Bugun...


ERÇİN YALÇIN

facebook-paylas
İzmir’in Çağdaş ve Doğal Yaşam Köyü Bademler
Tarih: 23-10-2020 11:17:00 Güncelleme: 23-10-2020 12:00:00


Bademler, İzmir’in batısında Güzelbahçe ve Seferihisar ilçeleri arasındaki boğazın tam ortasında yer alır. Karayolunun batısındaki bir tepe üzerinde yer alan köy, İzmir'e 35, Seferihisar'a 10 ve Urla'ya 9 km. uzaklıktadır. Kuzeyinde Burunsuz Çiftliği ve Pertev Paşa tepeleri, batısında Hacıhasan Dağı ve İğdelipınar, güneyinde Palamutluk ve Hereke ovası; doğusunda Bakılar Boğazı ve Yıkık Değirmen vardır. En yakın köyler ise Turgut, Hereke, Ulamış, İhsaniye, Ovacık, Çamlı, Gölcük ve Gödence’dir. Akdeniz iklimine sahip olan köy, bir tepe üzerine kurulduğundan devamlı rüzgâr alır, toprakları kıraç, bitki örtüsü yoksuldur. Yaklaşık 1400 nüfusa sahip köyün yerleşim tarihçesi hakkında bir hikâye anlatılır; Sevgili Haşim Kavuklu köyün yaşıyanların’dan, Köyde bizi çok güzel ağırladı ve gezdirdi.

1830 yıllarına kadar göçebe olarak yaşayan ve yaptıkları işten dolayı Tahtacı olarak nitelendirilen topluluklar, Osmanlı tarafından yerleşik düzene geçmeye zorlanır. Kızıldağ ve çevresindeki köyler için eşya yapan ve tahta biçen aşiretler, zamanla en yakın köylere inerler. Böylece, Narlıdere merkez (ocak) olmak üzere, çevresinde Yaka, Uzundere, Cumaovası ve Bademler köyleri kurulmuş olur. Bademler çevresine gelen ilk aileler, önce Ulamış köyüne yakın bir tepeye yerleşir. Ulamış'tan yaşlı biri, köyün şimdiki yerini işaret ederek, yerleşim için daha uygun olduğunu belirtir. Başlangıçta 12 çadırdan oluşan yerleşime, zamanla başkalarının da katılmasıyla köyün temeli atılmış olur. Tepedeki birkaç badem ağacı nedeniyle yerleşimin adı “Bademler” olarak anılacaktır.

 

Alışılagelmiş köy formatından çok uzakta duran Bademler’in geçmişi günümüzden 300 yıl kadar geçmişe uzanıyor. Geçimini tahtacılık ile sağlayan Yörüklerin yerleşik yaşama geçerek kurduğu köy ismini, çevresinde bulunan badem ağaçlarından almış. Camisi ve cemevi olmayan köyde yaşayanların büyük bölümü Alevi inancına sahip. Bademler’in tanınmasında en büyük pay 1963 yılında köyde çekilen Susuz Yaz filmi. Necati Cumalı’nın 1962 yılında yazdığı aynı isimli hikayeyi filme dönüştüren Metin Erksan’ın filmi Türk sinema tarihinin başyapıtları arasında gösteriliyor.

Uzun yıllar zeytin ve tütün tarımı yapılan köyde, 1964 yılında açılan Tarımsal Kalkınma Kooperatifi sayesinde hem yeni iş alanları açılmış hem de Almanya’ya işçi olarak gitme fırsatı doğmuştur. Günümüzde 25 dekar cam ve kaloriferli sera, 150 dönüm arazi içinde mandalin ve meyve bahçesi ile bir zeytinyağı fabrikası vardır. Son yıllarda diğer tarım ürünlerinin yerini kesme çiçek üretimi almıştır. Köyde üretilen gerbera, lilyum, şebboy, karanfil, frezya ve kasımpatı gibi çiçekler, yurt içi ve yurt dışındaki önemli merkezlerde satılmaktadır.

Köyde coşkuyla kutlanan önemli günler vardır. Sultan Navruz, Hıdırellez, Deniz Bayramı ve Derme Deşirme günü gibi.Sultan Navruz'da ve Hıdırellez'de gençler geceleri geç vakitlere kadar eğlenirler, köy içinde ateş yakar, üstünden atlarlar, kızlı erkekli gruplar halinde bahçelerden sahibinin bilgisi dahilinde meyve araklarlar.

