Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), 2014'te Ege'nin 100 büyük sanayi kuruluşunu açıkladı. Üretimden satışlara göre Ege'nin en büyük sanayi kuruluşu yine Tüpraş oldu. Tüpraş, Türkiye geneli 37 milyar 626 milyon 195 bin lira, Ege Bölgesi'nde ise 13 milyar 929 milyon 812 bin lira üretimden satış ile birinci sırada yer alırken, Petkim 3 milyar 671 milyon 225 bin lira üretimden satışla ikinci oldu. Üçüncü sırada yer alan Philsa Philip Morris Sabancı ise, bu yıl rakamlarının açıklanmasını istemedi. İzmir Demir Çelik A.Ş, 1 milyar 734 milyon 195 bin lira ile dördüncü sırada yer aldı. Rakamlara göre 100 firma içinde 74 firma İzmir'de, 13 firma ise Ege'de yer aldı. Diğer 13 firmanın, sadece Ege değil diğer bölgelerde de üretim yapan şirketler olduğu kaydedildi. 2013'e göre listede 33 firma konumunu yükseltirken 38 firma düşüş yaşadı, 14 firma yerini korurken, 15 firma ise ilk defa listeye girdi.
82 firma kar açıkladı
EBSO Başkanı Ender Yorgancılar, büyüme oranının bir önceki yıla göre yüzde 4'ten, 2.9'a gerilediğini söyledi. İthalat oranında aşağı doğru seyir olduğunu kaydeden Yorgancılar, "Üretimdeki düşüşün, büyümeyi kötü etkilediğini bu rakamlarda görmek mümkün. Türkiye'nin her yıl yüzde 5'in üzerinde büyüme sağlaması gerekir. Her yıl üniversitelerden mezun 700 bin nüfusun istihdam edilmesi için bu oranın altına inilmemeli" dedi.
Yorgancılar, "Listemizdeki 100 firmadan 18'i zarar açıkladı. Geri kalan 82 firma ise karlılığını artırdığını belirtti. Bu firmaların kar artışlarını ise gayrimenkul satışı, kira gelirleri, hisse senedi gibi kambiyo gelirleri ve al-sat yaparak sağlandı. Yani bu karlılıklar sanayicinin faaliyet dışı işlemleriyle sağlandı. Ama sanayi, bu şekilde değil üretimle büyümeli" diye konuştu.
Geçen yıl firmaların öz kaynaklarını kuvvetlendirmeye ve borçlarını yapılandırmaya çalıştığını kaydeden Yorgancılar, "Sevindirici olan ise bir önceki yıla göre Ar-Ge harcamalarında artış sağlanmasıdır. Buna rağmen yabancı yatırımcıyı kente çekmek için yatırım iklimini iyileştirmemiz gerekiyor" dedi.
3-P belirleyecek
"Haziran'dan sonra Türkiye'nin geleceğini 3P belirleyecek" diyen Yorgancılar, "Bunlar politika, piyasa ve pazardır. Kurulacak hükümetin izleyeceği yol önemli. Erken seçimi ise hiçbir zaman arzu etmiyoruz ama risk olarak önümüzde duruyor. Piyasada ise yatırımcıların risk algısı, kurların durumu ve Amerikan Merkez Bankası belirleyici olacak. Pazarda ise Ortadoğu ve Avrupa'daki gelişmeler önemli. En büyük sorunların başında ise AB ile ABD arasında imzalanacak Serbest Ticaret Anlaşması'na Türkiye'nin dahil olmamasıdır" açıklamasında bulundu.
"Erken seçim istemiyoruz"
Türkiye'de ekonomik sorunların çözümü için hükümetin bir an önce kurulması gerektiğini ifade eden Yorgancılar, sanayicinin, erken seçimi görmek istemediğini söyledi. Yorgancılar, "Bir an önce yeni hükümetin kurulması gerekiyor. Halkımız çok sesli bir meclis istedi. Ülkemizin ve milletimizin menafaatlerini ön planda tutarak, fedakarlık yaparak hükümeti kuracaklarına inanıyorum" diye konuştu.
