Pandemi sürecinde Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramını sessiz sedasız kutlamaktayız. Pandemi süreci olmadığı zamanlarda dış ülkelerden gelen çocuk misafirlerimiz hem ülkemizi tanıma fırsatını buluyor; hem de farklı kültürlerden gelen bu çocuklar dünya barışı için, ülkemizde kaynaşma fırsatını buluyorlardı. Bunun yanında devlet büyüklerimizde koltuklarını bir günlüğüne geleceğimiz olan çocuklarımıza bırakıyordu. Buraya kadar güzel de; peki bu bayram geçmişten bugüne nasıl geldi?
Bu bayramın tarihçesinin iyi anlaşılabilmesi için, ismindeki "23 Nisan", "Ulusal Egemenlik" ve "Çocuk Bayramı" tabirlerinin açıklanması gerekir.
23 Nisan'ın Türkiye'de ulusal bayram olarak kabul edilmesinin nedeni, 1920'de o gün Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılmış olmasıdır. İtilaf devletleri 16 Mart 1920’de İstanbul’u işgal edince, Osmanlı Mebusan Meclisi dağılmıştır. Milletvekili seçimleri, Atatürk'ün Ankara'da bir meclisin toplanacağını ve neden toplanması gerektiğini açıklayan 19 Mart 1920 tarihli bildirisiyle başlamış, yine Atatürk'ün 21 Nisan'daki genelgesiyle de meclisin açılacağı tarih duyurulmuş ve milletvekillerinin Ankara'ya gelmesi istenmiştir. İstanbul’dan Ankara’ya kaçıp gelenler bir grubu; Ankara’dan seçilenler diğer bir grubu oluşturdu. Bu iki ayrı grubu kapsayan meclise Türkiye Büyük Millet Meclisi(TBMM) denildi. TBMM 23 Nisan 1920'de Ankara'da açıldı.
23 Nisan 1921 yılında çıkarılan kanunla ilk Milli Bayramımız olmuştur. Kanun’da 23 Nisan milli bayramdır hükmü geçmektedir. ("7ZÎ.MM 'nin ilk yevm-i küşadı olan 23 Nisan günü millî bayramdır")
Peki Egemenlik nedir? Egemenlik, üstün emretme ayrıcalığıdır. Ulusal egemenlik ile milli hakimiyet eş değer anlamı taşır. Devletin gücü olan egemenliğin doğrudan doğruya ulusa ait olmasıdır. Ulusal egemenliğin var olduğu devletlerde, kurucu ve yönetici güç bazı kişilerde ya da belli gruplarda değil halktadır. Ulusal egemenliğin en önemli göstergelerinden biri meclis ve onu oluşturan demokratik seçimlerdir. Uluslar bu sayede kendi egemenliklerini oluşturabilirler.
1 Kasım 1922'de saltanat kaldırılınca; 1 Kasım günü "Millî Hakimiyet Bayramı" kabul edilmiştir. 1935 yılında yapılan düzenlemeyle iki bayram birleştirilerek sadece 23 Nisan gününde Milli Hakimiyet Bayramı adı altında kutlanmasına karar verilmiştir.
