Özellikle hastalık ve salgın döneminden sonra Türkiye ve dünyada gıdaya ulaşım konusu ciddi anlamda bir sorun oldu.Enflasyon bu doğrultuda ciddi oranda yükseliş kaydetti.Anlamlı anlamsız yükselişler yaşadık.Bu durum engellenemez miydi?  Bu soruya yöneticiler cevap vermeli.

Bazı çıkar ve şer odakları bu fırsatı kendileri için kullandı. Paradan para kazanmayı, tüm insanlığa tercih ettiler. Biz bunları hukuk ve insanların vicdanlarına havale ediyoruz. Elimizden yazmaktan başka bir şey gelmiyor.

Bu ve bunun gibi insanlar engellenebilir miydi? Para ellerinde olduğu için zor gibi görünüyor. Kartelleşmek dünyanın en tehlikeli şeyi. Bu süreçte bunu daha iyi gördük. Kartelleşmek (Tekelleşmek) aynı alanda faaliyet gösteren firmaların rekabet yapmak yerine birleşmesi ve fiyatları istediği yöne evirmesi, çevirmesi. Yani kendi çıkarlarını halkın çıkarlarından üstün tutmaları. Bu tam bir vicdansızlık örneğidir.

Biz bunun örneğine Türkiyede’ki zincir marketlerin yaptığı fiyat politikaları ile şahit olduk. Fiyatlarla istediklei gibi oynadılar.Bir ağızdan çıkmış gibi ana gıda kalemlerini sabitlediler.Fiyatları yükselttikleri zaman hepsi birden yükseltti. Hangi markete gidersek gidelim aynı rakamı gördük. Oysa ki bu zincir marketler, lojistiklerine varana kadar, tamir bakım masraflarına kadar, fabrika bünyesinde fason gıdaya ucuz ulaşmalarına kadar kendileri işin içinde bulunuyor. Tarladan ve fabrikadan ürünleri kendileri alıyorlar. Yani masraflarını minimum düzeyde tutuyorlar. Ee sorun ne o zaman? Para kazanamıyorlar mı? Hayır tam tersi çok para kazanıyorlar. Sadece gözleri doymuyor. Peki bunun çözümü nedir?

Çözüm belli aslında bunların karşısına hakkaniyetli ve rekabetçi firmaların çıkması gerekiyor.Haklı rekabet, ucuzluğu getirir ve enflasyonun düşmesini sağlar. Ama maalesef böyle bir durum söz konusu olamıyor. Herkesin gözünü para hırsı bürümüş. Cumhurbaşkanımızn sözüyle Tarım Kredi Kooperatifleri bunlara rakip olacağı söylendi. Söylem ve fiyatlar birbiriyle örtüşmüyor aslında. Bir kaç gıda maddesi dışında fiyatlar bu zincir marketlerden yüksek kalıyor veya aynı ayarda seyrediyor.Bilmeyenler için hatırlatma yapalım,Tarım Kredi Kooperatifleri Tarım ve Köy İşleri Bakanlığına bağlıdır. Amacı, üreticiden tüketiciye bir köprü olmaktır.Maalesef bu tam oturmadı, kendi özelinde eksiklikleri barındıyor.

Biz bu oluşumu tamamen kötüleyemeyiz.Çünkü bu oluşumun varlığı gıda üzerinde kötü emelleri olanları bir nebzede olsa durdurabiliyor. Şunu şöyle bir örnekle açıklayabiliriz. Ayçiçek yağını ucuzlatan Tarım Kredi Kooperatifleri diğer marketlerin fiyat artış politikasının önündeki en büyük engel oldu. Hepsi belli bir seviyeye çekmek zorunda kaldı. Ama bu kadarı yeterli mi?  Üreticiden tüketiciye dedik. Ama fiyatlar çok yüksek, bazı kalem ürünlerde zincir marketler Tarım Kredilerin altında kalıyor. Amaç sadece üreticiyi korumaksa yanlış bir politika izleniyor demektir. Çünkü tüketicinin de korunması gerekiyor. Yılbaşında yapılan asgari ücrtin daha üçüncüsünü  aldı vatandaşlar. Ama gel gör ki bu parayı da pul ettiler. Peki bu artışlar nereye kadar gidecek? Bir iki asgari ücret güncellemesinden sonra etin kilosu bin lira mı olacak? Peynirin kilosu beş yüz lira mı olacak? Bunun önüne geçilmesi gerekiyor artık. Reel enflasyon söylenen ve açıklananların üstünde gidiyor. Yılbaşında karkas fiyatı 100 TL civarıydı. Şimdi kasaplardan aldığım bilgiye göre 220 TL olmuş. Kıyma 130 TL civarıydı, Şu an illere ve semtlere göre farklılıklar gösterse de 260-270 TL civarı. Et ve süt ürünleri üzerinden yeni bir oyun kuruldu. Artık bu oyunların bozulup halkın refaha ulaştırılması gerekiyor.

Tarım Krediler, Et ve Süt Kurumundan aldıkları ucuz et satışından bahsediyorlar. Ne hikmetse az bir ürün geliyor, onlarda hemen bitiyor. Bazı şube çalışanlarının tanıdık eşe dosta haber vermesi, o gıdaya ihtiyacı olanları yine öteliyor. Bırakın gerçekten ihtiyacı olan alsın. Et ve Süt Kurumlarının sayısı arttırılsın. Devlet bu işe el atsın. Hem de en ivedi şekilde.

Peki doğru işleyiş nasıl olmalı? Tarım Krediler üzerinden gidilecekse, tüketicinin haklarının korunduğu bir anlayış gelmeli. Madem üreticiden alınıyorsa, ürünlerin karlılığı düşürülmeli.Ya da Cumhurbaşkanımızın dediği bunu yapacak babayiğit veya babayiğitler çıkacak, taşın altına elini koyacak. Halkı için, milleti için her türlü tehlikeye gögüs gererek bu tekelleşmeyi kıracak. Vicdan sahibi iş adamlarımızı göreve davet ediyoruz.  Paranızı hayırlı bir işte kullanma fırsatı çıktı önünüze. Bu fırsatı tepmeyin.