantepe;Urla İskelesi bölgesinde bulunan Limantepe’de halen devam eden arkeolojik kazılarda ortaya çıkan liman tesisinin, dünyada bugüne kadar araştırılan en erken örneklerden birisi olduğu belirtilmektedir. Arkeolojik kazıların en büyük özelliği, karanın yanında deniz altında da sürdürülmesidir.

Klazomena;12 İon kentinden birisi olan Klazomenai Antik Kenti, Limantepe’den batıdaki Ayyıldız ve Cankurtaran tepeleri eteklerine kadar yayılmaktadır. Bir bölümü Karantina Adası üzerindedir. Arkaik, Erken Tunç ve klasik çağlardan tabakalara rastlanan kazılar sırasında Erken Tunç döneminden kalan ve koridorlu ev olarak tanımlanan saray yapısının bir bölümü ortaya çıkarılmıştır. Aynı noktaya yakın yerde koruma yüksekliği 6 metreye yaklaşan şehir suru bulunurken, Orta Tunç Çağı’na tarihlenen yuvarlak tek mekanlı evler, fırın ve ocak yerleri de ortaya çıkmıştır. Antik kentin önemi, MÖ 6. Yüzyıla tarihlenen bir zeytinyağı işliğinin bulunmasıdır. Klazomenai’de kazısı tamamlanan zeytinyağı işliği, bugün de kullanılan teknolojinin 2600 yıl önce dünyada ilk defa bu bölgede geliştirildiğini kanıtlamaktadır. Dağınık şekilde de olsa Klazomenai Antik Kenti’nin bugüne taşıdığı kalıntılar oldukça zengindir ve görülmeye değerdir.

Karantina Adası;Geçmişin izlerini sürerken, biraz deniz havası almak isterseniz yönünüzü Karantina Adası’na çevirin. Burası adından da anlaşılacağı gibi Osmanlı döneminde bulaşıcı hastalıkların önüne geçilmesi amacıyla kullanılmıştır. Osmanlı’nın bu ilk karantina bölgesini kuran ise Fransızlardır. 1865’de kurulan tesis, ticaret ve yolcu gemileri ile özellikle kuzey hac yolu için gelen hacılar için düşünülmüş ve 1950 yılına kadar aktif kalmıştır. Daha sonra Deniz ve Güneş Tedavi Enstitüsü olarak kullanılan tesis, 1960’da Kemik ve Mafsal Hastalıkları Hastanesi’ne dönüştürülmüş, 1986’da ise Devlet Hastanesi statüsü kazanmıştır.

Tarihi hamam ve camiler 

Urla genelindeki hamamlar arasında 15. Yüzyıla ait, bugün kentsel sit alanı içinde bulunan ve korunması gereken mimari yapı olarak tescilli olan Hersekzade Ahmet Paşa Hamamı ön plana çıkmaktadır. Hamam, yeniden ayağa kaldırılmaktadır. Cami ve diğer ayrıntılarıyla inşa edilen ancak bugün harap halde bulunan bir başka yapı ise Kamanlı Hamamı’dır.

Çeşmealtı

Urla gezisinde bir başka ziyaret alanı ise Çeşmealtı beldesi. Adından Çeşme’ye yakın olduğu düşünülse de bu doğru değildir. İzmir’e 36, Urla merkeze ise 5 kilometre uzaklıktaki Çeşmealtı, kamp alanları, bar, cafe ve restoranlarının yanında gece kurulan alışveriş mekanları ile son derece hareketlidir. Yazlık konutların da yer aldığı Çeşmealtı’nda teknelerin demirlediği liman da bulunuyor.

Bölgeye gidenlere mutlaka tarçınlı lokma yemelerini öneriyorum, Güvendik Tepesi’nden gün batımını izlemek ise tatilinize katacağınız önemli bir ayrıcalık olacak. Urla kıyıları ve önündeki 12 ada ile İzmir Körfezi, en güzel buradan izlenmektedir.

Urla'da Vehbi Koç Deniz Arkeolojisi Araştırma Merkezi

Ankara Üniversitesi Sualtı Arkeolojik Araştırma ve Uygulama Merkezi, İzmir'in Urla ilçesinde Vehbi Koç Vakfı, TINA Türkiye Su altı Arkeolojisi Vakfı ve Urla Belediyesi'nin işbirliğiyle Ankara Üniversitesi Mustafa Vehbi Koç Deniz Arkeolojisi Araştırma Merkezi'ni açtı.

Muhteşem doğa

Urla’nın muhteşem doğasından söz ederken, ilçenin en güzel yerlerinden birinde konumlanan Malgaca İçmeleri de listeye alınmalı. Mide, böbrek, safra kesesi hastalıklarına iyi gelen içme suyuyla ünlü Malgaca’da üç gün kalmak gerekiyor. Kilometrelerce uzunluğunda doğal plajı ise bir başka özelliğini oluşturuyor.İlçenin güneyinde yer alan Kokarköy ise tarihi ve doğal güzellikleri barındırıyor. Denizi bazı yerlerde 100 metre derinliğe yaklaşıyor.

