ギャンブル مواقع مراهنات смотреть порно онлайн ギャンブル المواقع المثيرة
مواقع مراهنات смотреть порно онлайн ギャンブル
Bugun...


AHMET KAPLAN

facebook-paylas
Fırsatçılığın Vurgunculuğun Adı Serbest Piyasa mı?
Tarih: 28-09-2021 21:06:00 Güncelleme: 29-09-2021 17:23:00


İlk olarak 2018 yılındaki döviz kuru saldırısıyla başlayan ve pandemi etkisiyle beraber yükselen fiyatlara bir de fırsatçılar eklenince çarşı pazarda her şey el yakar oldu. Özellikle gıda fiyatlarındaki artış can yakıcı boyutlara ulaştı. Girdi maliyetlerindeki artışlar, döviz kurları, üretici ülkelerin ihracat kısıtlamaları, artan stoklama ve arz sorunları, aracılık maliyetleri, spekülatif hareketler, vergiler, üretim konusundaki plansızlıklar…

Döviz ve Emtia’da ki fiyat artış oranlarını fersah fersah katlayacak zamlar yapıldı. Dövizden etkilenmediği halde etkilenmiş gibi zam yapanlar, gramajlarla oynayarak gizli zamlarla vatandaşın cebine uzanan eller!

Tüm bu gelişmelere rağmen piyasalarda ki fahiş fiyatlar bu gelişmelerle açıklanabilecek düzeyde makul oranlar değildir. Yüksek kar hırsı ile arz talep dengesinden bağımsız olarak açıklanamayan oranlarda fiyat artışları ile piyasalar altüst olmuş durumda. 

Gıda ürünleri, Emlak-Konut fiyatları, ev kiraları, otomobil fiyatları gibi pek çok alanda yaşanan aşırı pahalılık vatandaşların tek ana gündem maddesi haline geldi. Bir yandan alım gücü düştü, diğer yandan fiyatlar adeta uçtu. Piyasalarda acımasız bir sömürü düzeni kuruldu.

Bu düzenin önüne geçmek için bazı zincirlerin kırılması ve piyasaların ateşinin düşürülmesi kaçınılmazdır.

Fırsatçılık ve vurgunculuğun adı serbest piyasa olmuş. Serbest piyasa ekonomisi, adeta serbest soygun düzeni, sömürü piyasasına haline gelmiş durumda…Serbest piyasa başı boş, fiyat istikrarı ile istediğiniz gibi oynadığınız; enflasyonu istediğiniz gibi azdırdığınız bir piyasa mı?

Enflasyon ve fiyat istikrarı piyasa tekellerinin ve spekülatörlerin insafına bırakılamaz.

Girdi maliyeti ve döviz maliyetlerine bağlı olmadığı halde bunu bahane ederek fiyat artırmak haksız ticarettir.

ÜRÜNLERİ AZALTIP FİYAT BELİRLİYORLAR

Türkiye'de gıda enflasyonu uzun zamandır anormal olarak yükselmektedir.  Son dönemlerde büyük firmalar belirli ürünleri stoklayarak, piyasayı speküle ediyorlar. Özellikle et, patates ve benzeri gıda ürünlerinde büyük firmaların belirleyici olduğu piyasalarda; 20 büyük patates firması, 10 büyük et firması bulunuyor. Bu büyük firmalar piyasada belirleyici oluyor. Büyük firmalar, Adana, Konya, Niğde, Afyon, İzmir, Kayseri ve Sivas illeri başta olmak üzere örneğin, patates fiyatlarının düşük olduğu zamanlarda çiftçilerden ürünü alıyorlar. Piyasada ürünü azaltıyor, daha sonra kendi ürünleri ile birlikte yüksek fiyata piyasaya sürüyorlar.

Piyasa bozucu faaliyette bulunanlara, tekel oluşturarak fiyatları manipüle edenlere asla ve asla müsaade edilmemeli ve daha ağır yaptırımlar getirilmelidir.