İstihdamın yüzde 37'si ilk 10'dan
İstihdamda ilk 10 firma, 100 büyük firmanın istihdamının yüzde 37'sini karşıladı. Bu firmalar üretimden satışların yüzde 59'unu gerçekleştirdi. Ar-Ge harcamalarında ilk 10 firma, 100 büyük firmanın Ar-Ge harcamalarının yüzde 74'ünü karşıladı. 2014 yılında 100 büyük firma Ar-Ge giderlerinde yüzde 62.5'luk bir artış gerçekleşti. Kimya, Gıda ve Taşıt Sanayi Ar-Ge konusunda öncü sektörler oldu. Firmalar gelirlerinin binde 24'ünü Ar-Ge harcamalarına kullandı.
LİSTEDEN DETAYLAR
* Listedeki 58 firmanın sırası yükseldi, 31 firmanın sırası düştü, 7 firma yerini korudu, 4 firma da listeye yeni girdi.
* 100 büyük firmanın içinde 44 tanesinde Ar-Ge çalışması olduğu görüldü.
* Yabancı sermayeli 23 firma yer aldı.
* İlk 100 firmadan 26’sı zarar, 74’ü kar bildirdi.
* Üretimden satışlar yüzde 22, cirolar yüzde 24, kar yüzde 17, Ar-Ge gideri yüzde 17, istihdam yüzde 7, borçlar yüzde 14, katma değer yüzde 14, zarar yüzde 62, ihracat yüzde 31, ithalat yüzde 34 arttı. Özsermaye ise yüzde 4 azaldı.
En yüksek istihdam sağlayan
Boss, Delphi Otomotiv, Petkim, BMC, Abalıoğlu Yem, CMS Jant, Tüpraş, Schneider Elektrik, Klimasan.
En yüksek ihracat sağlayan
Petkim, İzmir Demir Çelik, Delphi Otomotiv, Özkan Demir Çelik, Kardemir, Hugo Boss, Çebitaş, Kocaer Haddecilik.
SIRASI / FİRMA ÜNVANI / Ege Bölgesi Üretimden Satışlar (Net) (Bin Tl)
1 Tüpraş A.Ş. İzmir Raf. Müd. (Kons.) 13.929.812
2 Petkim Petrokimya A.Ş. 3.671.225
3 Philsa Philip Morris Sabanci Sigara Ve Tütün. San. Ve Tic. A.Ş. XX
4 İzmir Demir Çelik A.Ş. 1.734.195
5 X XX
6 Abalıoğlu A.Ş. Entegre Tesisi Şb. (Kons.) XX
7 JTİ Tütün Ürünleri A.Ş. 952.696
8 Küçükbay Yağ A.Ş. 888.598
9 Kocaer Haddecilik A.Ş. Aliağa Şb. 796.805
10 Özkan Demir Çelik A.Ş. 652.697
11 CMS Jant Ve Makina Sanayii A.Ş. 594.817
12 Koza Altin İşletmeleri A.Ş. (Kons.) 568.482
13 Pınar Entegre Et Ve Un A.Ş. 552.393
14 Pınar Süt A.Ş. (Kons.) 484.034
15 Polinas Plastik San.Ve Tic.A.Ş. 474.794
16 Akdeniz Kimya San.Ve Tic. A.Ş. 435.543
17 Ravago Petrokimya A.Ş.-Aliağa Şb. (Kons.) 425.698
18 İmbat Madencilik A.Ş. 419.706
19 Karakaş Atlantis A.Ş. 411.587
20 Kardemir Ltd.Şti. Aliağa Şb. 393.600
21 Batıçim A.Ş. 379.685
22 Hugo Boss Ltd. Şti. 367.921
23 Norm Civata San. Ve Tic. A.Ş. 367.435
24 Gates Powertrain Ltd. Şti. 358.432
25 Polibak Plastik Film A.Ş. 346.487
26 Agromey Gida A.Ş. 346.059
27 Kansai Altan Boya A.Ş. 345.250
28 Dyo Boya Fabrikalari A.Ş. (Kons.) 344.385
29 Çebitaş Demir Çelik End. A.Ş. 338.144
30 Anadolu Efes A.Ş.İzmir Şb. (Kons.) XX
