Kurban, İslam’ın ibadetleri arasında sadece bir hayvan kesimi değil; Âllah-ü teâla’ya  yakınlaşmanın, teslimiyetin ve paylaşmanın en güzel sembollerinden biridir. Kurban kelimesi, köken olarak “yaklaşmak” anlamına gelen karabe kökünden türemiştir. Müminin Rabbi’ne yaklaşma niyetini taşıyan bu ibadet, sadece bir zahiri kesim değil, aynı zamanda gönlün niyetiyle anlam kazanır.

Kur’an-ı Kerim’de kurbanla ilgili en çok bilinen ayetlerden biri şöyledir:

"Onların ne etleri ne de kanları Allah’a ulaşır. Allah’a ulaşacak olan sadece sizin takvanızdır."

(Hac Suresi, 22/37)

Bu ayet, kurban ibadetinin özünü veciz bir şekilde açıklar: Âllah-ü teâla katında önemli olan, kesilen hayvanın maddi yönü değil, onu kesen kalbin niyetidir.

Kurban ibadeti, Hz. İbrahim (a.s) ve oğlu Hz. İsmail (a.s)’in kıssasıyla anlam kazanır. Hz. İbrahim (a.s)’in rüyasında oğlu İsmail(a.s)’i Allah’a kurban ettiğini görmesi ve bu emre tereddütsüz boyun eğmesi, kulluğun zirvesi olan teslimiyetin timsalidir. Kur’an bu olayı şöyle anlatır:

"Ey oğulcuğum! Rüyamda seni boğazladığımı görüyorum. Bir düşün, ne dersin?"

(İsmail) dedi ki: "Babacığım! Emrolunduğun şeyi yap. İnşâallah beni sabredenlerden bulacaksın."

(Saffat Suresi, 37/102)

Bu teslimiyetin ardından, Âllah-ü teâla bir koç göndererek Hz. İsmail(a.s)’in yerine onun kurban edilmesini istemiştir. İşte bu olay, kurban ibadetinin temelini oluşturur.

Peygamber Efendimiz (s.a.v) de kurban ibadetinin önemine sıkça vurgu yapmıştır. Bir hadis-i şerifinde şöyle buyurur:

"Kurban günü, Allah katında, kurban kesmekten daha sevimli bir amel yoktur."

(Tirmizî, Edâhî, 1)

Kurban, insanlık tarihi kadar eski bir ibadet. Sadece Müslümanlar için değil, birçok inanç sisteminde yüzyıllardır kutsal bir ritüel olarak varlığını sürdürüyor. Yahudilikte “Akeda”, Hristiyanlıkta “İsa’nın kurban oluşu” ve İslam’da Hazreti İbrahim’in oğlu Hz.İsmail (a.s)ı Âllah-ü teâla’ya adaması… Tüm bu anlatılar, kurbanın dinler üstü bir anlam taşıdığını gösteriyor. Ancak özellikle İslam’da kurban ibadeti, yalnızca bir hayvanın kesilmesinden ibaret değil;" içinde teslimiyet, paylaşma, empati ve toplumsal dayanışma gibi birçok derin anlam barındırıyor."

Kurban, Teslimiyetin ve Sadakatin Simgesi

İslam’da kurban ibadetinin temeli, Hz. İbrahim (a.s)’in Rabbine olan sarsılmaz teslimiyetine dayanır. O, Âllah-ü teâla ya sorgusuzca boyun eğmiş; en kıymetlisini, oğlunu bile feda etmeye hazır olduğunu göstermiştir. Bu olay, bir hayvanın yerine geçmesiyle sembolleşmiş ve Âllah-ü teâla'nın rahmetinin bir tezahürü olmuştur. Kurban, Müslümanlar için bu teslimiyetin ve sadakatin her yıl yeniden hatırlanmasıdır. Bu yüzden Kurban Bayramı’nda kesilen her kurban, aslında Âllah-ü teâla'ya olan bağlılığın, güvenin ve kulluğun bir nişanesidir.