Çocuk Bayramı tabiri ise, Himaye-i Etfal Cemiyeti (şimdiki adı Çocuk Esirgeme Kurumu) 1921 yılında gazi, şehit ve yetim çocuklarının bakımını üstlenmek maksadıyla kurulmuştur. O dönemde Himaye-i Etfal Cemiyeti, gazi, şehit ve yetim çocuklarının bakımını üstlenmek için gelire ihtiyacı vardır ve 23 Nisan 1923 tarihindeki kutlamalarda bastırdığı pulları satışa sunar.Takip eden yıl 23 Nisan 1924 günü Hakimiyet-i Milliye Gazetesi'nde "Bugün Yavruların Rozet Bayramıdır' ibaresi ile halkın Himaye-i Etfal Cemiyeti’ ne bol bağış yapması için çağrıda bulunur. Aynı gazete 23 Nisan 1926’da başlığı altında ‘23 Nisan Türklerin Çocuk günüdür’ diye bir yazı yayınlar. İlgili yazıda kahveci, arabacı ve otomobilci esnafın bugünde elde edecekleri gelirin bir kısmını Himaye-i Etfal Cemiyeti (HEC)'ne bağışlayacakları yazmaktadır. 23 Nisan 1927’de HEC Çocuk Gününü Çocuk Bayramı olarak değiştirir. Buna paralel olarakta 1929 yılında HEC bir genelge ile 23-29 Nisan günlerini Çocuk Haftası ilan eder. Çocuk Haftası ilan edilmesinin bir diğer sebebi çocuk ölümlerinin fazla sayıda olmasıdır. Türkiye’de o dönem yüksek nüfus artışı hedeflenmesi için çocuk meselesi ön plana çıktığından 23 Nisan'lara da ilgi fazladır. 1975 yılında bu kutlamalara TRT’de dahil olur. 1980'de bütün vilayetlerden gelen çocukların katılımı ile "Ulusal Çocuk Parlamentosu" oluşturuldu. Aynı yıl TRT, törenlere komşu ülkelerden çocukları davet ederek, Çocuk Bayramını ilk kez uluslararası düzeyde kutladı. TRT'nin bu uygulamaları günümüze kadar genişletilerek devam ettirilmektedir. 1981'de Milli Güvenlik Konseyi 23 Nisan'ı "23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı" olarak kabul etmiştir. 1985 yılında TBMM ve TRT'nin şenliklerine her kıtadan, otuz dört ülkeden, her dinden, her dilden ve her renkten çocuklar katılmıştır. Ankara'da bir araya gelen bu çocuklar; sevgiyle kucaklaştılar, tek bir kalp, tek bir yürek olup barışı simgelediler. 23 Nisan artık Türk Çocukları’nın Dünya Çocukları’na hediye ettiği bir gün olmuştur.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 35 | 31 | 1 | 3 | 86 | 22 | 96 | +64 |
2 | Fenerbahçe | 35 | 28 | 1 | 6 | 89 | 31 | 90 | +58 |
3 | Trabzonspor | 35 | 18 | 13 | 4 | 61 | 48 | 58 | +13 |
4 | Başakşehir FK | 35 | 16 | 12 | 7 | 50 | 40 | 55 | +10 |
5 | Beşiktaş | 35 | 16 | 13 | 6 | 48 | 42 | 54 | +6 |
6 | Alanyaspor | 35 | 12 | 10 | 13 | 50 | 47 | 49 | +3 |
7 | Kasımpaşa | 35 | 14 | 14 | 7 | 57 | 63 | 49 | -6 |
8 | Çaykur Rizespor | 35 | 14 | 14 | 7 | 47 | 54 | 49 | -7 |
9 | Sivasspor | 35 | 12 | 11 | 12 | 42 | 51 | 48 | -9 |
10 | Antalyaspor | 35 | 11 | 12 | 12 | 40 | 44 | 45 | -4 |
11 | Adana Demirspor | 35 | 10 | 11 | 14 | 50 | 47 | 44 | +3 |
12 | Samsunspor | 35 | 11 | 15 | 9 | 40 | 45 | 42 | -5 |
13 | Kayserispor | 35 | 11 | 13 | 11 | 41 | 50 | 41 | -9 |
14 | MKE Ankaragücü | 35 | 8 | 12 | 15 | 43 | 46 | 39 | -3 |
15 | Fatih Karagümrük | 35 | 9 | 16 | 10 | 43 | 45 | 37 | -2 |