31 Türk Tuborg Bira Ve Malt San. A.Ş. XX
32 T.T.L. Tütün A.Ş. 306.858
33 CMS Jant Sanayi A.Ş. 291.537
34 Hidromek A.Ş.-Esbaş Şb. (Kons.) XX
35 Çamlı Yem A.Ş. 280.965
36 Ege Seramik Sanayi A.Ş. 278.912
37 Çimentaş T.A.Ş. (Kons.) 274.757
38 Sun Tekstil A.Ş. 270.164
39 Alliance One Tütün A.Ş. 266.845
40 Ege Endüstri ve Ticaret A.Ş. 266.345
41 Bak Ambalaj A.Ş. XX
42 Sun Chemical San. Ve Tic. A.Ş. 249.320
43 Opet Fuchs Madeni Yağ San. Ve Tic. A.Ş. 220.249
44 Sunel Ticaret T.A.Ş. 214.044
45 Klimasan Klima A.Ş. 206.844
46 Cevher Döküm Sanayi A.Ş. 206.625
47 Felda Iffco Gida San. Ve Tic. A.Ş. XX
48 Aliağa Çakmaktepe A.Ş. 191.801
49 Tyh Tekstil A.Ş. 190.303
50 Ve-Ge Hassas Kağit A.Ş. 183.705
51 Cevher Jant Sanayi A.Ş. 162.585
52 Ekoten Tekstil A.Ş. 162.453
53 X 155.446
54 Spot Tekstil A.Ş. (Kons.) 152.528
55 Katmerciler San. Ve Tic. A.Ş. 151.599
56 Çimbeton A.Ş. 150.547
57 Ege Gübre Sanayii A.Ş. 149.420
58 S.S.Tariş Üzüm T.S.K. Birliği 145.720
59 AKG Gazbeton İşletmeleri San. Ve Tic. A.Ş. 145.403
60 Roteks Tekstil A.Ş. (Kons.) 143.130
61 Osman Akça Tarim Ürünleri A.Ş. 134.625
62 Örgen Gida San. Tic. A.Ş. XX
63 Dyo Matbaa Mürekkepleri San. Ve Tic. A.Ş. 126.322
64 Özgörkey Gıda A.Ş. 124.705
65 Viking Kağit A.Ş. 124.606
66 Kaplamin Ambalaj A.Ş. 120.658
67 Euro Gıda San. Ve Tic. A.Ş. 119.638
68 Zf Lemförder Aks A.Ş. 119.216
69 Gür Süt A.Ş. Ödemiş Şb. 116.814
70 Ege Fren A.Ş. 114.081
71 İzmir Senkromeç A.Ş. 113.689
72 Agrobest Grup Tarim İlaç. A.Ş. 113.529
73 Mayteks Örme A.Ş. 113.305
74 DB Tarimsal A.Ş. 112.579
75 Bağ Yağları T.A.Ş. 109.878
76 Ege Marin Su Ürünleri A.Ş. 109.744
77 Verde Yağ Besin Maddeleri San. Ve Tic. A.Ş. 109.251
78 BTM Bitümlü Tecrit Maddeleri A.Ş. 107.736
79 Egeplast A.Ş. 103.978
80 Tamsa Fayans Seramik A.Ş. XX
81 XXX
82 Yatpa Dayanikli Tüketim Mall. San. Ve Tic. A.Ş. 98.389
83 Baylan Ölçü Aletleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. 98.203
84 X 97.241
85 Konfor Dayanikli Tüketim Mall. San. Ve Tic. A.Ş. 96.823
86 K.F.C. Gıda A.Ş. 96.524
87 Yüksel Tezcan A.Ş. Koyundere Şb. 94.583
88 Öz-Ege Tütün San. Ve Tic. A.Ş. 89.958
89 Viking Temizlik A.Ş. 85.740
90 İzeltaş San. Ve Tic. A.Ş. 85.338
91 Bareks Plastik A.Ş. 84.409
92 Atik Metal San. Ve Tic. A.Ş. 84.361
93 Sarıgözoğlu Hidrolik Makina A.Ş. (Kons.) 81.849
94 Kütaş Tarım Ürünleri Dış Tic. ve San. A.Ş. 78.567
95 Pütaş Pamuk Tic. San. A.Ş. 78.216
96 Heper Metal Döküm San. ve Tic. A.Ş. XX
97 Farbe Tekstil San. Tic. A.Ş. 76.169
98 Teknopet Plastik A.Ş. 73.791
99 Hatsan Silah San. ve Tic. A.Ş. 72.470
100 Batı Basma Sanayi A.Ş. 71.322