Bu yara başka yara dostlar! Bu yara vefasızlık, ahlaksızlık, hırsızlık yarası! Bu yara “intihal” yarası!İntihal yani Türk Dil Kurumu’nun kısa tanımıyla “aşırma”. Yaygın anlamıyla edebi, akademik hırsızlık!Özellikle üniversite dünyasında bazı akademisyenlerin maalesef sıkça başvurduğu bir yöntem.

Elimde Kayserili yazar Nurkal Kumsuz’un biyografik eseri “Emir Kalkan” var. Son yıllarda arka arkaya biyografik kitaplar kaleme almaya başladığım için bu eseri de merak ve dikkatle okumaya başlıyorum.

Tanıdığım ve sevdiğim rahmetli Kalkan’ın hayatını anlatan bu eserin daha ilk sayfalarında yer alan bir “intihal”hikayesi yüreğimi burkuyor.Meğer, hikaye ve denemeleriyle tanıdığımız Emir Kalkan ağabeyimiz genç yaşta ünlü bir şair olmanın eşiğinden dönmüş. Bir gazetede gördüğü şiir antolojisi reklamında verilen adreseyayınlanmak üzere yolladığı üç şiiri organizatör tarafından sahiplenilmiş.Antoloji çıkmadığı gibi, gönderdiği 30 liraya da el konulmuş. Üstelik bu üç şiirin ikisi bestelenerek dillere pelesenk olmuş.

Daha yolun başında hevesi kırılan Kalkan şiirden uzaklaşmış. Ama hoş, bu durum belki de başka bir hayra vesile olmuş. Bu tarihten sonra usta işi denemeler, hikayeler, araştırma ve derlemeler kaleme almış. Şiirden uzaklaşmış ama edebiyatın diğer dallarında çok güzel eserler üreterek “Kayseri’nin gururu”haline gelmiş.

Beni çok üzen bu “intihal” olayını, gelin NurkalKumsuz’un kaleminden okuyalım;

Şiirle başladı

“Yazı hayatına şiirle başladı. İçinde bulunduğu ortamın, özlemlerinin, hayalinin, hayata bakışının dışa vurumu olan şiirlerinde aşık tarzının şekil özelliklerini kullandı. Yazdığı ilk şiirleri, çevresinde edebiyatla uğraşan olmadığı için kimseye gösteremedi.

1965 yılında resimli, ucuz gazetelerin birinde şiir antolojisinin hazırlanacağına dair bir ilan görür. Heyecan ve heves içinde verilen adrese birkaç şiir gönderir. Gelen karşılıkta antoloji çıkarmanın zorluklarından bahsedilerek her şiir için on lira istenir. Mektubun son kısmında şiirlerin kabul edilmesinin ya da paranın iade edilmesinin bir garantisi olmadığına dair bir not da vardır.

Kiraladığı el arabasıyla hamallık yapar ve parayı toplar. Verilen adrese üç şiiriyle birlikte 30 lirayı gönderir. Ama ne antoloji çıkar, ne de sonuçla ilgili bir haber alabilir.

Ajda Pekkan’a şarkı olmuş

Emir Kalkan, antolojiye gönderdiği ‘Özleyiş’ başlıklı şiirinin, 1968 yılında Atina’da düzenlenen Uluslararası Apollonia Müzik Festivali’nde ünlü sanatçı Ajda Pekkan’ın söylediği ve dördüncü olan ‘Özleyiş’ şarkısının sözleriyle aynı olduğunu şaşkınlıkla görür.

“Terk-i diyar ettim ta ki ezelden

Gezsem su dünyayı derman var mı ola?

Tanışsam alime, sorsam dünyaya

Ölümden öteye yol var mı ola?

Çıksam sahralara, çöllere, dağlara

Bana sinesinde yer var mı ola?

Dolaşsam dünyanın dört bir yanını

Kalp yarasına derman var mı ola?

Ümitlerim kırıldı eşten dosttan

Herkesten, her yandan

Yalvarsam, haykırsam, derman arasam

Herkesten, her yandan…”

Ancak, Selçuk Başar’ın bestelediği ‘Özleyiş’in söz yazarı olarak Zeki Uluruh gözükmektedir. Bu duruma çok kızar ve o şahsa bir mektup yazar. Gelen cevap; ‘Siz şiirlerinizi bana sattığınıza dair bir kağıt yazıp gönderin. Ben de size bir çay parası göndereyim, bu işi kapatalım’ şeklindedir.

Kalkan hakkını aramaya çalışır fakat o zamanın şartları ve imkanlarının kısıtlılığı yüzünden bir sonuca ulaşamaz.

Zeki Uluruh’un 1970’de kendi yayını olarak çıkardığı şiir kitabına da adını veren Özleyiş’in Emir Kalkan tarafından yazılan orijinali şöyledir;

“Terk-i diyar ettim ta ki ezelden

Gezsem su dünyayı derman var m’ola?

