Bugun...


MEHMET CAN

facebook-paylas
Ekonomide Nerede Hata Yaptık ?
Tarih: 20-04-2023 10:51:00 Güncelleme: 20-04-2023 11:09:00


Ülkemiz iki yıldır yüksek bir enflasyon döngüsü ile karşı karşıya. Açıklanan büyüme rakamlarının halkın refahı  nezninde bir karşılığı bulunmamakta. Kişi başına milli gelirde 2013 yılında 12.500-USD seviyelerinden  8.000 usd seviyelerine geriledik. Pandemi zamanında halka dönük karşılıksız yardımlar gelir adaletini sağlamaya dönüktü. Ücretli kesim gelir adaletsizliğinden olumsuz etkilendi. Pandemi ile birlikte dünyada tedarik zincirlerinin bozulması beraberinde mal ve hizmetlere erişimi zorlaştırırken fiyatlarının da artmasına yol açtı. Dünya genelinde bir enflasyon döngüsüne girilmiş oldu.

Bunun yanında 2021 yılı sonunda başlayan Ukrayna-Rusya hibrid Savaşı enerji fiyatlarında öngörülemez artışları beraberinde getirdi. 2021 yılında ekonomi yönetiminin faiz indirimi ısrarı beraberinde kur ataklarını getirdi. 1 usd =18 TL seviyesine ulaştığında hükümet Kur korumalı TL enstrümanını devreye soktu. Kur üzerindeki artış baskısı bu yolla geçici olarak giderilmiş oldu.Genel ekonomi çevreleri ısrarla faiz artırılması yönünde telkinler vermesine rağmen hükümet faiz indiriminde ısrarcı oldu. Yaşanan süreçte kurdan kaynaklı maliyet enflasyonu Üretici Fiyat endeksi ile tüketici fiyat endeksi arasındaki makası açmış oldu. Buda enflasyonun her ay artarak devam etmesine yol açtı.Kur Korumalı Mevduat için 2022 yılında ödenen Hazine rakamının 300 milyar TL seviyesinde olduğu belirtildi. Son derece gevşek para ve maliye politikası ile enflasyonu düşürmeye çalışıyoruz.

Şubat ayında yaşadığımız büyük deprem 2023 yılı bütçe hedeflerinin yeniden revize edilerek ek bir bütçe yapılmasını zorunlu hale getirdi.İlk üç ayda bütçe açığının 250 milyar olarak gerçekleşti.Özellikle gıda enflasyonunda yukarı yönlü artışın devam etmesi genel halk kesiminin alım gücünü zorlamakta. Hükümetin yıllardır istikrarlı bir tarım politikası oluşturmaması tarım kesiminin üretimden kopmasına yol açtı. Gelinen noktada ekilemeyen Kıbrıs büyüklüğünde toprağımız bulunmakta. Tarım arazileri imara açılarak  ranta kurban edildi.  

Alım gücü düşen hane halkı çareyi tüketici kredisi kullanmakta gördü. Gelinen noktada tüketici kredilerinde bir patlama yaşandı. Tüketici kredilerinde patlamanın iki nedeni var, ikisi de Yeni Ekonomi Modeli’nin (YEM) yanlış kurgulanmasından kaynaklanıyor. Tüketici, eksi reel faizden keyifle alış veriş yaparken, borç ödeme yükü/hane halkı geliri hızla yükseliyor.Seçimden sonra Cumhur İttifakı da, Millet İttifakı da kazansa, kredi faizleri yükselirken, tüketicinin krediye erişimi de güçleşecek. Kredilerini yenileyemeyen, ya da daha yüksek  faiz ödeyen on binlerce hanenin icra ve iflas kapılarında sürünmesi söz konusu olacak.

TCMB faizi en az %40’a yükselecek, şu anda marjinal 3 aylık TL mevduat faizi için %35 veriliyor.TCMB’nin sıkılaştırma yapmış sayılması ve itibar kazanması için oyunu bu oranın üstünde açması şart. Politika faizinin %40 olduğu bir gelecekte, tüketici kredisi faizleri %50-55’ten düşük olmayacak. Bunun yanında halen zorunlu olarak kredi veren bankaların sermaye yeterliliği düşeceği için, kredi skoru düşük borçluya kredisini yenilemek için daha da yüksek faizler  ödetecekler.  Kısa vadede hane halkı reel gelirinin yükselmesi mümkün gözükmüyor.

