Bugun...


ALİ KAYADİBİ

facebook-paylas
Krizlerin Büyüttüğü Çocukların Ülkesi!
Tarih: 20-03-2020 19:32:00 Güncelleme: 20-03-2020 19:36:00


Kriz, günlük yaşamda aşırı tehlike veya güçlüğün yol açtığı dengesiz durum olarak nitelendirilebilir.

Türkiye yakın tarihinde askeri darbeler, ekonomik darboğazlar, komşularla savaşın eşiğine gelme, terörle mücadele, siyasi manipülasyonlar, doğal afetler, sosyal ve dini grup eylemleri gibi krizler atlattı.

Ülke insanının çoğunluğu da bu olaylardan en azından birinden doğrudan etkilendi, pek çoğuna da tanık oldu.

Bu krizlerin pek çoğu, ülke içinde üretilen krizlerdi.

 

Her krizden çıkış, toplumsal hafızada yeni bir tecrübeyi işaretledi.

Türkiye; tarihten taşıdığı sosyo-kültürel yapısı ve coğrafi olarak kaotik, çetrefilli bir toplumsal denklemin öznesi konumunda…

Dünyanın birçok bölgesinden daha zengin sosyo-kültürel ve siyasal yapı barındıran Türkiye, kazandığı toplumsal tecrübesiyle krizleri savuştururken asla savrulmamıştır.

Kendi iç dinamikleriyle krizlerin içinden yeni bir sosyal düzen kurma tecrübesiyle çıkmayı da başarabilmiştir.

Sade biçimde özetlediğim Türkiye insanı, yeni bir krizle karşı karşıya…

Bu kez kendi ürettiği değil, küresel ağ içinde dünyanın en büyük kabusu haline gelen Corona virüsü Covit-19 yüzünden…

Krizlerin toplumsal yaşama pek çok etkisi var.

Bu yazımda krizleri algılama, yönetme ve davranış bilimleriyle ilgilenen bir gazeteci olarak anlaşılır ve net olarak özetlemek istedim.

 

ASİMETRİK BİLGİ

Kriz dönemlerinde en yaygın toplumsal davranış modellerinden birisi, bireylerin asimetrik bilgiyi referans almalarıdır.

Ekonominin literatüründe yaygın olarak kullanılan asimetrik bilgi, ters seçim ve ahlaki tehlikeye yol açar.

Asimetrik bilgi, pişmanlık, bilişsel uyumsuzluk sorunlarına yol açar.

İşte kriz dönemlerinde her alanda artan asimetrik bilgi; toplum ve birey davranışlarının olumsuz yönde bozulmasına zemin hazırlar.

Bu konuda sosyo-ekonomik araştırmalar, kriz dönemlerindeki asimetrik bilginin yalan söylenmesi, kişiler arası güven kaybı, pişmanlık, intihar, boşanma gibi istenmeyen davranışlar sergilendiğini ortaya çıkarmıştır.

Corona’yı “Son kriz” diye niteleyerek temennimi de ifade edeceğim ve bu konuda bildiğimizi zannettiğimiz bazı gerçeklerin farklı yönlerine dikkatinizi çekmek istedim.

Covit-19, sadece yaşlı nüfusu etkiliyor fikri yanlış.

Her yaş grubu üzerinde etkili. Doğal olarak yaşlıların direncinin düşük olması, kayıpları artırıyor.

Covit-19 laboratuvarda üretilmiştir iddiası bilimden ve gerçeklikten uzaktır. Mikroorganizmaların geçirdikleri doğal basamaklar sonucu topluma yayılmıştır.

Virüsün aşısı bulundu ama vurgun yapmak isteyen küresel güçler henüz piyasaya sürmüyor iddiası da korkunçtur.

Bilim dünyası, belki de bu kadar çaresiz kalmadı. Belki de bu kadar hevesli olmadı insanlığın kurtuluşuna çare olacak aşıyı bulmak için. Üstelik virüsü laboratuvarda üretip kontrol altında tutacak kadar büyük bir güç dünyada yok! Bu tamamen hayal ürünü, fantastik bir kurgudur.

 

Virüse karşı antibiyotik kullanılıyor bilgisi yanlış. Antibiyotik, virüse karşı etkili değildir.