Tanışsam alime, sorsam dünyaya

Ölümden öteye yol var m’ola?

Çıksam sahralara, çöllere, dağlara

Bana sinesinde yer var m’ola?

Dolaşsam dünyanın dört bir yanını

Kalp yarasına derman var m’ola?

Yalvarsam mızraba, danışsam sana

Acep bu yerde vefa var m’ola?

Çürüdüm, tükendim, sarardım, soldum

Kesseler başımı kan akar m’ola?

Mecnun gibi gezsem çölü, dağları

Acep o güzelden haber var m’ola?

Darılmadım ona darıldım desem

Acep bana derdin derman m’ola?

Ümit kestim eşten, dosttan, her yandan

Hakkın dergahına beylik var m’ola?

Yalvarsam, dert yansam ulu Tanrı’ya,

Affedip günahımı “kulum” der m’ola?”

Ardından “bu yara” öfkesi

Henüz bir şair adayı olan Emir Kalkan’ın öfkesi ve hayal kırıklığı ‘Özleyiş’ şiiri ile bitmez. ‘Bahçeler gülün açar’mısraıyla başlayan ‘Bu yara başka yara’ şiirinin de yine Zeki Uluruh tarafından sahiplenildiğini/çalındığını öğrenir.

 Muzaffer İlkar’ın Hicaz makamında bestelediği, Zeki Müren’den Mediha Şen Sancakoğlu’na kadar pek çok ünlü sanatçının okuduğu, TRT Müzik Dairesi TSM repertuarında 13088 kayıt numarası ve ‘Bu yara başka yara’ adıyla yer alan şarkının sözleri şöyle;

Bu yara başka yara

Dertliyim yârdan yana

Zalim gurbet elinde

Kimsem yok, derdim yana!

*

Bahçeler gülün açar

Bülbüller figan saçar

Ne zalim yâr sevmişim

Darda bırakır kaçar

*

Kar yağdı ayaz oldu

İçerim dertle doldu

Başka derman yok imiş

Gözyaşım derman oldu

*

Bahçeler gülün açar

Bülbüller figan saçar

Ne zalim yâr sevmişim

Darda bırakır kaçar

*

Gözlerim görmez gayrı

Ağlarım zarı zarı

Bu gurbete düşeli

Yârimden kaldım ayrı

*

Bahçeler gülün açar

Bülbüller figan saçar

Ne zalim yâr sevmişim

Darda bırakır kaçar.

Emir Kalkan, bu olumsuz gelişmelerden sonra şiirde ısrar etmeden hikaye denemeleri yazmaya başlar.”

(Emir Kalkan, Nurkal Kumsuz, İncir Yayıncılık, Eylül 2017, Sayfa: 13-17)

Gözlerinin içinde neler görürüm neler?

Yaptığım araştırmalarda merhumun “Gözlerinin içinde neler görürüm neler” isimli bir şiirinin daha bestelendiğini ancak bu defa hakkının teslim edilerek güfte sahibi olarak resmi kayıtlara geçtiğini tespit ettim. Hicaz makamındaki bu şarkının bestekarı ise İsmail Ötenkaya.

Mağdur edenin mağduriyeti

Bu arada Kıbrıs’ta yayınlanan günlük Akın Gazetesi’nin6 Ağustos 1968 tarihli nüshasında yer alan şu haberde Zeki Uluruh’un mağduriyetinden bahsedildiğini hayretle gördüm;

 “Şair Zeki Uluruh ‘Özleyişin sözleri bana aittir’ dedi.

Zeki Uluruh “Apollonia Melodi Festivali”ndedördüncü olan Selçuk Başar’ın ‘Özleyiş’ bestesinin sözlerinin kendisine ait olduğunu söylemiştir. ‘Aşk Nezlesi’ adlı kitabındaki ‘Bilmem’ şiirinin Başar tarafından tahrif edilerek ve birtakım ilâveler yapılarak festivale götürüldüğünü iddia eden Uluruh, bu konuda şu açıklamayı yapmıştır:

‘Özleyiş, kitabımın 24. sayfasındaki 'Bilmem’ şiirimin birtakım eklemeler, çıkarmalar ve tahrifler sonucu aldığı şekilden ibarettir. Şiirimdeki ilk iki kıt‘a aynen alınmış, son dörtlük de değişikliğe uğratılmıştır. Başar’ın, şiirimi benden izin almadan besteleyip festivale götürmesi ve ‘Söz ve müzik bana aittir’ diye sunmasını iyi niyetlebağdaştıramıyorum.”

Ortada gerçek bir haksızlığın bulunduğunu ve bunun giderilmesi için her kapıya başvuracağını sözlerine ekleyen Zeki Uluruh ‘Düşünüyorum da, Selçuk Başar, festivalde, ‘bestemin sözleri Türk Şairi Zeki Uluruh’a aittir’ demiş olsaydı, ne kaybederdi, bilemiyorum.” demiştir.”