2002 yılında iktidara gelen AKP uygulamış olduğu politikalarla enflasyon olgusunu ülke gündeminden çıkarmıştı. Yaşanılan düşük enflasyon süreci ile birlikte Türkiye kaliteli bir büyüme ivmesi kazanmıştı. Yapılacak seçim  sonrası  iktidar olacak hükümetin öncelikle anlaşabilir bir Ortodoks para politikasına dönüş yapması gerekmekte. Para politikası ile uyumlu bir maliye politikası uygulanmalı. Devlet Planlama Teşkilatı gibi kurumları yeniden hayata geçirerek planlı bir büyümeye geçiş yapılmalıdır.Ülkemizde savunma sanayisinde yapılanları gördükçe gururlanıyoruz.Türk insanı ve müteşebbis gücünün ülkemiz için büyük bir potansiyel olduğu aşikar.Doğru politikalarla ülkemizin Gayri safi Milli Hasılasını 2 trilyon USD seviyesine rahatlıkla çıkartabiliriz.





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 34 30 1 3 80 21 93 +59
2 Fenerbahçe 34 28 1 5 89 31 89 +58
3 Trabzonspor 35 18 13 4 61 48 58 +13
4 Başakşehir FK 35 16 12 7 50 40 55 +10
5 Beşiktaş 35 16 13 6 48 42 54 +6
6 Alanyaspor 35 12 10 13 50 47 49 +3
7 Kasımpaşa 35 14 14 7 57 63 49 -6
8 Çaykur Rizespor 35 14 14 7 47 54 49 -7
9 Sivasspor 34 12 10 12 41 45 48 -4
10 Antalyaspor 34 11 11 12 39 42 45 -3
11 Adana Demirspor 35 10 11 14 50 47 44 +3
12 Samsunspor 35 11 15 9 40 45 42 -5
13 Kayserispor 35 11 13 11 41 50 41 -9
14 MKE Ankaragücü 35 8 12 15 43 46 39 -3
15 Fatih Karagümrük 35 9 16 10 43 45 37 -2
16 Konyaspor 34 8 14 12 34 48 36 -14
17 Gaziantep FK 34 9 18 7 39 54 34 -15
18 Hatayspor 34 7 15 12 38 48 33 -10
19 Pendikspor 34 7 18 9 38 70 30 -32
20 İstanbulspor 35 4 24 7 26 68 16 -42
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 33 23 7 3 73 31 72 +42
2 Göztepe 33 21 6 6 59 19 69 +40
3 Sakaryaspor 33 16 8 9 48 35 57 +13
4 Bodrumspor 33 15 7 11 42 21 56 +21
5 Çorum FK 33 16 9 8 54 34 56 +20
6 Kocaelispor 33 16 10 7 48 39 55 +9
7 Bandırmaspor 33 13 9 11 49 31 50 +18
8 Gençlerbirliği 33 13 9 11 38 32 50 +6
9 Boluspor 33 14 11 8 31 34 50 -3
10 Erzurumspor FK 33 12 10 11 30 30 44 0
11 Manisa FK 33 9 11 13 40 38 40 +2
12 Ümraniyespor 33 11 15 7 38 46 40 -8
13 Keçiörengücü 33 10 14 9 33 42 39 -9
14 Tuzlaspor 33 9 14 10 34 46 37 -12
15 Adanaspor 33 10 17 6 27 45 36 -18
16 Şanlıurfaspor 33 8 14 11 30 37 35 -7
17 Altay 33 5 25 3 15 75 9 -60
18 Giresunspor 33 2 27 4 15 69 7 -54
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 36 26 5 5 83 29 83 +54
2 Van Spor FK 35 24 5 6 63 34 78 +29
3 Bucaspor 1928 36 21 5 10 54 25 73 +29
4 1461 Trabzon FK 36 21 6 9 71 39 72 +32
5 Ankaraspor 36 15 8 13 45 35 58 +10
6 Yeni Mersin İdman Yurdu 36 16 10 10 50 36 58 +14
7 Beyoğlu Yeniçarşıspor 36 15 14 7 47 38 52 +9
8 Karacabey Belediye Spor 36 13 11 12 43 37 51 +6
9 Ankara Demirspor 36 15 16 5 43 46 50 -3
10 Diyarbekir Spor 36 12 15 9 39 41 45 -2
11 Kırklarelispor 36 11 14 11 33 41 44 -8
12 Altınordu 36 10 13 13 45 39 43 +6
13 Hes İlaç Afyonspor 36 10 14 12 25 38 42 -13
