İşte Anadolu’nun Sanayileşme Hamlesi

Vali Zülkif Dağlı Açıkladı:‘İhracat Artışında İkinci Sıraya Yükseldik’

AHMET KAPLAN

Egelobisi Yayıncılık olarak Anadolu Kaplanlarının önde gelen kentlerinden Çorum’da Şehrin nabzını tuttuk. İş dünyası başta olmak üzere kentin önemli bileşenleri ile kentin tarım, sanayi gibi ekonomik, kültürel ve sosyal alanda yükselen değerlerini konuştuk.

İzmir Ege Medya Platformu Başkanı ve Egelobisi Haber Sitesi Genel Yayın Yönetmeni olarak olan Çorum Valisi Doç. Dr. Zülkif Dağlı’yı ziyaret ettim. İzmir’de görev yaptığı süreçte tanıma fırsatı bulduğumuz Vali Zülkif Dağlı aldığı her görevi adanmışcasına yapan çalışkan ve halkın içinde olan Valilerimizden birisidir.

Vali Zülkif Dağlı ile Anadolu aslanlarının en önde gelen kentleri arasında yer almayı başarmış, 323 milyon dolarlık artışla Türkiye sıralamasında İstanbul’un ardından ikinci sırada, bölge sıralamasında ise birinci sırada yer alan Çorum’un ekonomik, sosyal ve kültürel alanda yazdığı başarı hikayesini konuştuk.

Çorum’un başarısının arkasında, sanayicilerin yenilikçi yaklaşımları ve küresel pazarlara açılma stratejilerinin yattığını açıklayan Vali Doç. Dr. Zülkif Dağlı ile Tarım ve Sanayi’den kentin lojistik altyapısına kadar geniş yelpazesinde Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Yönleri ile Çorum’un Bölgesel ve Ulusal Ekonomideki Rolü, Sanayide Yükselen Yıldız Çorum: Çorum’un Güçlü Sektörlerini konuştuk.

İşte sorularımız ve Çorum Valisi Doç. Dr. Valisi Zülkif Dağlı’nın cevapları:

EKONOMİ DE BÖLGE İLLERİ ARASINDA İLK SIRADA

Çorum’un bölge ve ülke ekonomisindeki yeri nedir?

Çorum'un ekonomisi, sanayi, tarım, hayvancılık ve hizmet sektörleri üzerine kuruludur. Bu sektörler şehrin iş gücünün büyük bir bölümünü oluşturur ve yerel ekonomiye katkıda bulunur. İlimizde gıda sanayinden tekstile, orman ürünleri mobilya sanayinden kâğıt- kâğıt ürünleri sanayine, kimya-plastik sanayinden taş ve toprağa dayalı sanayine, makine-metal sanayinden diğer sanayi gruplarına kadar her alanda üretim ve ihracat yapılmaktadır.

İlimiz her yıl artan ihracat rakamları ve bunların ilimize yansıması ile ekonomisi hızlı büyüyen bir ivme kaydetmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından belirlenen 2023 yılı ihracat rakamlarına göre ilimiz Türkiye de 17. sırada bölgemiz illeri arasında ise ilk sırada yer almaktadır.

Çorum, 2024 yılının ilk altı ayında 1 milyar 396 milyon dolarlık ihracatla etkili performansını sürdürdü. Kent sanayicisi, Ocak ayında 196 milyon dolar, Şubat ayında 197 milyon dolar, Mart ayında 355 milyon dolar, Nisan ayında 188,4 milyon dolar, Mayıs ayında 263,9 milyon dolar, Haziran ayında 196 milyon dolarlık ihracat yapmayı başardı. Çorum, Haziran ayıyla birlikte yılın ilk yarısında toplamda 1 milyar 396 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirmiştir.

Ticaret Bakanlığının verilerine göre 2024 temmuz ayı ihracat rakamlarında İlimiz Türkiye sıralamasında 10. sırada yer almaktadır. 2024 yılı temmuz ayı itibari ile geçtiğimiz yılın aynı ayına göre faaliyet illeri bazında ihracatta en fazla artışta, Çorum 323 milyon dolarlık artışla Türkiye sıralamasında İstanbul’un ardından ikinci sırada, bölge sıralamasında ise birinci sırada yer almaktadır.

Çorum’un ihracat başarısının arkasında, sanayicilerin yenilikçi yaklaşımları ve küresel pazarlara açılma stratejileri yatmaktadır. Şehirdeki sanayi kuruluşları, kalite ve teknolojiye yaptıkları yatırımlarla uluslararası rekabette öne çıkmayı başarmıştır.

Çorum’un ihracat performansı, şehrin ekonomik dinamizmini ve sanayicilerinin girişimci ruhunu ortaya koyuyor. Bu başarı, Çorum’un gelecekte de ihracatta önemli bir role sahip olacağını gösteriyor.

TARIM DA BİRÇOK ÜRÜNDE

TÜRKİYE DE İLK 5’TE

Çorum ekonomisinin tarım ve sanayi de Türkiye ölçeğinde hangi yönleri öne çıkmaktadır. Güçlü olduğu alanlar sektörler nelerdir?