VİRÜS GARİP KRİZ BÜYÜK

Covit-19 virüsünün belirtileriyle benzerlik gösteren diğer grip türleri üzerinde etkili olan bazı ilaçların tedaviye yanıt verdiği haberleri de vahim… Bilimsellikten uzak bir yaklaşım…

Yeni bir virüs, seyri de hızla değişiyor.

Virüsün tehlikesinin büyük olması bu yüzdendir.

Bir ilacın bir hastalığa iyi geldiğinin kanıtlanması uzun zaman alır. Tıp dünyasında ve farmakolojide bunun net kriterleri vardır.

Bazı semptomlarını iyileştirse de, tekil olarak iyileşen hastaların virüsle temas düzeyinin de bilinmesi gerekir.

Bazı yüzeylerde virüsün yaşama süresiyle ilgili bilgiler de yayılıyor. Örneğin plastik yüzeyde 3 saat, ahşapta 6-8 saat gibi…

Şimdi bu bilgi de kesin mi? Kuşkuya düştünüz değil mi?

Öyleyse kuşku duymalısınız pek çok durumdan.

Önce elimiz, yüzümüz temiz olacak.

Yani şu demek: Güvenli alanımızın dışında dokunduğumuz her yerden virüs kapma riski var.

Kesin çözüm: Güvenli alanda kalın. Elinizi sıkça, özenle yıkayın.

Beden dilinde en yaygın insan hareketi; elinin yüzüyle temasıdır.

Zengin ip uçları verir.

İnsan, diğer canlı türlerine göre en çok elini yüzüyle temas ettiren varlıktır.

Yapmayın, bu alışılmış jest ve mimikleri yapmayın!

İnsan stresini azaltan bu davranış, dışarıdan da iyi görüntü oluşturmuyor. Bu vesileyle bırakın.

Hastalığı en hızlı bulaştıran hareketler bunlar…

Eldiven taktınız, hala yüzünüzü gözünüzü elliyorsanız; bir kat daha fazla virüs kapma riski var.

Aynı maskeyi defalarca kullanırsanız kendinize zarar verirsiniz. Kullandığınız maskeyi ortalığa atarsanız başkasına…

Sık öksürüp hapşırıyorsanız; maskeyi birkaç saatten sonra atmalısınız. Ancak öyle ortalığa değil. Bir poşete koyun dışarıyla teması olmayacak şekilde imha etmelisiniz.

Dünya Sağlık Örgütü sık sık el yıkamayı, diğer insanlardan uzak kalmanızı ve el sıkışmak gibi fiziksel temastan kaçınmanızı öneriyor.

Şimdilik yapabileceğimizin en iyisi de budur!

Tam yazıyı bitirmek üzereyken; Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nden bilgi geldi.

Başkan Yücel Yılmaz, 65 yaş kartlarının geçici olarak iptal edilmesi talimatı vermiş.

Başkanlar, kriz anında halkın yararına hızlı hareketler geliştirmeli.

Yerinde kararı alkışlıyoruz.

Krizlerin büyüttüğü yurttaşlarız biz.

Corona virüsüne karşı duruşumuz da, soylu bir direniş gibi…

Atlatacağız; hep birlikte..