Balık keyfi için..

Geziye Ege’nin lezzetli deniz ürünlerini tatmadan devam etmek olmaz. Bunun için bölgedeki en iyi seçenek ise Özbek Köyü. Urla merkeze 7 kilometre uzaklıktaki köy, zengin balık kaynaklarının yanında eşsiz doğası, temiz havası ile dikkat çekiyor.Belde ve köyler denince tiyatrosu ve sera çiçekçiliği ile ün yapmasının yanında Devlet Senfoni Orkestrası’nın ilk köy konserini verdiği Bademler ile iç bölgede kalmasına rağmen bozulmamış sakin coğrafyası nedeniyle önemli ölçüde turist çekebilen, İzmir Teknoloji Enstitüsü yerleşkesinin de bulunduğu Barbaros köyleri, akla gelen ilk yerleşimlerdir. Ayrıca kıyıda yer alan Balıklıova ile yine sahili bulunan ve Bizans hamamlarına ev sahipliği yapan Gülbahçe ve bu köydeki Tavşan Adası son derece ünlüdür.

Bağbozumu

“Zeytine yağın, üzüme balın düştüğü gün.” Bu geleneksel bayram, Urla Belediyesi ve Ziraat Odası işbirliği ile 20 yılı aşkın zamandır “Bağbozumu Şenlikleri” adı altında sürdürülmektedir. Şenlikler, her yıl 14 Ağustos’ta Malgaca Pazarı’nda yapılmaktadır. Geçmişte Avrupa’ya şarap ve üzümün ihraç edildiği bölgede, şenliklerin geçmişinin 2600 yıl öncesine dayandığı belirtilmektedir.

Urla Mutfağı

Urla’da yemek denilince ilk akla gelen ünlü katmeri, bir de deniz kıyısındaki balık ziyafetleri. Elbette bu kadar değil. Kınalı bamya, oğlak dolması, patlıcan sarması, Urla güveci, mantısı, zeytinyağlı enginar dolması, yöresel otlarla hazırlanan çalkama, kekik turşusu, kalamar tava, bohça böreği, balık buğulama diğer akla gelenler. Balıklıova un kurabiyesi ile damar helvası da unutulmamalı.

URLA SAKIZ ENGİNARI

Sağlıklı beslenmede en önemli sebzelerden enginar (Cynara scolymus L.) ülkemizde Ege ve Akdeniz kıyılarında yetiştirilmekte olup, üretim alanı ve üretim miktarı ile İzmir en çok yetiştirildiği il, Urla Yarımadası ise merkezidir.Bir efsaneye göre tanrıların tanrısı Zeus, güzelliği dillere destan olmuş Cynara isimli bir kıza âşık olur. Onu birlikte yaşamak için Olimpos’a götürür. Cynara ilk zamanlar bundan hoşnut olsa da zamanla kendi yaşantısına özlem duyar. Zeus’u istemez ve bir gün gizlice yaşadığı yeri ziyarete gider. Zeus bu duruma çok sinirlenir ve onu bir bitkiye çevirerek yeryüzüne fırlatır. İşte bu bitki enginardır.

Taze olduğu dönemde çiçek sapının öz kısmının çiçek tablası ile birlikte tüketildiği enginarın potasyumca zengin bir sebze olduğu, içeriğindeki cynarin maddesi safra kesesi salgısını arttırdığı ve böylece karaciğerin daha rahat çalışmasını sağladığı bilimsel çalışmalarda kanıtlanmıştır.Urla Sakız Enginarı, ayırt edici özellikleri tescillenerek yerel coğrafi işaret ile korunmaktadır. Bardak biçimindeki tomurcuk formu, yenilebilen taze taç yaprakları ve liflenmeyen yapısı ile ılıman Urla Yarımadasından karasal iklimlere doğru gittikçe niteliklerini ve verimini kaybetmektedir. Her yıl Urla’da festivali yapılan bu şifa deposu Enginarımızın festival detaylarını linkten takip edebilirsiniz.

https://www.urlaenginarfestivali.com/

Yapmadan dönmeyin

Katmeri tatmadan

Malgaç İçmeleri’nin suyundan içmeden

Güvendik Tepesi’nden güneşin batışını izlemeden

Antik Klazomenai kenti kalıntılarını denizin altında su altı gözlüğüyle görmeden

Özbek Köyü’nde balık yemeden

Çeşmealtı Pazarı’ndan alışveriş yapmadan

Necati Cumalı Anı ve Kültür Evi ile Yorgo Seferis’in doğduğu evi ziyaret etmeden

Bölgeye has doğal zeytin ürünleri ve zeytinyağını satın almadan

Dönmeyin…

“Hayat ya cesur bir maceradır ya da hiçbir şey!”