TEDARİK ZİNCİRİ SORUNU ÇÖZÜLMELİ

Piyasalarda kontrol ve denetim bulanıklığı ve karmaşık yapı fırsatçıların işine geliyor. Tüm sektörlerde ciddi manada bir denetim eksikliği ve yönetmelikler sorunu vardır.

Tedarik zincirlerindeki kör noktalar fırsatçılık yapmak için kullanılmaktadır. Tarladan vatandaşın sofrasına gelene kadar bir çok aracı var.  En önemli aracılık yeri haller, komisyoncular  ve zincir marketler. Özellikle hallerde ciddi fırsatçılıklar var.

Bütün bunlarla birlikte Türkiye’de üretimden ziyade bir tedarik zinciri problemi yaşanmaktadır. Üreticiden tüketiciye ulaşan zincirin mutlaka düzenlenmesi gerekiyor. Her zaman kaybeden üretici ve tüketici olmakta, tek kazanan ise her zaman aracılar olmaktadır.

ÜRETİCİ DE YÜZE 5 MARKETTE

 YÜZDE 100 ARTIYOR

Fiyat artışlarına bakıyorsunuz üreticide tarlada ürün fiyatlarında ki artışlar ile pazardaki artış arasında orantısız yüksek fiyatlar görüyoruz. Ama bu fiyat artışlarında kazanan üretici değil, aradaki komisyoncular, marketler kazanıyor. Raflarda ki ürün fiyatları ile üreticideki ürün fiyatları arasında 100 kat fark olabilir mi?

Bu nedenle tedarik zinciri, tarladan sofraya uygun sistemin kurulması ve gıda enflasyonunun önlemesiyle ilgili düzenlemeler yapılmalı.

FİYAT ARTIŞLARINDA NEDEN

DÜNYA REKORLARI KIRIYORUZ?

Fiyatlar uzun dönem yatay seyrederken bu denli hızlı dikey yükselecek bu ülkede ne oldu? Üretim mi durdu? Arz talep dengesinde büyük bir değişim mi oldu? Hayır. Bunların hiçbiri ile gerekçelendirilemeyen oranda artışları sadece hammadde girdi maliyetleri ve döviz kuru ile açıklanması mümkün değil. Çünkü bunu söyleyebilmek için üreticiden çıkan fiyatlar ile tüketici fiyatları arasında ki oranlara bakmak yeterli. Üretici de 1 TL olan ürüne bakıyorsunuz nihai tüketici noktalarında 15 TL oluyor.

Türkiye birçok üründe dünyanın en büyük üreticisi ve ihracatçısı olduğu ürünlerde dahi iç tüketimde tüketiciye dünyanın en pahalı ürünü olarak yansımaktadır. Dolayısıyla mevcut pahalılığı sadece üretim sıkıntısı deyip geçiştirmek pek mantıklı değildir.

TÜRKİYE ÜLKE BAZINDA, İZMİR ŞEHİRLERDE

FİYAT ARTIŞ ORANINDA DÜNYA LİDERİ

Mesela Türkiye’de konut fiyatları 15 yılın en hızlı fiyat artışını yaşadı. Küresel konut fiyat artışında Türkiye ilk sırada lider olarak zirvede yer alırken, İzmir’de şehirler bazında dünya birincisi oldu.

Türkiye, İzmir Konut fiyat artışında dünya birincisi oluyor. Ülkeyi geçelim şehir bazında arz talebi bu boyutta etkileyecek nasıl bir değişim yaşandı ki İzmir konut fiyat artışında dünya birincisi olarak zirveye, liderliğe yerleşiyor. Oysa arz ve talep dengesini bu boyutta etkileyecek bir gelişme yok?

Diğer taraftan kimi kentlerde yüzde 300-400'lere varan kira artış oranlarını da unutmamak gerekir.