Tarım, Çorum ekonomisinin temel taşlarından biri olarak kabul edilir. 551.284 ha tarım arazisi varlığı ile Türkiye’nin tarım arazisi varlığının %5,6 ’ünü oluşturmaktadır. Arazi büyüklüğü açısından 81 il arasında 9. sıradadır. Çorum’un ekonomisinin %15,i tarım sektöründen oluşmaktadır. İlimiz bazı bitkilerin üretiminde Türkiye genelinde ilk sıralarda yer almaktadır. Tritikale üretimi ile ülkemizde 1. sırada, kuru soğan üretim miktarı ile ülkemizde 3. sırada, yeşil mercimek ve nohut üretim miktarı ile ülkemizde 4. sırada yer almaktadır.

Bu ürünler, hem iç pazarlarda tüketilmekte hem de ihracat yapılmasına olanak sağlamaktadır. İlimiz Hayvancılıkta da yine bölgemizde önemli bir yere sahiptir, özellikle koyun ve sığır yetiştiriciliği yaygındır.

Faal çalışan sanayi sektöründe %20,59’unu giyim eşyaları, %16,58’ini gıda ürünleri, %14.78’ini metalik olmayan mineral ürünleri, %14,07’sini makine ve ekipmanları ve %6,77’sini metal ürünlerinin oluşturduğu bir dağılım söz konusudur.

Türkiye ölçeğinde kiremit ve tuğla üretiminin önemli bir kısmı Çorum’dan karşılanmaktadır. İlimizde özellikle maden işlemeciliği ile makine ve metal sanayi sektörü ön plana çıkmaktadır. İlimizde anahtar teslimi un ve yem fabrikaları ile tuğla, kiremit fabrikaları kuran işletmelerimiz bulunmaktadır. “Çorum kaloriferi” ile Türkiye’de adından söz ettiren radyatörümüz, oto radyatör sanayimizin gelişmesine öncülük etmiştir. İlimizde seramik üretimi yapan bir firmamız, ülke bazında kendi alanında en büyük firmalarından biri durumuna gelmiştir.

İlimiz tarımsal sanayi bakımından da önemi paya sahip olup, toplam üretim kapasitesi 458.000 ton olan 26 Un Fabrikası, 134.000 ton üretim kapasitesine sahip 23 Çeltik Fabrikası, 350.000 ton kapasiteye sahip 17 Yem Fabrikası, 29.815 ton kapasiteye sahip 15 Süt Fabrikası bulunmaktadır.

İlimizde; merkezde 1, Sungurlu ilçemizde 1 ve Osmancık ilçemizde 1 adet olmak üzere toplam 3 adet Organize Sanayi Bölgesi faal durumdadır. İskilip ilçemizde kurulan 4. Organize Sanayi Bölgesi ilimize kazandırılmış olup alt yapı çalışmaları devam etmektedir. Biri merkezde diğeri Alaca ilçemizde olmak üzere 5. ve 6. Organize Sanayi Bölgesi kurulma çalışmaları devam etmektedir. Faal bulunan Organize Sanayi Bölgelerindeki firmalarımız ile ilimiz ve ülkemiz ekonomisine savunma sanayii başta olmak üzere yerli ve milli ürünler üretilmektedir.

SANAYİ İSTİHDAMINDA BÜYÜK YÜKSELİŞ

Faal çalışan nüfusun tarım ve sanayi vb sektöründe nasıl bir dağılımı var?

Tarım Sektörü: Çorum’da tarım sektörü, toplam istihdamın yaklaşık %22,82’sini oluşturuyor. Bu oran, bölgenin tarımsal faaliyetlere olan bağlılığını gösteriyor.

Sanayi Sektörü: Sanayi sektörü ise toplam istihdamın %32,91’ini kapsıyor. Çorum, özellikle gıda, makine ve metal sanayisi alanlarında önemli bir sanayi kenti olarak öne çıkıyor.

Hizmet Sektörü: Hizmet sektörü, toplam istihdamın %44,27’sini oluşturuyor ve bu da şehrin ekonomik çeşitliliğini yansıtıyor.

TÜİK verilerine göre, ilimizde tarım sektörü, sanayi sektörü ve hizmet sektörü arasında belirgin bir dağılım olduğunu görüyoruz.

Çorum hem tarım hem de sanayi alanlarında güçlü bir yapıya sahip olmakla birlikte şehrimizde ekonomik çeşitliliği de sağlamaktadır.

ORTA ANADOLU İLE KARADENİZ

ARASINDA KAVŞAK NOKTASI

Orta Anadolu ile Karadeniz’in geçit kavşak noktası olan Çorum’da ulaşım alt yapısı olarak hızlı tren, otoban ağı ve diğer alanlarda ne gibi lojistik ulaşım altyapısı gelişmeleri var?

Şehrimize yapılan yatırımlarla bölünmüş yol ağı yüzde 516 oranında artırıldı ve çeşitli ilçe yollarında çalışmalar sürdürülüyor. Çorum-İskilip kara yolunun açılışı yapıldı ve bu yolun bölgedeki ulaşımı daha da kolaylaştırdığını görüyoruz. İlimizde otoban ağı genişletme çalışmaları devam ediyor.

Kırıkkale-Delice-Çorum arasındaki Yüksek Hızlı Tren (YHT) projesinin ihalesi 2024 yılında yapılması planlanmakta ve Çorum-Samsun arasındaki projenin tamamlanmasıyla birlikte, bu hat, Karadeniz’e kadar uzanacak ve bölgenin ulaşımını büyük ölçüde hızlandıracak. Çorum, Karadeniz’e olan yakınlığı ve stratejik konumu sayesinde lojistik açıdan da önemli bir merkez haline geliyor.

Bu gelişmeler, Çorum’un hem Orta Anadolu hem de Karadeniz bölgeleri arasındaki geçit kavşak noktası olarak önemini daha da artıracak.

BİNLERCE YILLIK GASTRONOMİ ZENGİNLİĞİ

Son yıllarda adını daha fazla duyurmaya başlayan Çorum Gastronomisi konusunda neler düşünüyorsunuz?

İnsanlık tarihine binlerce yıldır mesken olan Çorum ili, gerek bölgede yaşayan Hattiler, Hititler, Frigler, Persler, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılardan kalan kültürel mirasın, gerekse de Kızılırmak havzasının verimliliğinin oluşturduğu tarımsal ürün çeşitliliğinin katkısıyla, oldukça zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Çorum, tarihinden aldığı güçle yemek kültürünü günümüze kadar taşımış, bu lezzetleri modern dünyayla buluşturmayı başarmıştır.

Hitit mutfağı içerisinde et yemeklerinin, çorbalarının yanı sıra tahıl ve tahıl ürünlerinden yapılan birçok ekmek çeşidinin yer aldığı bilgi, çivi yazılı tabletlerden anlaşılmaktadır. Hitit yerleşim yerlerinde ortaya çıkan tahıl depoları, kömürleşmiş tahıl kalıntıları, o dönemde ekmeğin önemli bir değer olduğunu göstermektedir.

Özellikle sefere giden askerler için yapılan 500 yıllık Osmanlı geleneği İskilip Dolması, Osmanlı İmparatorluğu döneminden günümüze kadar gelen ve Çorum mutfağının zengin tarihini yansıtan bir yemektir. İskilip dolması günümüzde de hem İskilip ilçemizde hem Çorumda yaygın olarak yapılmaktadır.

Yine Osmancık 97 adıyla bilinen pirincimiz tüm Türkiye’de adını duyurmuş ve tercih edilen önemli ürünlerimizdendir.

COĞRAFİ İŞARET ALAN ÜRÜN SAYIMIZ 19’A ÇIKTI

42 ÜRÜN BAŞVURUSU DAHA YAPILDI

İlimizde yer alan coğrafi işaretli ürün sayısının arttırılması ve bölgeye has ticari bir unsur olarak değerlendirilmesi için Valiliğimiz himayesinde başlatılan çalışmalar neticesinde 7 olan coğrafi işaretli ürün sayımız 19’a çıkartılmış ve değerlendirme sürecinde olan 42 adet başvurumuz bulunmaktadır. Yürütülen çalışmalar kapsamında Çorum gastronomisinin yükselişi, hem bölge halkı için ekonomik fırsatlar yaratmakta hem de Ülkemizin gastronomik çeşitliliğine katkıda bulunmaktadır. Coğrafi işaretli ürün sayısının artırılarak devam ettirilmesi Çorum'un mutfak kültürünün daha geniş kitleler tarafından tanınmasına ve gastronomik değerlerinin pazarlanmasına büyük katkı sağlamaktadır.

HUZURLU VE GÜVENLİ ŞEHİR

Çorum güvenlik ve asayiş açısından güvenli kent midir?

Çorum, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle öne çıkan, huzurlu ve güvenli bir şehirdir. Şehrimizde güvenlik güçlerimiz, vatandaşlarımızın huzur ve güvenliği için 24 saat görev başındadır. İlimizin asayiş ve güvenliği için Emniyet ve Jandarmamız ile haftalık değerlendirme toplantılarında bununla birlikte esnaf odaları temsilcilerimiz ve mahalle muhtarlarımızla ile aylık asayiş değerlendirme toplantılar gerçekleştiriyoruz. Bölge ve mahalle bazlı meydana gelen olayları bu toplantılarda değerlendirerek olayların üzerine anında gidiyoruz.

Çorum’da yaşayan ve şehrimizi ziyaret eden herkesin güvenliği bizim önceliğimizdir.Bu konuda gerekli tüm önlemleri almaya devam edeceğiz ve vatandaşlarımızın huzur içinde yaşamalarını sağlamak için var gücümüzle çalışacağız.Şehrimizde toplumsal dayanışma ve komşuluk ilişkileri oldukça güçlüdür. Bu da şehirdeki güvenlik hissini artıran önemli bir faktördür.