Bir 8 Mart klasiği: Salon dolu, kafa boş

Numen Birışık

Geçtiğimiz 8 Mart’ta şehrimizin sahnesinde anlamlı bir etkinlik vardı: Frida Kahlo’nun hayatı tiyatro oyunu olarak sahnelendi. Ücretsizdi. Bakın bu kısmı tekrar ediyorum: Ücretsizdi. Çünkü bu bilgi, olayın gidişatını belirleyen ana eksen. Oyun muhteşemdi belki, bilmiyoruz. Çünkü biz tiyatroya değil, "ücretsizliğe" gittik.

Salon tıklım tıklımdı. Koltuklar dolu, ayakta izleyenler var, bazıları da sırf sandalye görünce hemen üstüne cüzdanını koymuş, “benim yerim” demiş. Tiyatro mu? O da ne? Oyun başlamadan önce salonun havası, müstakbel bir düğün salonunu aratmıyordu. “Şu patlamış mısır kokusu nereden geliyor” diye düşünürken, yan sıradan bir teyzenin çantasından çıkan ikramlıklarla göz göze geldim. Lokum, çikolata, kuru pasta… Küçük çaplı bir mevlit açık büfesi adeta.

Oyunun ortasında, arka sıradan çıtırtılar gelmeye başladı. Biri çekirdek yiyor. Şaka değil. Frida sahnede devrimden, kadın mücadelesinden bahsederken, arka planda “çıt, çıt, tük, pıt” sesleriyle bir başka performans sergileniyor. Oyuncular göz teması kurmaya çalışıyor ama gözler meşgul: Biri telefonla story atıyor, diğeri WhatsApp grubuna "bi’ tık uzun ama idare eder" yazmış bile. Sanatla kurduğumuz ilişki bir bakıma “selfie çektik, yeter” boyutunda.

Oyundan çıkarken, kulisteki oyuncular ter içinde “acaba izleyici duyguyu aldı mı?” diye konuşurken, bir seyirci “Vallahi börek de güzeldi, tiyatro da” diyordu. Frida’nın hayat hikâyesi mi? Onu bir ara YouTube’dan bakacaklarmış. “Başında kaçırdık zaten” diye de eklediler.

Sanat halk içindir derken kastımız buysa, yanlış anladık galiba. Halk bedava içindir, sanat ise “arada bir uğranır, sonra eve dönülür” kategorisinde. Ama üzülmeyelim. Ne de olsa kültürle temas ettik. Salona girdik, yere mendil düştü, o bile yeter. Belki de Frida Kahlo’nun en büyük mücadelesi bizim tiyatro salonumuzda yaşandı: Anlatmak isteyen ile çitleyen arasında…