DÜNYANIN EN BÜYÜK ÜRETİCİSİYİZ

AMA FAHİŞ FİYATTA DA LİDERİZ

Yine birçok üründe olduğu gibi makarna da dünyanın en büyük üretici ülkesiyiz. Son verilere göre Türkiye, dünyanın en büyük üçüncü makarna üreticisi iken, ihracatta da ikinci sırada bulunuyor. Ancak bir paket makarnanın fiyatı 6 liraya kadar yükseldi. Dünyanın en büyük üreticisi iken o ürünü dünyanın en fahiş fiyatına satın almak zorunda kalıyorsunuz. Makarna üzerinden vermek istediğim mesaj; dünyanın en büyük üreticisi de olsanız yetmiyor aynı zamanda çok iyi işleyen bir piyasa mekanizmasına da sahip olmanız gerekiyor.

140 TL'YE PEYNİR, 12 TL'YE SÜT OLUR MU?

Bazı zincir marketlerde 1 litre sütün fiyatı 12 TL'yi buluyor. Bazı marketlerde 1 kilo peynirin fiyatı 140 TL'ye dayandı. Bir asgari ücretli ve emekli bu fiyata 140 TL'ye peynir, 12 TL'ye süt alabilir mi?

Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler, girdi maliyetlerindeki artış gibi haklı bir sebebe dayanmadan fahiş fiyat artışı yapamaz, ayrıca serbest ticareti ve piyasa dengesini bozan veya tüketicilerin mallara ulaşmasını engelleyen faaliyetlerde bulunamazlar.

DEVLETTE FEDAKARLIK ETMELİ

Halkımızın bu zor günleri atlatması için devlete hükümete de önemli sorumluluklar düşüyor. Elektrik, doğalgaz ve enerji fiyatlarındaki kontrolsüz fiyat artışlarına karşı hükümet mutlaka adımlar atmalıdır. Tüm sektörleri olumsuz etkileyen bu konularda devlet gerekirse sübvanse edecek önlemler almalıdır.

Tüm suçu özel sektöre atarak piyasaları düzeltemeyiz. Devletinde hem piyasaları denge- denetleme fonksiyonları hem de piyasa yapıcı özellikleri vardır. Dolayısıyla fiyat artışlarını tetikleyen yüksek oranda ÖTV, KDV ve vergilerler ile fahiş fiyatta Türkiye’yi dünya zirvesine taşıyacak bu uygulamaları gözden geçirmelidir.  Vatandaşımızın rahatlamasını sağlayacak ek tedbirler devreye sokulmalıdır.

Buna örnek olarak bir araç alırken devlete ödenen ÖTV oranlarını dikkate alabiliriz. Çünkü devletin uygulamalarının adil olmadığının en önemli göstergelerinden birisi de bir araç alırken yaşanmaktadır. Sosyal medyada da dönen güzel bir örnek. Bir aracın Vergisiz Bedeli: 185.381 TL ÖTV Oranı: %220 ÖTV Tutarı: 407.839 TL KDV Oranı: %18 KDV Tutarı: 106.780 TL Vergiler Toplamı: 514.619 TL Aracın Satış Fiyatı: 700.000 TL…

Tarım ve hayvancılık sektörünün en büyük girdilerinden Mazot-Gübre, ilaç, tohum, yem; inşaat sektörünün en önemli bileşenlerinden Çimento, Demir gibi birçok üründe tekel oluşurken, adeta piyasa manipüle edilmektedir. Bu sektörler de de üretim maliyetleri ile açıklanamayan fiyat artışları yaşanmaktadır.

Bunların önüne geçmek tabi ki devletin görevi ama; en önemlisi de devletin koşulların zorluğuna rağmen tüm bütçe imkanlarını kullanarak vatandaşa doğrudan yansıyan girdi maliyetleri başta olmak üzere mal-ürün ve hizmetlerde ÖTV ve KDV’lerde indirime gidilmesi veya başka seçenekleri zorlamasıdır.

DEVLETE DÜŞEN SORUMLULUKLAR

 VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Fiyat istikrarının elbette sadece devletin denetimleri ve polisiye tedbirler ile çözülecek bir konu olmadığının farkındayız.

