Türkiye 2019 Kasımında Libya Meşru Hükümeti olan Sarraj Hükümeti ile “Akdeniz’de Ekonomik Münhasır Alan ve Askeri İşbirliği” anlaşması imzalamıştı. O zaman da yazmıştık, bu anlaşma Türkiye için yaşamsal önemde idi ve tüm gücümüzle bu anlaşmanın doğruluğunu desteklemiştik. Şimdi bu öngörümüzün ne denli haklı olduğu da ortaya çıkmış oldu. Stratejik terimle söyleyelim; çünkü bu anlaşma ile Türkiye “hayat sahasını” genişletmişti. Uluslararası yüksek stratejide devletlerin hayat sahaları (aynı zamanda nüfuz alanları) paha biçilmez değerdedir. Bu gün Libya’da artık denklem çözülmeye başlamıştır. Savaş baronu Hafter sonun başlangıcına gelmiştir. Çünkü Ulusal Mutabakat Hükümeti Türkiye’nin olağanüstü desteği ile gün itibariyle Tarhuna, Misrab, Esabia, Ban-i Velid bölgelerini ele geçirerek Sirte’ye doğru taarruzlarına devam etmektedirler. Ban-i Velid bölgesinin güneydoğusunda El- Cufra hava üssü mevcuttur.
Rus Wagnerler’in hava üssüne çekildikleri söylenmekte. Görünen o ki harekât doğuya ve güneye doğru genişleyecek ve çatışma ihtimali de çok yüksektir. Libya Ulusal Mutabakat Ordusu Türk Ordusunun da desteği ile Sirte’ye kadar ulaşmak ve Hafter güçlerine son darbeyi Sirte’de vurarak bu işi bitirmek istiyor. Çünkü Sirte Hafter güçlerinin başkent kabul ettikleri merkez ve düşmesi halinde Hafter’in bitmesi gerçekleşmiş olur. Hafter artık yenileceğini anladığından ateşkes istiyor. Çünkü kuvvetleri Sarraj kuvvetleri karşısında çaresiz kalmıştır. Şimdi çok hızlı bir siyasi görüşme süreci sürüyor. Ancak Sarraj Hükümeti kesin sonuç alınana kadar devam etmek niyetinde görünüyor. Libya meşru hükümeti güçlerinin bu başarılarının arkasında Türk Silahlı Kuvvetlerinin, Türk Milli İstihbarat Teşkilatının, Türk Dışişlerinin büyük gücü vardır. Özellikle Türk Donanması, Türk İHA- SİHA’ları Türk Kurmay Subayının zekâsı ve planlaması ile Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Güçlerini kudretli kılmıştır. Türk İHA ve SİHA’ları dünya çapında bir başarıya imza atmış, tüm dünyanın takdirini kazanmış, dünya silahlı kuvvetleri için hava savaşlarında adeta yeni bir çığır açmıştır. Bu başarıdan dolayı İHA ve SİHA’ların öncüsü Selçuk Bayraktar kardeşimizi bir kez daha kutlarız. Şimdi Libya denkleminde esas aktör olarak sahadaki üç devlet olan ABD, Rusya ve Türkiye var. Almanya ve Fransa etkili değil. Ben-i Velid’in güneyinde petrol sahaları var. O nedenle devam eden harekâtın Bingazi- Sirte- Birege hattına kayması çok muhtemel. Çünkü bu noktalar aynı zamanda petrol terminalleridir. Zaten UMH İçişleri Bakanı Fethi Başağa, Rusların Sirte ve El Cufra’da üs kurmasına izin verilmeyeceğini ve buraların geri alınacağını belirtiyor. Libya’da barışa giden yolun silahla sağlanacağı kuşkusuzdur. Zira 1.750.000km2 lik Libya’da ülkenin yüzde 90ı çöldür ve bu çölde 400 kadar silahlı bedevi aşiret vardır. Bu aşiretler ile silahsız biçimde masaya oturulması demek orası senin burası benim diyerek Libya’nın paramparça olması demektir. Gelinen süreçte Hafter’in arkasındaki Rusya, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Fransa’da da tereddütler başlamış görünüyor.
