SUYUN YÖNETİMİ VE SU KULLANIMINDA VERİMLİLİK ŞART!

ANTALYA PORTAKALI ÜZERİNDEN SUYUN ÖNEMİ!

Prof.Dr. Orhan Özçatalbaş "Suyun Geleceği" çevrimiçi “Tarım Konuşmaları” etkinliğinde önemli  açıklamalar yaptı. '22 Mart Dünya Su Günü'ne özel olarak tasarlanan ve 12 Şubat ile 22 Mart tarihleri arasında "Suyun Geleceği" temasıyla gerçekleşmekte olan “tarımsal su kullanımının farklı boyutlarının ele alınacağı etkinlikler kapsamında 26 Şubat günü gerçekleşen "Tarımsal Sulamada Hibe ve Teşvikler" panelinde moderatör olarak görev alan Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü ve Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Dr. Özçatalbaş Türkiye ve küresel ölçekte su kullanımı ve yönetimi alanındaki gelişmeleri değerlendirerek öneriler sundu. Panele konuşmacı olarak Tarım ve Orman Bakanlığı Sulama Sistemleri ve Tarımsal Altyapı Hizmetleri Daire Başkanı Müh. Emin İzol, Netafim İç Anadolu Bölge Müdürü Müh. Hikmet Çetin ve Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Doç.Dr. Yener Ataseven katıldı.

Panelde Dr. Özçatalbaş: “Dünya genelinde 1 milyarın üzerindeki insanın suya erişiminin olmadığını ve 2,7 milyar insanın ise yıl içinde en az 1 ay su kıtlığı çektiğini belirterek Birleşmiş Milletler Kalkınma Hedefleri kapsamında “temiz su ve sanitasyon” ile “İklim Eylemi” konularının ilk 17 küresel amaç alanında yer aldığını belirtti.

Yine BM Kalkınma hedefleri arasında ile birlikte “Sorumlu Üretim ve Tüketim” konusunun da aşılması gereken sorunlar arasında yer aldığını belirterek küresel ölçekte Su Ayakizi (water footprint) alanında toplum bilinçlendirmesi konusunda mutlaka her ülkenin çalışmasını gerektiğini, her bireye görev düştüğünü, bunun örgün eğitim yanında yaygın eğitimin de konusu haline getirilmesi gerektiğini belirtti.

BİR ADET PORTAKAL ÜRETMEK

İÇİN 50 LİTRE SUYA İHTİYAÇ VAR!

Dr. Özçatalbaş, Kibele Projesi kapsamında düzenlenen “Tarım Konuşmaları (Kibele Project Agriculture Talks)” panelindeki konuşmasının son bölümünde panele Antalya’dan katıldığını belirterek Antalya’da üretilen 1 adet portakalın 50 litre su kullanılarak üretildiğini, sadece 1 adet portakal üretmek için 50 litre su tüketildiğini ifade ederek su ayak izi konusunu bir portakalı canlı yayında ekranda göstererek örneklemesi etkileyici oldu.

Yine 1 adet domatesin üretilmesi için 13 litre suya ve bir fincan kahve için 140 litre suya ihtiyaç olduğunu belirtti. Bu nedenlerle suyun etkin kullanımı ve üretilen ürünleri israf edilmemesi gerektiği bu amaçla toplumsal bilincin artırılarak su ayak izinin düşürülmesi gerektiğine vurgu yaptı.  Bilindiği su ayak izi birim zamanda harcanan ve de kirletilen su miktarıyla ölçülmekte olup mal ve hizmet üretimi için kullanılan toplam temiz su ayak izi değeri olarak tanımlanmaktadır.

SUYU İYİ YÖNETEN COĞRAFYAYI YÖNETİR!

Dr. Özçatalbaş:”Su Yönetimi Türkiye’nin önceliğidir, önceliği olmalıdır. İklim değişikliği bir tehdit olarak ortadayken ve ülkemizin 2/3’ünün kuraklık ve çölleşmeye açık olması, üretim ve arazi kullanım planlamasının halen yapılmamış olması, kentlerde içme-kullanma suyu kayıplarının %35’ler seviyesinde olması, tarım amaçlı sulamanın%38’inin yeraltı su kaynaklarından temin edilmesi ve yeraltı su rezervlerinin düşmesi ve sulama randımanındaki düşüklük gibi konular SUYU her alanda ve özellikle tarımda VERİMLİ KULLANMAYI zorunlu hale getiriyor. Esasen bir gerçeklik olarak şunu da belirtmek gerekir ki su geçen yüzyılda petrolün sağladığı iktisadi üstünlüğün yaşadığımız yüzyılda su lehine değişmesi anlamına gelmektedir. Bu nedenle “suyu etkin kullanan ve suyu iyi yöneten ülkeler öncelikle ülkesinin refahını sürdürülebilir kılar ve hatta sahip olduğu su potansiyelini doğru kullandığında bulunduğu coğrafyayı yönetir.”

TARIMDA SU KULLANIMINI

MUTLAK PLANLAMAK GEREKİYOR! 

Tarım ve Orman Bakanlığı 2012 yılında tarımda kuraklık yönetimi ve planlama konusunda belgeler oluşturarak önemli bir birikimi ortaya koydu. Ancak hayata hakim kılınması yönünde kararlılık ortaya koymak gerekiyor.  Yine 22 Ekim 2021 tarihinde yapılan ilk Su Şurası’nın kararlarında su verimliliği stratejik belgesine ve havza bazlı su verimliliğin planına dikkat çekiyor.  11. Kalkınma Planı’nda da sulamada verimlilik öne çıkmaktadır ve 9.Kalkınma Planında ise Su Kanunu çıkarılması konusu yer almıştır. Buna göre su kullanımı  “Su Kanunu” çalışmaları üzerinde çalışıyor. Süreci hızlandırmak gerekiyor.   

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın basınçlı sulama sistemlerine verdiği %50 hibe desteğinin önemli olduğunu ve sulamaya uygun ancak halen sulanamayan tarım alanlarının da doğru sulama yöntemleriyle buluşturulması önem taşımaktadır. Bu durum tarımda verimlilik ve su kullanımında etkinlik sağlamak bakımından önemlidir ve bunun yanında suyu en verimli kullanmak yönünde yenilenebilir enerji ve akıllı sulama teknolojileriyle destekli sulama tesislerine %50 ve damla sulama sistemine artı puan verilmesinin de çok önemli olduğunu belirtti.