Hükümet doları 3,53 TL'de sabitledi

Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanan yeni kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) ekonomiye ilişkin de 6 önemli önemli düzenleme yapıldı.

Yeni KHK ile devlete döviz borcu olanlar TL ile ödeyebilecek. Hesaplamada Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası`nın 2 Ocak’ta açıkladığı 3.5338 TL’lik dolar ve 3.7086 TL’lik Euro kuru baz alınacak.

Ön ödemeli konut satışında tüketicinin cayma süresi 24 aya indirildi, Türkiye Varlık Fonu’nun kaynakları genişletildi. Terör eylemlerinde yaralananlara aylık bağlanacak. Habertürk'ten Deniz Çiçek'in haberine göre şirketlerin eski sahiplerine dava açılabilecek.

Yeni KHK ile yapılan düzenlemelere göre, kamu idareleri, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) özelleştirme programında bulunan kuruluşlar, sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait işletmeci kuruluşlar, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) ve sermayesinde doğrudan veya dolaylı olarak kamu payı olan özel kanunlar ile kurulmuş anonim ortaklıkların yabancı para alacaklarına TL ayarı yapıldı.

 

2017 SONUNA KADAR GEÇERLİ OLACAK
Bu kurumların yabancı para cinsinden yurtiçindeki alacakları, borçlunun talebi üzerine, Merkez Bankası tarafından 2 Ocak’ta açıklanan döviz alış kurundan tahsil edilebilecek. Söz konusu tarihte dolar alış kuru 3.5338 TL, Euro kuru 3.7086 TL idi. Sabit kur ile tahsilat, 2017 yılı sonuna kadar geçerli olacak. Düzenleme başta enerji ve inşaat şirketlerine borçlarını düşük kurdan ödeme hakkı getirecek. Öte yandan kamu bankaları batık kredilerini varlık yönetim şirketlerine satabilecek. Kamu bankalarının alacak satışını Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) yapacak. Devlete ait ticari kuruluşlar da Türkiye Varlık Fonu kaynağına eklenebilecek.
 

KAMU BANKALARINI KAPSAMIYOR
Kamu bankası yetkilileri düzenlemenin kendilerini kapsamadığını ifade etti. Ancak özel kanunlarla kurulmuş anonim ortaklıkların da KHK’da yer alması soru işareti yarattı. Zira kamu bankaları da özel kanunlu kurumlar statüsünde. Bankacılık kanunu gibi özel kanunlar, genel kanunların üzerinde kabul ediliyor. Kamu bankalarını kapsaması için KHK’da kamu sermayeli finansal kuruluş ibaresinin yer alması gerektiği ifade ediliyor.

 

‘10 MİLYAR DOLARLIK ALACAK TL İLE ÖDENECEK’
Başbakan Binali Yıldırım, 30 Kasım’da bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada “Eximbank, TMSF alacakları ile 4.5G gibi sözleşmelerde toplam 10 milyar dolarlık alacak TL ile yapılacak” demişti. Yıldırım, bu miktarın çekilmeyeceği için, piyasayı rahatlatıcı etki yapacağını kaydetmişti. Başbakan 1 Aralık’taki TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi’nde de kamunun döviz olarak alması gereken sözleşmeye göre parayı Türk parası olarak alacağını dile getirmişti.

 

KUR DÜŞERSE NE OLACAK?
Döviz kuru yükselmeye devam ederse TL ile ödeme yapmayı seçen firma avantaj elde edecek. Kur 3.5338 TL’nin altına inerse firma riski üstlenecek.

 

KİT’LER VARLIK FONU’NA KAYNAK OLACAK
Bakanlar Kurulu, KİT’lerin bağlı ortaklık, işletme, varlık ve iştiraklerindeki kamu paylarının, kamu tüzel kişiliği olan ticari amaçlı kuruluşlardaki kamu paylarının, kamuya ait ticari kuruluşların varlıkları ile Hazine’ye ait paylarını Türkiye Varlık Fonu’na aktarabilecek.

KAMU BANKALARI BATIK KREDİLERİNİ SATABİLECEK
KHK ile özel bankalarda olduğu gibi kamu bankalarına da takipteki alacaklarını varlık yönetim şirketlerine devretme yetkisi verildi. Kamu bankalarının alacaklarının varlık yönetim şirketlerine satışında uygulanacak usul ve esasları Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) belirleyecek. Kamu bankaları, takipteki alacaklarını varlık yönetim şirketlerine satabilecekler. Satışı TMSF yapacak.

 

TERÖR GAZİSİNE AYLIK
Terör eylemleri sırasında yaralanan ancak “malul” sayılmadıkları için aylık bağlanamayanlara hak tanındı. Terör eylemlerinde yaralananlara talep ettikleri takdirde, derecelerine göre aylık 2 bin 149 lira ile bin 403 lira arasında aylık bağlanacak.

