Ebeveynlerin kendilerine hakim olamadığı,  aldıkça alma isteğini arttıran alışveriş aynı şekilde çocukları da esir almakta. Çocuklar reklamların ve mağazaların etkisine kapılmaya daha bebeklikten başlıyorlar.

Tüketmenin, para harcamanın sadece beğendiği için almanın normal olduğu, hatta prestij sağladığının düşünüldüğü bir ortamda da çocukların büyüklerin davranışlarından farklı davranmalarını beklemek de doğru olmamaktadır. Ailelerin bu tüketim çılgınlıklarının farkına vararak bu işe dur demeleri çocukların gelecekteki yaşantıları için önemli bir beceri kazandıracaktır.

Alışveriş tutkusunun en çok giderildiği noktalar olan alışveriş merkezleri kendi kültürünü ve tüketim toplumunu yaratmıştır. Bulunan her boş vakit alışveriş merkezlerinde değerlendirilmeye başlandığı gibi, artık sosyalleşmek ve zaman geçirmek için en fazla tercih edilen alanlar haline gelmiştir. Alışveriş merkezleri mi alışverişi arttırdı, alışveriş tutkusu mu bu merkezleri çoğalttı bilemeyiz ama birbirinden beslendiği de açık bir konu. Ancak çocukların alışveriş merkezlerinde tüketim çılgınlığını örnek alarak büyüdüklerini görmek mümkün.

Amacım alışverişe ve alışveriş merkezlerine karşı bir algı oluşturmak değil.Kesinlikle gidilmemesi gerektiğini de düşünmüyorum. Ancak sürekli almak isteyen, alamadığı zaman hayal kırıklığı ve mutsuzluk yaşayan, en büyük mutluluk kaynağını elde etmek olarak gören, aldıklarının yüzüne bir kez bile bakmayan çocukları gördükçe de çok üzülüyorum ve yetişkin hallerini düşünmeden edemiyorum. Özellikle özel günlerin ne denli elde etmeye ve almaya yöneltildiğini görünce duygusundan uzaklaşıyormuşuz gibi geliyor. Anne- babaların bu konuda sorun olduğunu görüp adımlar atmaya başlamaları, yetişkinlerin farkındalığı için bazı önerileri şu şekilde sıralayabilirim

Örnek olmak

Çocuklara alışveriş kültürü konusunda örnek olmak gerekmektedir. Ebeveynler alışıveriş düşkünlüğünü çocuklarına yansıtabilirler. Kişinin kendisine dur demesi önemlidir ve bundan sonraki adım çocuklara güzel bir rol model olmakla sağlanabilir.

Hayır diyebilmek

Bazı aileler çocuklarının tüm isteklerini gereklilik durumuna bakmadan karşılamaya çalışmaktadır. Ve bu ne yazık ki iyi anne babalığın göstergesi gibi değerlendirilmektedir. Çocuklara hayır diyebilmek, onlara bir yaşam becerisidir ve engellenmeyle ve her zaman isteklerini karşılayamayacaklarını öğretir.  Çocuklar kendilerine söylenen hayırla beraber, sabretmeyi ertelemeyi, isteklerini tekrar gözden geçirmeyi öğrenirler. Ebeveynler iyi anne baba olmak adına hayata hazırlamayan anne baba olmaya dönüşürler.

Alışverişi ve Alışveriş Merkezine Gitme Sıklığını Azaltmak

Önemli olan alışveriş merkezlerini her boş zamanda gidilecek yerler olarak görmemek, alışverişe ve alışveriş merkezine gitme sıklığını azaltmaktır. (Boş vakit aktivitesi olarak alışveriş yapmak örneğin )  Açık havada, birkaç ağaç altında yapılabilecek geziler daha çok fayda sağlar. Temiz havada bol güneş ışığı alan bir çocuk kesinlikle alışveriş merkezlerinde aldığı yoğun elektrik yükünden daha çok rahatlar.  Bulunulan her şehirde mutlaka çocukların özgürce koşabileceği ortamlar vardır. Bu mekanlara ulaşmak emek isteyebilir ama anne babalar çocukları için daha faydalı olacağını bilerek bu yorgunluğa katlanmalıdır.

İhtiyaç ve Öncelik Listesi Hazırlayarak Alışverişe Çıkmak

Çocuklarla alışveriş öncesi ihtiyaçları belirlemek gereklidir. Alışverişe çıkıldığında her gördüğüne saldırmak yerine belirlenenlere yönelmek ve onlara odaklanmak ve sadece o listelerle sınırlı kalabilmek gereklidir. Alışveriş merkezinde herkesin içinde ağlayan ve tutturan bir çocukla mücadele etmek her anne baba için zor olabilir. Liste önceden belirlenirse ve bu konudaki kararlılık tutarlı bir şekilde hissettirilebilirse kavga ve ağlama nöbetleri yaşanmadan süreç tamamlanabilir. Alışkanlıklar değişene kadar aileleri zor ve emek harcanan bir süreç beklemektedir ama mutlaka sonuç alınabilmek bir adımdır. Pek çok eşya ihtiyaç olarak görülüyorsa da bunları acil olma- istek/ihtiyaç sırasına sokarak alışveriş bütçesine göre önceliklendirmek gerekebilir. Ancak alışveriş listesi oluşturmak, önceliklerin belirlenmesi evden çıkmadan yapılmalıdır ve herkes bu kurala uymalıdır. Çocuğa liste dışında bir şey almazken bir başka bireyin liste dışında alışveriş yapması hem planları hem de aile üyeleri arasındaki güven ilişkisini zedeler. Bu beceriyi kazanan çocuklar anne ve babasını uyararak kontrol edebilmektedir. Unutmayın ağaç yaş iken eğilir.

Para/ Zaman Yönetimi Yapmasını Öğretmek

En etkili öğretme şekli örnek olmaktır elbette. Önceliklerin belirlenerek alışveriş listesinin oluşturulması para ve zaman yönetimini de sağlamaktadır. Bu konuda oluşturulan bütçe şeffaf olursa çocuklar için de faydalıdır. yani sadece çocuk için değil anne baba için alınacaklar da bu planlamada yer almalıdır. Alışveriş için ne kadar zaman ve para ayrıldığı, yapılacak etkinlikler ve ziyaret edilecek alanlar net olursa çocuk için bu davranışa uymak da kolay hale gelir. Aile bireylerinin ihtiyaçlarını önceden belirlemesi parasal konularda sürprizler yaşanmasına da engel olmaktadır. Zamanını ve parasını yönetmeyi öğrenen bir birey, yetişkinlik döneminde yazılı listeler ve kurallar olmasa da kendi kontrolünü sağlayacak ve edindiği bu beceriyle hayatına yön verecektir.