Bademler'de bir de Keçi Gezdirme geleneği vardır. Özellikle sünnet düğünlerinde, erkeklerden bir bölük oyuncu yanlarına bir eşek ve bir keçi alarak köy içinde gezintiye çıkarlar. Eşek de, keçi de abartılı biçimde süslenmiştir. Oyunculardan kimisi Arap kılığındadır, kimisi gelinle damat olmuştur. Ağa ve dilenci olan da vardır, ayı postuna bürünen de. Köy içinde keçi gezdirme alayı ilgiyle izlenir. Bu sırada, keçiyi kapmaya yeltenen çıkarsa, oyuncular kocaman kargılarıyla bunu önleyeceklerdir. Eğlence böylece coşku ve şamata içinde sürüp gider.

 

Bademler Köyü Pazarı

Bademler, özellikle hafta sonu gezmesi için alternatif yer arayışında olan İzmirlilerin rotasında. Köyü ziyaret için en ideal gün pazar. Pazar günü köyün meydanına (Çeşmebaşı) açılan ara sokakta kurulan üretici pazarı, yerel halkın el emeğiyle ürettiği meyve-sebzelerin yanı sıra evde pişirilen zeytinyağlılar, gözleme ve ekmek çeşitlerinin tadına bakmak için de en doğru yer. Pazarın meydana açılan noktasında fırından sıcak sıcak çıkan ekmekleri satan tezgahın önünde ‘godalak‘ var. Yalnızca Bademler’de üretiliyor. Geçmişte tütün üretimi ile kazancını sağlayan köyde sabah tütüne giden kadınlar uykudan uyanan çocukları aç kalmasın diye çok pratik  bir fikir geliştirmiş. Köylü kadınlar sabah evden çıkmadan bir kişinin doyabileceği büyüklükte yuvarlak hamurun tam ortasına kabuğunu yıkadıkları yumurtayı yerleştirip hamurla yumurtayı fırına vermiş. Fırından çıktığında sade bir ekmek görüntüsüne sahip olan godalak’ı yardığınızda içinden yumurta çıkıyor. Fırında, ekmeğin içinde yavaş yavaş haşlanan bu yumurta ekmekle birlikte katık ediliyor. Yolu Bademler’e düşenlerin bu ilginç lezzeti deneyin mutlaka.

 

Bademler Köyü’nün ilkleri

Okuma yazma oranı yüzde %100 olan köy, Türkiye‘de ilkleriyle bir hayli ün yapmış durumda. Bademler Köy Tiyatrosu, Türkiye’de köyde kurulan ilk tiyatro unvanına sahip. 1930’lu yıllarda köye gelen Öğretmen Mustafa Ararat’ın gençleri toplayarak kurduğu tiyatro grubuyla başlayan hikaye köy meydanında gerçekleşen provalara ilgi gösteren köylülerin katılımıyla giderek büyümüş. 1969’da farklı kurum ve kişilerin de desteğiyle inşa edilen tiyatro binası hala faal. İçi 200, bahçesi 700 kişi kapasiteli tiyatroda her yıl 27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü’ne özel bir oyun sergileniyor. Köyün Kültür Sanat Derneği’nin belirlediği yeni oyuna köyde yaşayan 7’den 70’e herkes başvuruyor. Oyunun sahne önünde ve arkasında yer alan herkes köyden. Yönetmeninden ışıkçısına kadar her türlü pozisyon için deneyimli kişinin bulunduğu köyde birçok kişi rolündeki ismini ya da tiyatrodaki görevini lakap olarak kullanıyor.

Susuz Yaz filmine de konu olan su sorunu köyde 1962’de kurulan Bademler Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ile çözülmüş. Bülent Ecevit’in de projeleri arasında yer modele benzerlik gösteren bu kooperatif su sorununu çözmek için başladığı görevini sürdürüyor. 200 ortaklı sulama kooperatifinin suladığı topraklarda köyün yüzde 60’ı seralarda çiçek üretimi yaparak geçimini sağlıyor.

 

Çocuk Oyuncakları Müzesi,

Bademler’in ülkemize kazandırdığı ilklerden. Bademlerli Arkeolog Musa Baran’ın 1990’da kurduğu müze, köy meydanının yanı başında. Annesinin yaşadığı evi, ölümünün ardından müzeye dönüştüren Musa Baran, müzenin bir odasını annesinin hatırasını yaşatmak için etnografik biçimde düzenlemiş. Eski eşyalar, fotoğraflar ve aile hatıralarının sergilendiği bu odanın üst katında ise geçmişte çocukların oynadığı oyunlarda kullandıkları malzemeler açıklamalarıyla birlikte yer alıyor. İzmir İl Halk Kütüphanesi’nin köyde bulunan şubesi de 80 yaşına merdiven dayamış.

Türkiye’nin en pak ve temiz köyü

Bademler ayrıca, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı yarışma sonucunda Türkiye’nin en temiz köyü derecesiyle onurlandırılmış. Köydeki temizlik anlayışını ilk olarak kireçle badanalanan evlerden anlayabiliyorsunuz. Çöplerini ayrıştıran, sokakları her gün yıkanan ve herkesin kendi evinin önünü temizleyip, çiçeklendirdiği bu köyde kirli bir şey bulmak  mümkün değil.