Sağlıklı günlere…





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 36 30 1 5 91 31 95 +60
2 Fenerbahçe 36 26 4 6 90 39 84 +51
3 Samsunspor 36 19 10 7 55 41 64 +14
4 Beşiktaş 36 17 8 11 59 36 62 +23
5 Başakşehir FK 36 16 14 6 60 56 54 +4
6 Eyüpspor 36 15 13 8 52 47 53 +5
7 Trabzonspor 36 13 11 12 58 45 51 +13
8 Göztepe 36 13 12 11 59 50 50 +9
9 Çaykur Rizespor 36 15 17 4 52 58 49 -6
10 Kasımpaşa 36 11 11 14 62 63 47 -1
11 Konyaspor 36 13 16 7 45 50 46 -5
12 Alanyaspor 36 12 15 9 43 50 45 -7
13 Kayserispor 36 11 13 12 45 57 45 -12
14 Gaziantep FK 36 12 15 9 45 50 45 -5
15 Antalyaspor 36 12 16 8 37 62 44 -25
16 Bodrum FK 36 9 17 10 26 43 37 -17
17 Sivasspor 36 9 19 8 44 60 35 -16
18 Hatayspor 36 6 22 8 47 74 26 -27
19 Adana Demirspor 36 3 28 5 34 92 2 -58
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 38 21 8 9 68 41 72 +27
2 Gençlerbirliği 38 19 8 11 57 34 68 +23
3 Fatih Karagümrük 38 19 10 9 55 36 66 +19
4 İstanbulspor 38 20 14 4 67 38 64 +29
5 Bandırmaspor 38 17 8 13 52 45 64 +7
6 Erzurumspor FK 38 19 12 7 53 31 64 +22
7 Boluspor 38 17 11 10 66 40 61 +26
8 Iğdır FK 38 16 12 10 57 33 58 +24
9 Amed SK 38 14 9 15 43 35 57 +8
10 Çorum FK 38 14 12 12 49 45 54 +4
11 Ümraniyespor 38 14 13 11 48 42 53 +6
12 Esenler Erokspor 38 13 12 13 53 50 52 +3
13 Sakaryaspor 38 13 13 12 48 54 51 -6
14 Keçiörengücü 38 14 15 9 60 53 51 +7
15 Manisa FK 38 14 18 6 50 52 48 -2
16 Pendikspor 38 13 16 9 45 51 48 -6
17 MKE Ankaragücü 38 14 18 6 49 48 48 +1
18 Şanlıurfaspor 38 11 20 7 45 55 40 -10
19 Adanaspor 38 7 22 9 32 75 30 -43
20 Yeni Malatyaspor 38 0 38 0 14 153 21 -139
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 08/08/2025 Antalyaspor vs Kasımpaşa
 08/08/2025 Çaykur Rizespor vs Göztepe
 08/08/2025 Eyüpspor vs Konyaspor
 08/08/2025 Fatih Karagümrük vs Başakşehir FK
 08/08/2025 Fenerbahçe vs Alanyaspor
 08/08/2025 Gaziantep FK vs Galatasaray
 08/08/2025 Kayserispor vs Beşiktaş
 08/08/2025 Samsunspor vs Gençlerbirliği
 08/08/2025 Trabzonspor vs Kocaelispor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 10/08/2025 Bandırmaspor vs Sakaryaspor
 10/08/2025 Bodrum FK vs Pendikspor
 10/08/2025 Boluspor vs Van Spor FK
 10/08/2025 Çorum FK vs Amed SK
 10/08/2025 Erzurumspor FK vs Sivasspor
 10/08/2025 Esenler Erokspor vs Adana Demirspor
 10/08/2025 Hatayspor vs Keçiörengücü
 10/08/2025 Iğdır FK vs Sarıyer
 10/08/2025 İstanbulspor vs Serik Belediyespor
 10/08/2025 Ümraniyespor vs Manisa FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 24/08/2025 Altınordu vs Erbaaspor
 24/08/2025 Batman Petrolspor vs İnegölspor
 24/08/2025 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs İskenderunspor A.Ş.
 24/08/2025 Elazığspor vs Adana 01 Futbol Kulübü
 24/08/2025 GMG Kastamonuspor vs Sincan Belediye Ankaraspor
 24/08/2025 Karacabey Belediye Spor vs Kepezspor FAŞ
 24/08/2025 Karaman Futbol Kulübü vs Bucaspor 1928
 24/08/2025 MKE Ankaragücü vs 24Erzincanspor
 24/08/2025 Şanlıurfaspor vs Beykoz Anadolu
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 07/09/2025 Beykoz İshaklıspor vs Yeşil Yalova FK
 07/09/2025 Çorluspor 1947 vs Bulvarspor
 07/09/2025 Etimesgut Spor vs Silivrispor
 07/09/2025 Galata vs Edirnespor
 07/09/2025 İnegöl Kafkas GK vs Çankaya SK
 07/09/2025 İnkılap FSK vs K.Çekmece Sinopspor
 07/09/2025 Polatlı 1926 Spor vs Bursa Nilüfer FK
 07/09/2025 1923 M.K.Paşaspor vs Fethiye İdman Yurdu
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI