Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), geçen yıl çıkartılan torba kanunla getirilen “uyumlu” mükellefin son bir yıl içindeki borcunun 3 yıla kadar tecil edilmesine veya taksitlendirilmesine ilişkin düzenlemenin ayrıntılarını belirledi. SGK’nın konuyla ilgili genelgesine göre, uyumlu mükelleflere tanınan tecil taksit kolaylığından yararlanacak mükellefin en az 3 yıldır ticari, zirai veya mesleki faaliyette bulunuyor olması gerekiyor. Mükellefin iş yerlerinde son 3 yıl içinde aylık prim ve hizmet belgeleri ile muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin süresinde verilmiş olması gerekecek.

Uyumlu mükellefler, son bir yıl içinde ödeyemedikleri prim borçlarının ödenmesi veya haczedilmesi halinde “çok zor duruma” düşecekse, borçların tecili için başvurabilecekler. Borçlunun başvuru tarihinden geriye doğru en az 3 yıllık prim ödüyor olması koşulu aranacak. Mükellefin icra takibi yönünden aynı sosyal güvenlik merkezi bölgesinde birden fazla iş yerinin bulunması halinde, herhangi bir iş yerinin 3 yıldır prim yükümlüsü olması yeterli kabul edilecek. Başka bölgede veya ildeki iş yerleri 3 yıl şartında dikkate alınmayacak. Örneğin, Ankara’da haciz ünitesi bulunan iki ayrı sosyal güvenlik merkezi bölgesinin her birindeki şirketler ayrı değerlendirmeye tabi tutulacak. A merkezindeki iş yeri uyumlu ise mükellefin B merkezindeki iş yerinin uyumlu olmaması tecil kolaylığından yararlanmasını engellemeyecek.

ZORDAKİ İNŞAAT FİRMALARINA KOLAYLIK
Tecil taksit kolaylığından yararlanmak için normalde işletmenin faaliyetini sürdürüyor olması gerekiyor. Bu konuda inşaat firmalarına kolaylık sağlandı. 

Kapanma, terk veya tasfiye olmadığı halde en fazla iki yıl süreyle işçi çalıştırmamış olan inşaat şirketleri uyumlu mükellef kolaylığından yararlanabilecek.

PRİM VE HİZMET BEYANNAMELERİNİ AKSATAN YARARLANAMAYACAK
Uyumlu mükellef kolaylığından yararlanmak isteyen mükelleflerin, borcu olmayan iş yerleri dahil, başvuru yaptığı sosyal güvenlik merkezi bölgesinde bulunan iş yerlerinde son üç yıldır aylık prim ve hizmet belgeleri ile muhtasar ve prim hizmet belgelerini süresinde vermiş olmaları gerekecek. Söz konusu belgeleri zamanında vermediği için idari para cezası uygulanmış olanlar uyumlu mükellef kolaylığından yararlanamayacak.

2019 ocak ayında başvuruda bulunan bir mükellefin borcunun tecil edilebilmesi için borcun 2018 yılına ait olması koşulu aranacak. Örneğin borç 2017 aralık ayı ile 2018 temmuz aylarına ait ise tecil işlemi yapılmayacak.

Yapılandırma kanunları kapsamında yapılandırılan borcunun taksitlerini düzenli olarak ödeyen mükellefler de tecil ve taksitlendirme kolaylığından yararlanabilecek.

“ÇOK ZOR DURUM” HALİ NASIL TESPİT EDİLECEK?
Mükelleflerin borcu ödediği takdirde çok zor duruma düşüp düşmeyeceği, formülle hesaplanacak. Mükellefin nakit oranı, likidite oranı ve kaldıraç oranı ayrı ayrı tespit edilecek. Mükellefin çok zor durumda olduğunun kabul edilebilmesi için nakit oranının 0.1, likidite oranının ise 0.7 ve daha küçük; kaldıraç oranının da 0.7 veya daha büyük olması gerekecek.

Zor durum derecesine göre borçlar 6 aydan 36 aya kadar tecil edilecek. Tecil faiz oranları da zor durum derecesine bağlı olarak değişecek. “Çok zor durum derecesi” 4-5 olan mükelleflerin borcu 24 aya kadar tecil edildiğinde, yürürlükteki tecil faiz oranının yüzde 70’i; 12 aya kadar tecil edildiğinde ise tecil faiz oranının yüzde 50’si uygulanacak. Yıllık tecil faizi şu an yüzde 22 olduğu için, borcu 12 ay tecil edilen uyumlu mükellefe yıllık yüzde 11 tecil faizi oranı uygulanacak. 
 

HANGİ BORÇLAR İÇİN UYGULANACAK?
Sosyal güvenlik primleri, işsizlik sigortası primleri ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı tecil edilebilecek. Damga vergisi borçları tecil edilemeyecek.  Borcun taksitleri ödendikçe, ödeme oranında hacizler kaldırılacak, teminat iade edilecek.