Libya’da başından beri büyük tuzaklar kuruldu. Özellikle ABD, Türkiye ile Rusya’yı karşı karşıya getirmek istedi ama Türkiye bu tuzağa düşmedi. Büyük bir bölgesel güç savaşı sürmekte. Hafter’in Rusya desteğini kaybetmesinin nedenleri içinde Moskova’da anlaşma yapılacakken Hafterin bırakıp kaçması ve Fransa’nın yanına gitmesi ile açığa düşmesi, ABD’nin Rusya’ya sen artık paranı kazandın, bundan sonra rahat dur yoksa Suriye’de seni sıkıştırırım mesajı vermesi sayılabilir. Libya’da Mısır, BAE, Suudiler Türk Ordusu karşısında boşa düştüler. Sarraj Hükümeti ne kadar toprak kazanırsa masada eli o derece güçlü olacaktır. Sarraj’ın güçlenmesi demek ise Türkiye’nin Libya’daki gücünün artması demek olacaktır. Son MGK’da çıkan kararda bu güne kadar “Doğu Akdeniz” vurgusu yapılırken ilk defa “Akdeniz (Ege’yi de kapsayacak biçimde)” vurgusu yapıldı. Bu şu demektir; düne kadar Doğu Akdeniz’in başat gücü Türkiye, Batı Akdeniz’in başat gücü Fransa idi. Bundan sonra Türkiye’nin Libya’da kuracağı üsler nedeniyle Türkiye artık tüm Akdeniz’in stratejik gücü olma yoluna girmiştir. ( İtalya ile birlikte Akdeniz’de çok etkin olacaktır.) Türkiye’nin Libya ile 500 yıllık bir geçmişi varken 50 yıllık geçmişi olan Fransa ve İtalya’nın fazla söyleyeceği bir sözü olamaz. Unutulmasın ki Kaddafi bile Türk Kara Harp Okulu 1957 mezunu idi.
Sözün kısası artık Türkiye’siz bir Akdeniz olmaz. Buradaki en etkin güç de Türk Deniz Kuvvetleridir. Bu gelişmeler ışığında ne Rusya ne de ABD Türkiye’yi kaybetmeyi göze alamaz. Öyle veya böyle Türkiye halen Batı Bloğu üyesidir. Ama Rusya’nın Çar Deli Petro’dan beri 300 yıllık hayali olan “sıcak denizlere inme” sinin anahtar ülkesi de jeostratejik konumu nedeniyle yine Türkiye’dir. Türkiye Suriye’de ne yazık ki tavla oynamış ve ciddi yanlışlar yapmıştır ama aynı Türkiye Libya’da mükemmel bir satranç oynamış ve şah-mat diyerek kazanmıştır. Türkiye Tunus ve Cezayir ile de sıcak ilişkiler içindedir. Çünkü sonuçta bu topraklar 500 yıl Türk toprakları idi. Libya’da da, Cezayir’de de, Tunus’da da Türk milletine karşı büyük bir sevgi ve yakınlık vardır ve Mağrip ülkeleri Arap ülkeleri gibi değildir, karakter yapıları farklıdır. Türkiye Libya’da müthiş başarılı bir iş yapmıştır ve tarihi bir müktesebatın üstünden yeni bir tablo ortaya koymuştur. Hafter’in Türk askeri gücü karşısında hiç şansı kalmamıştır. Mısır ise asla Türkiye ile bir çatışmaya girecek güçte değildir ve zaten Nil üzerindeki Etiopya barajı nedeniyle Mısır’ın kuyruğu Türkiye’nin elindedir.