16 | Konyaspor | 35 | 8 | 14 | 13 | 34 | 48 | 37 | -14 |
17 | Gaziantep FK | 35 | 9 | 18 | 8 | 40 | 55 | 35 | -15 |
18 | Hatayspor | 35 | 7 | 15 | 13 | 39 | 49 | 34 | -10 |
19 | Pendikspor | 35 | 8 | 18 | 9 | 40 | 71 | 33 | -31 |
20 | İstanbulspor | 35 | 4 | 24 | 7 | 26 | 68 | 16 | -42 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 33 | 23 | 7 | 3 | 73 | 31 | 72 | +42 |
2 | Göztepe | 33 | 21 | 6 | 6 | 59 | 19 | 69 | +40 |
3 | Sakaryaspor | 33 | 16 | 8 | 9 | 48 | 35 | 57 | +13 |
4 | Bodrumspor | 33 | 15 | 7 | 11 | 42 | 21 | 56 | +21 |
5 | Çorum FK | 33 | 16 | 9 | 8 | 54 | 34 | 56 | +20 |
6 | Kocaelispor | 33 | 16 | 10 | 7 | 48 | 39 | 55 | +9 |
7 | Bandırmaspor | 33 | 13 | 9 | 11 | 49 | 31 | 50 | +18 |
8 | Gençlerbirliği | 33 | 13 | 9 | 11 | 38 | 32 | 50 | +6 |
9 | Boluspor | 33 | 14 | 11 | 8 | 31 | 34 | 50 | -3 |
10 | Erzurumspor FK | 33 | 12 | 10 | 11 | 30 | 30 | 44 | 0 |
11 | Manisa FK | 33 | 9 | 11 | 13 | 40 | 38 | 40 | +2 |
12 | Ümraniyespor | 33 | 11 | 15 | 7 | 38 | 46 | 40 | -8 |
13 | Keçiörengücü | 33 | 10 | 14 | 9 | 33 | 42 | 39 | -9 |
14 | Tuzlaspor | 33 | 9 | 14 | 10 | 34 | 46 | 37 | -12 |
15 | Adanaspor | 33 | 10 | 17 | 6 | 27 | 45 | 36 | -18 |
16 | Şanlıurfaspor | 33 | 8 | 14 | 11 | 30 | 37 | 35 | -7 |
17 | Altay | 33 | 5 | 25 | 3 | 15 | 75 | 9 | -60 |
18 | Giresunspor | 33 | 2 | 27 | 4 | 15 | 69 | 7 | -54 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 36 | 26 | 5 | 5 | 83 | 29 | 83 | +54 |
2 | Van Spor FK | 35 | 24 | 5 | 6 | 63 | 34 | 78 | +29 |
3 | Bucaspor 1928 | 36 | 21 | 5 | 10 | 54 | 25 | 73 | +29 |
4 | 1461 Trabzon FK | 36 | 21 | 6 | 9 | 71 | 39 | 72 | +32 |
5 | Ankaraspor | 36 | 15 | 8 | 13 | 45 | 35 | 58 | +10 |
6 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 36 | 16 | 10 | 10 | 50 | 36 | 58 | +14 |
7 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 36 | 15 | 14 | 7 | 47 | 38 | 52 | +9 |
8 | Karacabey Belediye Spor | 36 | 13 | 11 | 12 | 43 | 37 | 51 | +6 |
9 | Ankara Demirspor | 36 | 15 | 16 | 5 | 43 | 46 | 50 | -3 |
10 | Diyarbekir Spor | 36 | 12 | 15 | 9 | 39 | 41 | 45 | -2 |
11 | Kırklarelispor | 36 | 11 | 14 | 11 | 33 | 41 | 44 | -8 |
12 | Altınordu | 36 | 10 | 13 | 13 | 45 | 39 | 43 | +6 |
13 | Hes İlaç Afyonspor | 36 | 10 | 14 | 12 | 25 | 38 | 42 | -13 |
14 | Serik Belediyespor | 36 | 10 | 16 | 10 | 29 | 45 | 40 | -16 |
15 | Nazilli Belediyespor | 36 | 11 | 16 | 9 | 38 | 57 | 39 | -19 |
16 | Zonguldak Kömürspor | 36 | 11 | 17 | 8 | 41 | 57 | 38 | -16 |
17 | Kırşehir Futbol SK | 36 | 5 | 23 | 8 | 38 | 76 | 23 | -38 |
18 | Bursaspor | 35 | 5 | 22 | 8 | 25 | 64 | 20 | -39 |
19 | Adıyaman FK | 36 | 4 | 25 | 7 | 28 | 63 | 19 | -35 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kepezspor FAŞ | 28 | 22 | 2 | 4 | 67 | 18 | 70 | +49 |
2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 28 | 19 | 0 | 9 | 60 | 18 | 66 | +42 |
3 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 28 | 15 | 6 | 7 | 40 | 25 | 52 | +15 |