Fiyat istikrarı piyasa kartellerinin, tekellerin, aracıların ve spekülatörlerin insafına bırakılmamalıdır.

Kooperatif yasaları, tek bir yasaya indirgenmelidir. Üreticiyi aracıların elinden kurtarıp kooperatifleştirmeye teşvik edilmeli, bu alana özendirecek yeni kararlar alınmalıdır. 

Çeşitli sektörlerde piyasa kartelleri ve tekellerin oluşmasına, bunların ortak fiyatlar belirleyerek, istedikleri fiyatları dayatmasına müsaade edilmemeli.

Piyasa koşulları ile açıklanamayan orantısız fiyat artışlarında yaptırımlar ağırlaştırılmalı bu firmalara ciro üzerinden ceza kesilmelidir.

Devlet üretici girdi ve hammadde maliyet yükünü hafifletecek adımlar atmalı. Devlet temel gıda ürünleri ve temel yaşam ürünlerinde KDV-ÖTV indirimi veya muafiyetler başta olmak üzere bazı destekler sağlamalıdır.

Sebze-meyve ve diğer gıda ürünlerinde yüzde 1 KDV’yle alınan, ürünün üzerine kârdan sonra yüzde 8 KDV konulması yerine; alındığı gibi yüzde 1 KDV ile tüketiciye satılmalıdır. Bu şekilde ürünlerde kısmi ucuzlama da olacaktır.

Gübre-Yem-Mazot-Çimento, Demir gibi ürünlerde devlet sübvansiyonlar uygulamalı.

Çiftçinin tarımdan uzaklaşmaması ve üretime teşvik edilmesi için fırsatçıların komisyoncuların ve piyasa aktörlerinin inisiyatifine terk edilmemeli. Çiftçiye ürün ve emeğinin karşılığını alabilecek teşvikler sağlanmalı.

Üretici ile son tüketici endeksinde fiyat makasına sınırlama getirilmeli. Üretici ile market fiyatları arasında uçurum olacak şekilde makasın açılmasına izin verilmemelidir. Mutlaka bir oran ve sınırlama getirilmelidir. Tarla ile market arasında dünyanın hiçbir yerinde fiyat oranlarında böylesine bir makas açıklığı yoktur.

Yüksek Faiz ve Kur yükü altında ezilen üreticinin üzerinde ki ağırlığı hafifletecek önlemler alınmalı.

Vergi sistemi değişmeli az kazanandan az, çok kazanandan daha çok vergi alınmalıdır.

Esnafa geçim standardı getirilerek aylık yıllık belirli bir kazanç miktarı belirlenerek bunun üzerinden vergi alınmalı.  

EN ÖNCELİKLİ MESELE

ENFLASYONLA MÜCADELE OLMALI

Kontrolsüz bir şekilde hızla artan fiyatlara önlem alınmazsa bunun yansıması çok büyük olacaktır. Bu nedenle hükümetin bu konu üzerine derin bir şekilde düşünmesi ve çareler üretmesi gerekiyor. Yüksek enflasyonla mücadele en öncelikli mesele olarak masaya yatırılmalıdır. Sadece özel sektör bazlı değil, devletin kendisi de yüksek enflasyonu tetikleyecek kararlara dur demeli; başta enerji maliyetleri ve girdi fiyat artışlarını kontrol altına alacak mekanizmalar geliştirmelidir.

Türkiye dünya ölçeğinde büyüme rakamları yakalamış olmasına rağmen bu büyümeden orta ve dar gelirlilerin yeterli pay alamıyor.  Gelir dağılımı adaletsizliğinde sürekli açılan makasın daraltılmasına yönelik ek tedbirler alınmalıdır.