Türkiye Afrika’ya yaptığı yatırımların meyvesini topluyor. Öte yandan Türkiye Libya’da verdiği askeri ders ve eğitimle bir değiştirici- dönüştürücü rolü oynuyor. Türkiye bir- iki yıl içinde Türk Öğretmenleri de Libya’ya göndererek Libya’nın bir devlet olmasını, Libyalıların ise bir millet ortaya çıkmasını hedefleyecektir. Orta vadede Türkiye’nin ekonomik ve kültürel manivelalarla “hayat sahasının” Akdeniz, Ortadoğu, Karadeniz havzası, Güney Kafkasya ve Balkanları kapsayacak biçimde genişlemesi şaşırtıcı olmamalıdır. Libya’da mükemmel bir başlangıç yaptık, dileriz devamı gelir. Emeği geçen herkese teşekkürler.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 33 | 29 | 1 | 3 | 77 | 21 | 90 | +56 |
2 | Fenerbahçe | 33 | 27 | 1 | 5 | 87 | 30 | 86 | +57 |
3 | Trabzonspor | 33 | 17 | 12 | 4 | 56 | 43 | 55 | +13 |
4 | Beşiktaş | 33 | 15 | 12 | 6 | 44 | 38 | 51 | +6 |
5 | Başakşehir FK | 33 | 14 | 12 | 7 | 44 | 38 | 49 | +6 |
6 | Çaykur Rizespor | 33 | 14 | 13 | 6 | 43 | 49 | 48 | -6 |
7 | Kasımpaşa | 33 | 13 | 13 | 7 | 55 | 59 | 46 | -4 |
8 | Antalyaspor | 33 | 11 | 10 | 12 | 38 | 38 | 45 | 0 |
9 | Alanyaspor | 33 | 11 | 10 | 12 | 43 | 46 | 45 | -3 |
10 | Sivasspor | 33 | 11 | 10 | 12 | 40 | 45 | 45 | -5 |
11 | Adana Demirspor | 33 | 9 | 10 | 14 | 49 | 44 | 41 | +5 |
12 | Samsunspor | 33 | 10 | 14 | 9 | 37 | 43 | 39 | -6 |
13 | MKE Ankaragücü | 33 | 8 | 12 | 13 | 40 | 43 | 37 | -3 |
14 | Kayserispor | 33 | 10 | 13 | 10 | 37 | 47 | 37 | -10 |
15 | Konyaspor | 33 | 8 | 13 | 12 | 34 | 47 | 36 | -13 |
16 | Gaziantep FK | 33 | 9 | 17 | 7 | 37 | 50 | 34 | -13 |
17 | Fatih Karagümrük | 33 | 8 | 16 | 9 | 37 | 42 | 33 | -5 |
18 | Hatayspor | 33 | 7 | 14 | 12 | 37 | 46 | 33 | -9 |
19 | Pendikspor | 33 | 7 | 17 | 9 | 37 | 68 | 30 | -31 |
20 | İstanbulspor | 33 | 4 | 22 | 7 | 26 | 61 | 16 | -35 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 31 | 22 | 6 | 3 | 70 | 27 | 69 | +43 |
2 | Göztepe | 31 | 19 | 6 | 6 | 54 | 19 | 63 | +35 |
3 | Çorum FK | 31 | 16 | 8 | 7 | 52 | 31 | 55 | +21 |
4 | Sakaryaspor | 31 | 15 | 7 | 9 | 45 | 31 | 54 | +14 |
5 | Bodrumspor | 31 | 14 | 7 | 10 | 39 | 21 | 52 | +18 |
6 | Kocaelispor | 31 | 15 | 9 | 7 | 45 | 35 | 52 | +10 |
7 | Bandırmaspor | 31 | 12 | 8 | 11 | 46 | 27 | 47 | +19 |
8 | Gençlerbirliği | 31 | 12 | 8 | 11 | 37 | 30 | 47 | +7 |
9 | Boluspor | 31 | 13 | 10 | 8 | 28 | 32 | 47 | -4 |
10 | Erzurumspor FK | 31 | 11 | 9 | 11 | 28 | 27 | 41 | +1 |
11 | Ümraniyespor | 31 | 10 | 14 | 7 | 34 | 42 | 37 | -8 |
12 | Manisa FK | 31 | 8 | 11 | 12 | 38 | 37 | 36 | +1 |