Sadece Bir Kesim Değil, Paylaşmanın En Güzeli

Kurban ibadetinin en dikkat çeken yönlerinden biri de paylaşma ruhudur. Kesilen kurban etinin üçe bölünerek bir kısmının ihtiyaç sahiplerine verilmesi, sosyal adaleti destekleyen muazzam bir uygulamadır. Bu yönüyle kurban, bireysel bir ibadetten çıkar, toplumsal bir yardımlaşmaya dönüşür. Her yıl milyonlarca aile, belki de sadece bu vesileyle et tüketebilir. Bu, İslam’ın “komşusu açken tok yatan bizden değildir” prensibinin hayata geçirilmiş halidir.

Toplumsal Dayanışmanın Yeniden İnşası

Kurban, zengin ile fakir arasındaki görünmez duvarları yıkar. İhtiyaç sahiplerine yapılan bu dokunuş, sadece karın doyurmakla kalmaz, aynı zamanda kalpleri ısıtır. Kurban ibadeti, toplumda empatiyi, merhameti ve kardeşlik duygusunu canlı tutar. Özellikle günümüzde artan bireysellik ve ekonomik adaletsizlik düşünüldüğünde, kurban ibadetinin sosyal dokuyu tamir edici bir rol üstlendiği açıktır.

Hayvan Hakları ve Bilinçli Kesim

Elbette kurban ibadeti, sadece dini vecibelerle sınırlı kalmamalı. Hayvana eziyet etmeden, veteriner kontrolünde, hijyenik koşullarda ve bilinçli bir şekilde yerine getirilmesi gerekir. Kurban, sadece bir ibadet değil, aynı zamanda bir sorumluluktur. Hem hayvana saygı, hem çevreye duyarlılık, hem de dini hassasiyet bir arada yürütülmelidir. Bu da bize, kurbanın sadece manevî değil, aynı zamanda ahlaki bir ibadet olduğunu hatırlatır.

Kurban, Evrensel Değerlerin Simgesi

Yalnızca İslam’da değil, diğer semavi dinlerde de kurban ritüelleri benzer anlamlar taşır. Yahudilikte kurban, Tanrı ile yapılan anlaşmanın sembolüdür. Hristiyanlıkta Hz.İsa (a.s)’ın kendini insanlık için feda etmesiyle anlam bulur. Tüm bu yaklaşımlar, kurbanın aslında evrensel bir fedakârlık ve teslimiyet sembolü olduğunu gösterir. Diller farklı, ritüeller farklı olsa da öz aynı: Âllah-ü teâla’ya yakınlaşmak, insanlara faydalı olmak, benliği aşmak.

Modern Dünyada Kurbanın Anlamı

Bugünün dünyasında kurban ibadetini anlamak, sadece geleneksel bir uygulamayı sürdürmek değil; aynı zamanda değerlerimizi yeniden hatırlamak demektir. Bencil tüketim alışkanlıklarıyla örülü bir çağda, kurban bize “paylaşmanın hazzını”, “veren elin alan elden üstün olduğunu” ve “insan olmanın sorumluluğunu” hatırlatır. Her kurban kesimi, bizleri daha iyi bir toplum, daha merhametli bireyler olmaya davet eder.

Sonuç Olarak…

Kurban; dinlerin ortak vicdanıdır. İslam’da ise bu vicdan, hem bireysel maneviyatı hem toplumsal sorumluluğu aynı anda besler. Kurban kesmek, sadece bir dini ritüel değil; aynı zamanda bir karakter inşasıdır. Teslimiyet, sabır, fedakârlık, merhamet ve paylaşma… Bunlar yalnızca kurban ibadetinin değil, insan olmanın da temel taşlarıdır.

Her Kurban Bayramı’nda hatırlanması gereken en önemli şey belki de şudur: Kurban, sadece kesmek değil; Âllah-ü teâla’ya yaklaşmak, insanlığa hizmet etmektir. Bu itibarla her yıl olduğu gibi bu yıl  da Aşevi'mizde hergün sokaklarda, metruk binalarda kalan, garib  gureba, fakir fukara  600-700 kişiye 3 çeşit sıcak yemeklerimizde kullanmakta; ihtiyaç sahibi Âilelerimize her ayın ilk Cuma günü erzak, giysi, nakit Yardımı ile birlikte her Aileye çocuk sayısına göre iki veya üç Kg Et verilmektedir. Bu yıl da Hayırsever dostlarımıza sonsuz teşekkürler ediyoruz, Âllah-ü teâla Razı olsun, ayrı ayrı herkese,  kapasitemiz erkenden doldu.