“KORONAVİRÜS ETKİSİYLE YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARI ZORDA. 31 ARALIK 2020 İTİBARIYLA SONA ERECEK YEKDEM MEKANİZMASI MEVCUT HALİYLE EN AZ BİR YIL DAHA UZATILMALI”

“DESTEK MEKANİZMASININ OLMAMASI, YENİLENEBİLİR ENERJİDE SON 10 YILDA KEYDEDİLEN DÜNYA ÇAPINDAKİ BAŞARIYA BÜYÜK ZARAR VERİR.”

Koronavirüs salgını nedeniyle durma aşamasına giren sektörlerin başında yenilenebilir enerji geliyor. Rüzgâr, güneş, biyokütle ve jeotermal enerjide planlanan yatırımlar için yaklaşmakta olan bir başka tehlike, 31 Aralık 2020’de sona erecek Yenilenebilir Enerji Destek Mekanizması (YEKDEM) olacak.

2005 yılından bugüne uygulanan YEKDEM, Yenilenebilir ve temiz enerjiden yatırımlarının ürettiği elektriği devletin 10 yıl süre ile döviz cinsinden satın alması ve yerli olarak üretilen aksamların da 5 yıl boyunca teşvik edilmesi esasına dayanıyor. Koronavirüs nedeniyle başta rüzgâr enerjisi olmak üzere pek çok temiz enerji yatırımında devreye alınma süreçlerinin, YEKDEM’e son başvuru tarihi olan 31 Ekim 2020’ye yetişmesi mümkün olmayacak.

3 YILDIR SÜREN BELİRSİZLİK

Enerji Sanayicileri ve İşadamları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Vatansever, 2017 yılında dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak tarafından “YEKDEM’in uzatılmayacağı” yönünde açıklama yapılmasına rağmen, aradan geçen üç yılda yerine hangi destek mekanizmasının ikame edileceğinin belirsizliğini koruduğunu vurguladı.

Yenilenebilir enerji yatırımlarının uzun soluklu yatırımlar olduğunu ve pek çoğunun döviz bazlı kredilerle finanse edildiğine dikkat çeken Vatansever, ENSİA olarak YEKDEM’in bugünkü teşvik mekanizmasını koruyarak en az bir yıl daha uzatılmasını beklediklerini kaydetti.

Yatırımcı şirketlerin, ürettikleri elektriği döviz bazlı satacakları için kredilendirmelerini de dövize endeksli olarak yaptıkların hatırlatan Hüseyin Vatansever, şu değerlendirmeyi yaptı:

BELİRSİZLİK ORTADAN KALDIRILMALI

“Yenilenebilir enerji yatırımları uzun soluklu yatırımlardan oluşuyor. Potansiyel ölçümlerinin yapılması, ekipmanların üretim sözleşmelerinin yapılması, üretimlerinin tamamlanması, montajı, devreye alınması gibi aşamalar 3 yıla yaklaşan bir süreci gerektiriyor. Yenilenebilir enerjide son on yılda kaydettiğimiz ivmeyi tüm dünya alkışlıyor. Bugün ülkemiz 8 GW rüzgar enerjisi kurulu gücünde Avrupa’da 7’inci sırada. Bu başarıda en önemli etken YEKDEM oldu. Bu mekanizmayı sonlandıracaksak yerine nasıl bir düzenleme yapacağımızı da çoktan açıklamamız gerekiyordu. 31 Aralık 2020’de sona erecek YEKDEM’den yararlanacak yatırımlar için son başvuru 31 Ekim 2020 olacak. Virüs salgını nedeniyle tüm sistem nerdeyse durmuş durumda. Sadece rüzgâr enerjisinde bu yıl devreye alınmayı bekleyen yaklaşık 1,300 Megavat yatırım bulunuyor. Ana sanayi yatırımlarının yanında, onlara ekipman üretimi yapan yerli üreticilerimiz de aynı belirsizliğin içinde. Yenilenebilir enerji yatırımlarında yerli ekipman kullanımını vizyon olarak belirleyen ENSİA olarak bizim önerimiz, ilk aşamada YEKDEM’in yürürlük tarihinin 31 Aralık 2021’e ötelenmesi ve yeni destek mekanizmasının ne olacağının sektör beklentileri dikkate alınarak en kısa sürede açıklanmasıdır. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sayın Fatih Dönmez ve enerji bürokrasisinden bu belirsizliği bir an önce gidermelerini ve yatırımcıların yönlerini bulmalarına yardımcı olmalarını istirham ediyoruz.”