 

MİT YURTDIŞI BAĞLANTILI ŞİRKETLERİ ARAŞTIRACAK
Bir önceki KHK ile getirilen terör örgütleriyle ilişkili olan kişi ve şirketlere konulan ihale yasağına yönelik düzenleme değiştirildi. Kamu ihaleleri için terör örgütleriyle bağlantılı gerçek ve tüzel kişileri Emniyet Genel Müdürlüğü, yurtdışı bağlantılı gerçek ve tüzel kişileri ise Milli İstihbarat Teşkilatı MİT) araştıracak. KHK ile Merkez Bankası’nın, banknot basımıyla ilgili mal ve hizmet alımlarının yanı sıra dış kaynak temini ve danışmanlık hizmet alımları ile teknolojiye ve güvenliğe ilişkin mal ve hizmet alımları da Kamu İhale Kanunu’ndan muaf tutuldu.

 

ŞİRKETLERİN ESKİ SAHİPLERİNE ŞAHSİ SORUMLULUK DAVASI
Kayyumlar, şirketlerin eski sahipleri ve yöneticileri aleyhine şahsi sorumluluk davası açabilecek. Bu davalarda, şirketin genel kurulu veya yetkili kurulunun kararı aranmayacak. Şirketlerin eski ortaklarının hak ve payları, soruşturma veya davanın açıldığı tarihten soruşturma, kovuşturma veya davanın kesin hükümle sonuçlandığı tarihe kadar devir ve temlik edilemeyecek. Ortaklık hak ve paylarına ait temsil ve idare yetkisi kayyum tarafından kullanılacak. Devir ve temlik yasağı Cumhuriyet savcılığı veya mahkeme tarafından resen ticaret sicili müdürlüklerine bildirilecek.

 

‘ÖİB 2 MİLYAR DOLARLIK İŞLEMİ TL İLE YAPABİLİR’

Reuters’e bilgi veren ekonomi yetkilileri, özelleştirmesi geçmiş yıllarda yapılmış, tahsilatı bu yıl gerçekleştirilecek yaklaşık 2 milyar dolarlık işlem bulunduğunu, bu ödemelerin KHK kapsamında tahsil edilebileceğini söyledi. Hükümet özelleştirme işlemlerini TL’ye geçme kararı verene kadar dolar ile gerçekleştiriyordu. Özelleştirme uygulamaları taksitli gerçekleştirildiği için tahsilat ödemenin yapılacağı gündeki kurdan gerçekleştiriliyordu. Orta Vadeli Program’da 2017 için 17.8 milyar TL özelleştirme geliri öngörülüyordu.

TMSF’DEN 3, BDDK’DAN 2 KİŞİ GÖREVDEN ALINDI
683 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile çeşitli kamu kurumlarından 367 kişi ihraç edilirken, 124 kişi de görevine iade edildi. Görevinden ihraç edilen isimler arasında, Bank Asya’nın Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) geçişi sonrası yönetim kurulu üyesi olarak görevlendirilen Mehmet Ali Gökçe ve Fon Başkan Yardımcısı Zülfükar Ş. Kanberoğlu da yer aldı. Fon Denetçisi Murat Sarıtaş ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nda (BDDK) Bankalar Yeminli Murakıbı Ergun Erdem ile Bankacılık Uzmanı Seray Keşir de görevinden uzaklaştırıldı.

4.5G’DE 220 MİLYON TL FARK ÇIKIYOR
4.5G ihalesinin son taksiti 657 milyon Euro, TL’ye çevrilebilecek. Dünkü kura göre devlet aleyhine 220 milyon lira fark doğacak.

KHK ile yapılan kamu alacaklarının TL ile ödenmesine yönelik düzenlemenin en çok 4.5G ihalesini etkileyeceği öğrenildi. Başbakan Binali Yıldırım, daha önce ödemenin TL ile yapılacağını belirtmişti. Ancak, ödemenin yapılacağı günkü kurun esas alınacağının belirtilmesi operatörlerde hayal kırıklığı yaratmıştı. Yeni düzenlemeyle nisan ayında yapılacak son taksit olan 657 milyon 171 bin 462 Euro, devletin kasasına TL olarak girecek. Vodafone, ödemeyi peşin yapmıştı. 657 milyon Euro’nun 413.8 milyon Euro’sunu Turkcell, 243.3 milyon Euro’sunu ise Türk Telekom ödeyecek.

2 Ocak’taki 3.7086 TL’lik Euro kuruna göre devletin kasasına nisanda 2 milyar 438 milyon 40 bin TL girecek. Kur dün 4 TL seviyesindeydi. Dünkü kurdan hesaplandığında devlet aleyhine 220 milyon TL’lik fark ortaya çıkıyor.

ELEKTRİK DAĞITIM FİRMASINI ETKİLEMEZ
Özelleştirme uygulamaları kapsamında, elektrik dağıtım şirketlerinin Özelleştirme İdaresi’ne (ÖİB) olan borçlarının yüzde 80’den fazlasını tamamladığı ve düzenlemenin dağıtım şirketlerini rahatlatıcı nitelik taşımadığı belirtildi. Düzenleme, ÖİB’nin, taşınmaz satışları ile elektrik üretim tesislerinin satışları için uygulanabilecek.