Türkiye çok büyük olaylarla baş etmek zorunda kalırken, halkımız bu fırsatçıların eline teslim edilerek mevcut kazanımlar kaybedilmemelidir. Bu öfkelerin hangi adrese yöneleceği bilinmeli ona göre hareket edilmelidir. Unutulmamalı ki en etkili muhalefet partisi: Ekonomi ve Pahalılıktır…





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 14 12 1 1 28 8 37 +20
2 Fenerbahçe 13 11 1 1 33 9 34 +24
3 Kayserispor 14 7 2 5 19 14 26 +5
4 Beşiktaş 13 8 4 1 20 15 25 +5
5 Adana Demirspor 14 6 3 5 26 16 23 +10
6 Trabzonspor 14 7 5 2 24 18 23 +6
7 Kasımpaşa 14 6 5 3 25 27 21 -2
8 Çaykur Rizespor 14 6 5 3 14 19 21 -5
9 Antalyaspor 14 5 4 5 20 16 20 +4
10 Hatayspor 14 4 4 6 24 21 18 +3
11 Fatih Karagümrük 14 4 5 5 17 12 17 +5
12 MKE Ankaragücü 13 4 5 4 19 19 16 0
13 Sivasspor 13 3 4 6 16 20 15 -4
14 Gaziantep FK 14 5 9 0 14 22 15 -8
15 Konyaspor 14 3 6 5 15 20 14 -5
16 Pendikspor 14 3 7 4 16 31 13 -15
17 Başakşehir FK 14 3 8 3 14 20 12 -6
18 Samsunspor 14 3 9 2 13 23 11 -10
19 Alanyaspor 14 2 7 5 11 23 11 -12
20 İstanbulspor 14 2 10 2 11 26 8 -15
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 14 12 2 0 38 10 36 +28
2 Kocaelispor 14 9 3 2 24 16 29 +8
3 Bandırmaspor 14 7 2 5 18 8 26 +10
4 Bodrumspor 14 7 4 3 18 11 24 +7
5 Gençlerbirliği 14 6 2 6 18 14 24 +4
6 Göztepe 13 7 4 2 15 8 23 +7
7 Sakaryaspor 14 6 3 5 19 15 23 +4
8 Çorum FK 14 6 6 2 23 16 20 +7
9 Keçiörengücü 14 5 5 4 13 15 19 -2
10 Erzurumspor FK 14 4 4 6 15 12 18 +3
11 Manisa FK 14 4 5 5 18 15 17 +3
12 Boluspor 14 4 6 4 11 17 16 -6
13 Ümraniyespor 14 4 7 3 14 19 15 -5
14 Adanaspor 14 5 9 0 12 21 15 -9
15 Şanlıurfaspor 14 3 6 5 9 17 14 -8
16 Tuzlaspor 14 3 8 3 12 25 12 -13
17 Giresunspor 13 2 8 3 9 20 9 -11
18 Altay 14 1 11 2 7 34 5 -27
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 15 12 2 1 31 9 37 +22
2 1461 Trabzon FK 15 9 2 4 27 9 31 +18
3 Van Spor FK 15 9 2 4 20 16 31 +4
4 Ankaraspor 16 7 2 7 20 12 28 +8
5 Bucaspor 1928 14 7 1 6 20 8 27 +12
6 Yeni Mersin İdman Yurdu 15 7 3 5 23 14 26 +9
7 Nazilli Belediyespor 16 8 6 2 23 24 26 -1
8 Ankara Demirspor 15 7 6 2 19 18 23 +1
9 Diyarbekir Spor 15 5 5 5 12 13 20 -1
10 Hes İlaç Afyonspor 15 5 5 5 10 12 20 -2
11 Karacabey Belediye Spor 15 4 6 5 11 11 17 0
12 Kırklarelispor 16 4 7 5 12 22 17 -10
13 Beyoğlu Yeniçarşıspor 15 4 9 2 13 19 14 -6
14 Bursaspor 15 3 7 5 13 25 14 -12
15 Serik Belediyespor 15 3 8 4 6 13 13 -7
16 Altınordu 15 2 7 6 16 18 12 -2
17 Adıyaman FK 15 3 9 3 12 23 12 -11
18 Kırşehir Futbol SK 15 3 9 3 12 26 12 -14
19 Zonguldak Kömürspor 14 2 8 4 13 21 10 -8
Takım O G M B A Y P AV