13 | Keçiörengücü | 31 | 9 | 13 | 9 | 28 | 38 | 36 | -10 |
14 | Şanlıurfaspor | 31 | 8 | 13 | 10 | 28 | 33 | 34 | -5 |
15 | Tuzlaspor | 31 | 8 | 14 | 9 | 32 | 46 | 33 | -14 |
16 | Adanaspor | 31 | 9 | 17 | 5 | 24 | 44 | 32 | -20 |
17 | Altay | 31 | 5 | 23 | 3 | 14 | 70 | 15 | -56 |
18 | Giresunspor | 31 | 2 | 25 | 4 | 13 | 65 | 7 | -52 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 34 | 24 | 5 | 5 | 76 | 29 | 77 | +47 |
2 | Van Spor FK | 34 | 23 | 5 | 6 | 57 | 33 | 75 | +24 |
3 | Bucaspor 1928 | 34 | 20 | 5 | 9 | 51 | 24 | 69 | +27 |
4 | 1461 Trabzon FK | 34 | 19 | 6 | 9 | 64 | 35 | 66 | +29 |
5 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 34 | 16 | 8 | 10 | 47 | 29 | 58 | +18 |
6 | Ankaraspor | 34 | 15 | 8 | 11 | 42 | 32 | 56 | +10 |
7 | Karacabey Belediye Spor | 34 | 13 | 10 | 11 | 40 | 32 | 50 | +8 |
8 | Ankara Demirspor | 34 | 14 | 15 | 5 | 37 | 38 | 47 | -1 |
9 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 34 | 13 | 14 | 7 | 42 | 36 | 46 | +6 |
10 | Kırklarelispor | 35 | 11 | 13 | 11 | 32 | 38 | 44 | -6 |
11 | Diyarbekir Spor | 34 | 11 | 14 | 9 | 36 | 37 | 42 | -1 |
12 | Altınordu | 34 | 10 | 13 | 11 | 40 | 34 | 41 | +6 |
13 | Hes İlaç Afyonspor | 34 | 10 | 13 | 11 | 24 | 34 | 41 | -10 |
14 | Serik Belediyespor | 34 | 10 | 14 | 10 | 29 | 37 | 40 | -8 |
15 | Nazilli Belediyespor | 35 | 11 | 16 | 8 | 38 | 57 | 38 | -19 |
16 | Zonguldak Kömürspor | 34 | 9 | 17 | 8 | 35 | 54 | 32 | -19 |
17 | Kırşehir Futbol SK | 34 | 5 | 21 | 8 | 32 | 68 | 23 | -36 |
18 | Bursaspor | 34 | 5 | 21 | 8 | 24 | 62 | 20 | -38 |
19 | Adıyaman FK | 34 | 3 | 24 | 7 | 24 | 61 | 16 | -37 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kepezspor FAŞ | 27 | 21 | 2 | 4 | 63 | 16 | 67 | +47 |
2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 27 | 18 | 0 | 9 | 54 | 15 | 63 | +39 |
3 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 27 | 14 | 6 | 7 | 39 | 25 | 49 | +14 |
4 | İnegöl Kafkas GK | 27 | 13 | 6 | 8 | 35 | 26 | 47 | +9 |
5 | 52 Orduspor FK | 27 | 13 | 7 | 7 | 39 | 28 | 46 | +11 |
6 | Edirnespor | 27 | 13 | 9 | 5 | 45 | 27 | 44 | +18 |
7 | K.Çekmece Sinopspor | 28 | 10 | 10 | 8 | 41 | 31 | 38 | +10 |
8 | Mardin 1969 Spor | 27 | 11 | 11 | 5 | 36 | 32 | 38 | +4 |
9 | Artvin Hopaspor | 27 | 9 | 11 | 7 | 33 | 28 | 34 | +5 |
10 | Karabük İdmanyurdu Spor | 27 | 10 | 13 | 4 | 26 | 43 | 34 | -17 |
11 | Talasgücü Belediyespor | 27 | 9 | 14 | 4 | 30 | 42 | 31 | -12 |
12 | Kırıkkalegücü FK | 27 | 8 | 14 | 5 | 28 | 36 | 29 | -8 |
13 | Gümüşhanespor | 27 | 4 | 13 | 10 | 23 | 45 | 22 | -22 |