4 | 52 Orduspor FK | 28 | 14 | 7 | 7 | 40 | 28 | 49 | +12 |
5 | İnegöl Kafkas GK | 28 | 13 | 7 | 8 | 37 | 30 | 47 | +7 |
6 | Edirnespor | 28 | 13 | 10 | 5 | 45 | 28 | 44 | +17 |
7 | Mardin 1969 Spor | 28 | 12 | 11 | 5 | 40 | 34 | 41 | +6 |
8 | K.Çekmece Sinopspor | 28 | 10 | 10 | 8 | 41 | 31 | 38 | +10 |
9 | Karabük İdmanyurdu Spor | 28 | 10 | 13 | 5 | 27 | 44 | 35 | -17 |
10 | Artvin Hopaspor | 28 | 9 | 12 | 7 | 33 | 29 | 34 | +4 |
11 | Talasgücü Belediyespor | 28 | 10 | 14 | 4 | 34 | 45 | 34 | -11 |
12 | Kırıkkalegücü FK | 28 | 8 | 15 | 5 | 31 | 42 | 29 | -11 |
13 | Gümüşhanespor | 28 | 4 | 14 | 10 | 25 | 49 | 22 | -24 |
14 | Malatya Arguvanspor | 28 | 3 | 21 | 4 | 21 | 57 | 13 | -36 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 28 | 2 | 22 | 4 | 20 | 83 | 10 | -63 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
12/05/2024 | Adana Demirspor | vs | Gaziantep FK |
12/05/2024 | Alanyaspor | vs | Beşiktaş |
12/05/2024 | Fatih Karagümrük | vs | Galatasaray |
12/05/2024 | Fenerbahçe | vs | Kayserispor |
12/05/2024 | Hatayspor | vs | MKE Ankaragücü |
12/05/2024 | Kasımpaşa | vs | Antalyaspor |
12/05/2024 | Konyaspor | vs | Samsunspor |
12/05/2024 | Pendikspor | vs | Çaykur Rizespor |
12/05/2024 | Sivasspor | vs | Başakşehir FK |
12/05/2024 | Trabzonspor | vs | İstanbulspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
10/05/2024 | Keçiörengücü | vs | Altay |
10/05/2024 | Giresunspor | vs | Ümraniyespor |
11/05/2024 | Adanaspor | vs | Bandırmaspor |
11/05/2024 | Boluspor | vs | Çorum FK |
11/05/2024 | Erzurumspor FK | vs | Eyüpspor |
11/05/2024 | Göztepe | vs | Bodrum FK |
11/05/2024 | Kocaelispor | vs | Sakaryaspor |
11/05/2024 | Şanlıurfaspor | vs | Manisa FK |
11/05/2024 | Tuzlaspor | vs | Gençlerbirliği |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
04/05/2024 | Altınordu | 3 - 3 | Ankaraspor |
04/05/2024 | Bucaspor 1928 | 3 - 1 | Diyarbekir Spor |
04/05/2024 | Serik Belediyespor | 0 - 6 | Esenler Erokspor |
04/05/2024 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 3 - 1 | Karacabey Belediye Spor |
04/05/2024 | Adıyaman FK | 4 - 1 | Hes İlaç Afyonspor |
04/05/2024 | Ankara Demirspor | 5 - 2 | Yeni Mersin İdman Yurdu |
04/05/2024 | Kırklarelispor | 1 - 3 | Zonguldak Kömürspor |
04/05/2024 | Kırşehir Futbol SK | 4 - 5 | 1461 Trabzon FK |
30/04/2024 | Diyarbekir Spor | 2 - 1 | Bursaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
27/04/2024 | Malatya Arguvanspor | 3 - 4 | Talasgücü Belediyespor |
27/04/2024 | Gümüşhanespor | 2 - 4 | Kepezspor FAŞ |
27/04/2024 | Artvin Hopaspor | 0 - 1 | 52 Orduspor FK |
27/04/2024 | Mardin 1969 Spor | 4 - 2 | İnegöl Kafkas GK |
27/04/2024 | Tarsus İdman Yurdu | 1 - 1 | Karabük İdmanyurdu Spor |
27/04/2024 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 1 - 0 | Edirnespor |
27/04/2024 | Aliağa Futbol A.Ş. | 6 - 3 | Kırıkkalegücü FK |