1 Aliağa Futbol A.Ş. 13 10 0 3 25 6 33 +19
2 Kepezspor FAŞ 12 9 1 2 20 7 29 +13
3 Edirnespor 12 6 3 3 20 10 21 +10
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 12 5 2 5 11 7 20 +4
5 İnegöl Kafkas GK 12 6 4 2 12 12 20 0
6 K.Çekmece Sinopspor 13 4 4 5 15 12 17 +3
7 52 Orduspor FK 12 4 3 5 11 11 17 0
8 Kırıkkalegücü FK 12 5 5 2 10 11 17 -1
9 Mardin 1969 Spor 12 4 6 2 13 12 14 +1
10 Talasgücü Belediyespor 12 4 7 1 14 19 13 -5
11 Gümüşhanespor 12 2 4 6 9 13 12 -4
12 Artvin Hopaspor 12 2 5 5 10 12 11 -2
13 Malatya Arguvanspor 12 2 7 3 7 12 9 -5
14 Karabük İdmanyurdu Spor 12 2 7 3 7 21 9 -14
15 Tarsus İdman Yurdu 12 1 8 3 7 26 6 -19
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/12/2023 MKE Ankaragücü vs Beşiktaş
 04/12/2023 Fenerbahçe vs Sivasspor
 08/12/2023 Galatasaray vs Adana Demirspor
 09/12/2023 Antalyaspor vs Fatih Karagümrük
 09/12/2023 Samsunspor vs Kasımpaşa
 09/12/2023 Beşiktaş vs Fenerbahçe
 10/12/2023 İstanbulspor vs Alanyaspor
 10/12/2023 Başakşehir FK vs Hatayspor
 10/12/2023 Kayserispor vs Pendikspor
 10/12/2023 Gaziantep FK vs Trabzonspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/12/2023 Göztepe vs Giresunspor
 09/12/2023 Bandırmaspor vs Kocaelispor
 09/12/2023 Bodrum FK vs Tuzlaspor
 09/12/2023 Ümraniyespor vs Keçiörengücü
 09/12/2023 Sakaryaspor vs Giresunspor
 10/12/2023 Çorum FK vs Erzurumspor FK
 10/12/2023 Manisa FK vs Adanaspor
 10/12/2023 Gençlerbirliği vs Göztepe
 10/12/2023 Eyüpspor vs Şanlıurfaspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 09/12/2023 Yeni Mersin İdman Yurdu vs Altınordu
 10/12/2023 Diyarbekir Spor vs Ankara Demirspor
 10/12/2023 Hes İlaç Afyonspor vs Bursaspor
 10/12/2023 Karacabey Belediye Spor vs Nazilli Belediyespor
 10/12/2023 Kırklarelispor vs Kırşehir Futbol SK
 10/12/2023 Van Spor FK vs Beyoğlu Yeniçarşıspor
 10/12/2023 Zonguldak Kömürspor vs Serik Belediyespor
 10/12/2023 1461 Trabzon FK vs Adıyaman FK
 11/12/2023 Esenler Erokspor vs Bucaspor 1928
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 09/12/2023 K.Çekmece Sinopspor vs 52 Orduspor FK
 10/12/2023 Malatya Arguvanspor vs Karabük İdmanyurdu Spor
 10/12/2023 Artvin Hopaspor vs Talasgücü Belediyespor
 10/12/2023 Ayvalıkgücü Belediyespor vs Kepezspor FAŞ
 10/12/2023 Gümüşhanespor vs Kırıkkalegücü FK
 10/12/2023 Mardin 1969 Spor vs Edirnespor
 10/12/2023 Tarsus İdman Yurdu vs İnegöl Kafkas GK
 10/12/2023 Gümüşhanespor - Kırıkkalegücü FK Gümüşhanespor ligde evindeki son 6 maçında hiç kazanamadı  Kırıkkalegücü FK yenilmez
GAZETEMİZ

HABER ARA
YUKARI