14 Serik Belediyespor 36 10 16 10 29 45 40 -16
15 Nazilli Belediyespor 36 11 16 9 38 57 39 -19
16 Zonguldak Kömürspor 36 11 17 8 41 57 38 -16
17 Kırşehir Futbol SK 36 5 23 8 38 76 23 -38
18 Bursaspor 35 5 22 8 25 64 20 -39
19 Adıyaman FK 36 4 25 7 28 63 19 -35
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 28 22 2 4 67 18 70 +49
2 Aliağa Futbol A.Ş. 28 19 0 9 60 18 66 +42
3 Ayvalıkgücü Belediyespor 28 15 6 7 40 25 52 +15
4 52 Orduspor FK 28 14 7 7 40 28 49 +12
5 İnegöl Kafkas GK 28 13 7 8 37 30 47 +7
6 Edirnespor 28 13 10 5 45 28 44 +17
7 Mardin 1969 Spor 28 12 11 5 40 34 41 +6
8 K.Çekmece Sinopspor 28 10 10 8 41 31 38 +10
9 Karabük İdmanyurdu Spor 28 10 13 5 27 44 35 -17
10 Artvin Hopaspor 28 9 12 7 33 29 34 +4
11 Talasgücü Belediyespor 28 10 14 4 34 45 34 -11
12 Kırıkkalegücü FK 28 8 15 5 31 42 29 -11
13 Gümüşhanespor 28 4 14 10 25 49 22 -24
14 Malatya Arguvanspor 28 3 21 4 21 57 13 -36
15 Tarsus İdman Yurdu 28 2 22 4 20 83 10 -63
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 05/05/2024 Galatasaray vs Sivasspor
 05/05/2024 Gaziantep FK vs Hatayspor
 06/05/2024 Antalyaspor vs Pendikspor
 06/05/2024 Konyaspor vs Fenerbahçe
 12/05/2024 Adana Demirspor vs Gaziantep FK
 12/05/2024 Alanyaspor vs Beşiktaş
 12/05/2024 Fatih Karagümrük vs Galatasaray
 12/05/2024 Fenerbahçe vs Kayserispor
 12/05/2024 Hatayspor vs MKE Ankaragücü
 12/05/2024 Kasımpaşa vs Antalyaspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 12/05/2024 Adanaspor vs Bandırmaspor
 12/05/2024 Boluspor vs Çorum FK
 12/05/2024 Erzurumspor FK vs Eyüpspor
 12/05/2024 Giresunspor vs Ümraniyespor
 12/05/2024 Göztepe vs Bodrum FK
 12/05/2024 Keçiörengücü vs Altay
 12/05/2024 Kocaelispor vs Sakaryaspor
 12/05/2024 Şanlıurfaspor vs Manisa FK
 12/05/2024 Tuzlaspor vs Gençlerbirliği
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 04/05/2024 Altınordu 3 - 3 Ankaraspor
 04/05/2024 Bucaspor 1928 3 - 1 Diyarbekir Spor
 04/05/2024 Serik Belediyespor 0 - 6 Esenler Erokspor
 04/05/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor 3 - 1 Karacabey Belediye Spor
 04/05/2024 Adıyaman FK 4 - 1 Hes İlaç Afyonspor
 04/05/2024 Ankara Demirspor 5 - 2 Yeni Mersin İdman Yurdu
 04/05/2024 Kırklarelispor 1 - 3 Zonguldak Kömürspor
 04/05/2024 Kırşehir Futbol SK 4 - 5 1461 Trabzon FK
 30/04/2024 Diyarbekir Spor 2 - 1 Bursaspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2024 Malatya Arguvanspor 3 - 4 Talasgücü Belediyespor
 27/04/2024 Gümüşhanespor 2 - 4 Kepezspor FAŞ
 27/04/2024 Artvin Hopaspor 0 - 1 52 Orduspor FK
 27/04/2024 Mardin 1969 Spor 4 - 2 İnegöl Kafkas GK
 27/04/2024 Tarsus İdman Yurdu 1 - 1 Karabük İdmanyurdu Spor
 27/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor 1 - 0 Edirnespor
 27/04/2024 Aliağa Futbol A.Ş. 6 - 3 Kırıkkalegücü FK
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI