Tarımda İnovatif Gelecek

İzmir Ticaret Borsası Genel Sekreteri Dr. Erçin Güdücü’nün moderatörlüğünü yaptığı ikinci günün ikinci oturumunda Tarımda inovatif gelecek konuşuldu.

Oturumda konuşan Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. A. Behiç Tekin, tarımın insanların temel ihtiyacını karşılaması açısından büyük önem taşıdığını belirtti. Tarımın ekonomik açıdan da nüfusu beslemek açısından da stratejik önemi olduğunu ifade eden Tekin, “Tarımsal ürünlerin işlenmesi ve katma değerinin artırılması gerekiyor. Bunun için de tarımda teknoloji kullanımı ve inovasyonu arttırmamız gerekli. Verim ve kaliteli ürün için teknolojik tarım artık olmazsa olmaz” diye konuştu.

Deniz Bank Tarım Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı Burak Koçak ise mutlu çiftçi yaratma çabası içinde  olduklarını söyledi. Çiftçinin takdir edilmek istediğini ancak yeterli geri bildirim alamadığına dikkat çeken Koçak, “Bir çiftçi günün sonunda takdir edilmek ve para kazanmak istiyor. Çiftçi aldığı verime ve kazandığı paraya bakar. Tarım bankacılığı olarak gün sonunda mutlu çiftçi yaratmak istiyoruz. Tarım ile teknolojiyi buluşturma çabası içindeyiz” diye konuştu.

Tabit Akıllı Tarım Teknolojileri Kurucu Ortağı Tülin Akın, tarım dünyanın sonuna kadar devam edecek olan bir süreç olduğunu vurguladı. Şuanda gelişen bütün teknolojilerin büyük firmaların büyük yatırımla elde edebileceği durumda olduğunu söyleyen Akın, “Çiftçiler teknolojiye ulaşmakta zorlanıyorlar. Bunu değiştirecek projeler geliştiriyoruz. Yapay zeka ile akıllı sulama üzerine projeler geliştiriyoruz. Teknoloji firmaları tarımı bilmediği için tarım sektörüne yönelik yeni ürün çıkarmıyorlar, tarım sektörü de teknolojiye uzak, talep edemiyorlar. Bu iki kesimi bir araya getirmeye çalışıyoruz” dedi.

Oturumun son konuşmacısı Yaşar Holding Kurumsal Finans ve Strateji Direktörü Melis Arıs ise dünya nüfusunun yüzde 11’inin açlıkla mücadele ettiğini söyledi. Dünya kaynaklarını eşit ve adaletli dağıttığında açlık gibi bir konunun olmayacağını ifade eden Arıs, “Gençleri tarımda tutmak da çok önemli. İnovatif yöntemleri kullanmak, e tarımı hayata geçirmek istiyorsak genç tarımcıları topraklarında tutmamız gerekiyor. Toplum olarak tarıma bakış açımızı değiştirmemiz gerekiyor” dedi. İklim değişikliğinin de tarım konusunda sıkıntılar yaratacağına dikkat çeken Arıs, “Tarım üretiminde verim bu sebeple çok daha önemli hale geliyor. Suyla ilgili sıkıntılardan minimum etkilenecek bir tarım politikası geliştirmemiz gerekli” diye konuştu.

Küresel Aktörler Olarak Kooperatifler

Moderatörlüğünü Dünya Gazetesi Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın yaptığı günün üçüncü oturumunda ise küresel aktörler olarak kooperatifler masaya yatırıldı.                                                                        

Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük, Türkiye’nin tarımla, tarımın ise kooperatifleşme ile kalkınabileceğini söyledi. Tarımda olmamız gereken yerde olduklarını belirten Eskiyörük, “Çiftçi üretime devam edebilmesi için kazanması gerekiyor. Kazanmalı ki bizim karnımızı doyurmaya devam etmeli. Bunun çıkışı da kooperatifte” dedi. Kooperatifleşmenin faydalarını sıralayan Eskiyörük, “Üretim maliyetleri düşecek, üretim kayıt altına alınacak, planlı üretimle fiyat istikrarı sağlanacak, üreticinin pazarlama sorunu sona erecek, gıda güvenliği sağlanacak, çiftçilik güvenceli bir meslek olacak, kırsalda kalkınma sağlanıp kente göç önlenecek” diye konuştu. Kooperatifçiliğin geri kaldığı ülkelerde açlık ve yoksulluk olduğuna dikkat çeken Eskiyörük, “Dünyada Yeni Zelanda, AB ülkeleri ve ABD kooperatifleşmede başı çekiyor. Bizim de kooperatifleşmeyi benzer seviyeye çekmemiz şart” dedi.

Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Rıza Posacı, belediye başkanlarının artık tarıma dahil olduğunu söyleyerek bunun son derece olumlu olduğunu ifade etti. Yeni dünya düzeninde tarımda ileri çıkan ülkelerin dünyada söz sahibi olacağını söyleyen Posacı, “Tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi ve tarım desteklerinin arttırılması tarımda öne çıkmanın temel argümanlarıdır. Tarımsal kooperatifler de bu gelişimin temelini oluşturur” dedi. Endüstri 4.0 çağında tarımı teknoloji ile tanıştırmanın şart olduğunu belirten Posacı, “Verimliliği arttıracak bu teknolojik atılımları kooperatif eliyle yapmak mümkündür. Bu anlamda kooperatifçilik Türkiye tarımının teknolojik atılımının temelini oluşturuyor’ diye konuştu.

Bademler Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Mehmet Sever, Ege Ekonomik Forumu kapsamında çiftçi örgütlerine söz hakkı tanındığı için mutlu olduklarını söyledi. Kooperatifçiliğin küçük ve orta ölçekli çiftçilerin, tek başına yapamayacakları eylemleri birlikte yapmalarını sağlayan bir yapı olduğunu söyleyen Sever, “Türkiye’nin toprak yapısı ve iklimi tarım için son derece yeterli. Ancak bunun için yapılması gerekenler var, bölge bazlı tarımsal kalkınma kooperatifleri oluşturulmalı.Tarımsal amaçlı kooperatifleri kurumsal yapıya kavuşturulmalı. Sadece tedarikçi değil, sanayici de olabilmeli, artı değer kooperatiflere, dolayısıyla çiftçiye kalmalı” dedi. Devletin ilgili kurumları ile beraber üretim planlamasını kooperatiflerin birlikte yapması gerektiğini söyleyen Sever, “Mutlaka araştırma geliştirme uygulamaları yapılmalı ve devletin tüm tarımsal destekleri kooperatifler eliyle yapılmalıdır. Stratejik plan ile ülkenin tüm tarım politikası dizayn edilmeli” diye konuştu.                    

Yeni Asır Gazetesi Ekonomi Yazarı Gonca Elibol ise milli ekonominin en önemli kaynağının tarım olduğuna işaret ederek, tarımda da kooperatifleşmenin öne çıktığını söyledi. İnsan kaynağını ortaya çıkaracak unsurlara önem vermek gerektiğini ifade eden Elibol, “Önce katılımcı yönetim modeli geliştirmemiz lazım. Bütün insan kaynağını işin içine katmamız gerekiyor. Türkiye olarak yüksek kapasitemiz insan, insan en değerli sermaye. Ayrıca sistem kurmayı da başarabilirsek, Türkiye dünya ekonomisi içinde ilk 5’e girer” diye konuştu.

Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Genel Müdürü Güngör Şarman, kooperatiflerin hukuki yapısını anlatarak bugün ülkemizdeki kooperatiflerin çeşitleri yapılarına ilişkin bilgi verdi. Tarımsal amaçlı kooperatiflerin Türkiye’deki tüm kooperatifler içindeki payının yüzde 23 olduğunu söyleyen Şarman, “Avrupa’da en çok kooperatife sahip ülke sıralamasında ikinci sıradayız, ancak ne üretim kapasitesinde, ne verimlilikte, ne de ortak sayısında ilk üçte varız” dedi. Kaliteyi, teknolojiyi, katma değeri öne çıkaran bilimsel iletişime açık kooperatiflerin geleceği kucaklayacağını ifade eden Şarman, “Tarımsal kooperatifler kırsal kesimde demokrasi kültürünü de geliştirir. Kırsal kalkınma sadece tarımsal üretimin yaygınlaştırılmasından ibaret değildir, ekonomik ve sosyal desteklerle kırsalı yaşanabilir duruma getirmek gerekir” diye konuştu.

Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürü Hasan Özlü ise kooperatiflere ve birliklere sahip çıkılması gerektiğine dikkat çekti.Bakanlık olarak akıllı tarım konusunda birçok yazılımları olduğunu belirten Özlü, “Kooperatiflerimizin alt yapısını tamamlamış olması gerekiyor. Güçlü olması gerekiyor. Biz net olarak verilere ulaşmamız gerekiyor. Ancak bundan sonra tarımın dijitalleşmesi konusunda daha başarılı oluruz” dedi.