14 | Malatya Arguvanspor | 27 | 3 | 20 | 4 | 18 | 53 | 13 | -35 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 27 | 2 | 22 | 3 | 19 | 82 | 9 | -63 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
26/04/2024 | Adana Demirspor | vs | Galatasaray |
27/04/2024 | Kasımpaşa | vs | Samsunspor |
27/04/2024 | Sivasspor | vs | Konyaspor |
27/04/2024 | Fenerbahçe | vs | Beşiktaş |
27/04/2024 | Hatayspor | vs | Başakşehir FK |
28/04/2024 | Alanyaspor | vs | İstanbulspor |
28/04/2024 | Pendikspor | vs | Kayserispor |
28/04/2024 | Çaykur Rizespor | vs | MKE Ankaragücü |
28/04/2024 | Trabzonspor | vs | Gaziantep FK |
29/04/2024 | Fatih Karagümrük | vs | Antalyaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
28/04/2024 | Adanaspor | vs | Manisa FK |
28/04/2024 | Boluspor | vs | Altay |
28/04/2024 | Erzurumspor FK | vs | Çorum FK |
28/04/2024 | Giresunspor | vs | Sakaryaspor |
28/04/2024 | Göztepe | vs | Gençlerbirliği |
28/04/2024 | Keçiörengücü | vs | Ümraniyespor |
28/04/2024 | Kocaelispor | vs | Bandırmaspor |
28/04/2024 | Şanlıurfaspor | vs | Eyüpspor |
28/04/2024 | Tuzlaspor | vs | Bodrum FK |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
28/04/2024 | Ankaraspor | vs | Nazilli Belediyespor |
28/04/2024 | Esenler Erokspor | vs | Adıyaman FK |
28/04/2024 | Hes İlaç Afyonspor | vs | Bucaspor 1928 |
28/04/2024 | Karacabey Belediye Spor | vs | Altınordu |
28/04/2024 | Van Spor FK | vs | Ankara Demirspor |
28/04/2024 | Yeni Mersin İdman Yurdu | vs | Beyoğlu Yeniçarşıspor |
28/04/2024 | Zonguldak Kömürspor | vs | Kırşehir Futbol SK |
28/04/2024 | 1461 Trabzon FK | vs | Serik Belediyespor |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor | vs | Bursaspor |
28/04/2024 | Van Spor FK - Ankara Demirspor | Ankara Demirspor ligde deplasmandaki son 7 maçında hiç kazanamadı | Van Spor FK yenilmez |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor - Bursaspor | Bursaspor ligdeki son 5 maçını kaybetti | Diyarbekir Spor kazanır |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor - Bursaspor | Diyarbekir Spor ligdeki son 9 maçında hiç kazanamadı | Bursaspor yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
27/04/2024 | Aliağa Futbol A.Ş. | vs | Kırıkkalegücü FK |
27/04/2024 | Artvin Hopaspor | vs | 52 Orduspor FK |
27/04/2024 | Ayvalıkgücü Belediyespor | vs | Edirnespor |
27/04/2024 | Gümüşhanespor | vs | Kepezspor FAŞ |
27/04/2024 | Malatya Arguvanspor | vs | Talasgücü Belediyespor |
27/04/2024 | Mardin 1969 Spor | vs | İnegöl Kafkas GK |
27/04/2024 | Tarsus İdman Yurdu | vs | Karabük İdmanyurdu Spor |