Birkaç saatlik gezinti ile bile farklı havasını hissettiren Bademler Köyü, kentten tersine göçe şahit olmak isteyenler için eşsiz bir deneyim sunuyor.

Tiyatro Binası: Köy içinde, 1969 yılında dönemin İzmir Valisi Namık Kemal Şentürk tarafında açılan ve bugüne kadar 150’den fazla oyuna sahne olan bina. Her yıl Mayıs’ın ilk haftası yapılan Bademler Tiyatro Şenliği’ne ev sahipliği yapıyor.

 

Azmak: Köyün 10 km. güneybatısındaki temiz denizi ve kamp alanıyla ünlü plaj. 18-19 Ağustos tarihlerinde Bademler Deniz Bayramı ve Şenlikleri kutlanmaktadır.

Balıklı Havuz: Köyün 2 km. doğusunda, Gödence köyü yolundaki doğal pınar.

Istatın Havuz: Köyün 1 km. kuzeybatısındaki tepede yer alan manzaralı doğal pınar.

Gölet: Köyün 3 km. kuzeydoğusunda sulama amaçlı göl çevresindeki piknik alanı. Gölet yolunda Hanyıkığı mevkisinde Bizans kalıntıları ve göletten 1 saat mesafede, köy halkınca kutsal sayılan Deliktaş yer alır.

 

Bademler Köyü’ne Nasıl Gidilir?

Bademler, İzmir-Çeşme Karayolu üzerinde, Güzelbahçe’den Seferihisar yönünde 11. km’de konumlanıyor. İzmir şehir merkezine 40 km mesafede olan köy, Urla’dan 10 km, Güzelbahçe’den 14 km, Seferihisar’dan 10 km, Çeşme’den 62 km uzaklıkta. Köye 320 numaralı Bademler-Fahrettin Altay Aktarma Merkezi hattındaki ESHOT otobüsleri ile toplu ulaşım hizmeti veriliyor. Bu otobüs Çamlı ve Yelki üzerinden Bademler’e ulaşıyor. Her gün 06.00-24.00 saatleri arasında belediye otobüsü seferi var.

Bademler Doğal Yaşam Köyü

Tamamıyla ahşap olan bungalov evler, bölgenin doğal güzelliğini yaşayacağınız, gerçek manada bir doğa turizmi yaşamanızı sağlayacak bir alan harika bir yer.Ev pansiyonculuğu bu yörenin doğal yaşantısı ile iç içe olmak isteyenlerin tercih edeceği bir konaklama türü.

Kırsal Turizm bu alanlarda yaşayanların kültürlerini, diğer kültürlerle etkileşimleri olsa bile değiştirmeden koruduğu, tanıttığı bir turizm türüdür ve yılın her ayı yapılabilir.

Kırsal turizm de bu alanları ziyaret edenler, yöre halkının el sanatlarıyla ve onların yörelerine ait ürünlerle, geleneksel mutfaklarıyla, yetiştirdikleri tarım ürünleriyle, güler yüzleriyle yöreye özgü doğal konaklama tipleriyle tanışırlar. Kırsal alanlarda yaşayanlar kendi kültürlerinin önemini daha iyi anlayarak, kültürel miraslarını korumalılardır.

https://www.bademlerdogalyasamkoyu.com/bungalovlar

Finalde Ulamış Köy meydanın’da bulunan Öz Kumru Pide salonunda nefis pidelerin tadına baktık ve yemek sonrası çiçekli tepside gelen çay ikramı harikaydı!

İnsanların kültürlerini kaybetmesi demek kimliklerini kaybetmesi demektir...

Teşekkürler Haşim Kavuklu ve Yüksel Helvacıoğlu….





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 34 30 1 3 80 21 93 +59
2 Fenerbahçe 34 28 1 5 89 31 89 +58
3 Trabzonspor 34 18 12 4 60 45 58 +15
4 Başakşehir FK 34 15 12 7 46 39 52 +7
5 Beşiktaş 34 15 13 6 45 40 51 +5
6 Kasımpaşa 34 14 13 7 56 59 49 -3
7 Çaykur Rizespor 34 14 13 7 45 51 49 -6
8 Alanyaspor 34 12 10 12 49 46 48 +3
9 Sivasspor 34 12 10 12 41 45 48 -4
10 Antalyaspor 34 11 11 12 39 42 45 -3
11 Adana Demirspor 34 9 11 14 49 47 41 +2
12 Kayserispor 34 11 13 10 39 48 40 -9
13 Samsunspor 34 10 15 9 37 44 39 -7
14 MKE Ankaragücü 34 8 12 14 42 45 38 -3
15 Fatih Karagümrük 34 9 16 9 41 43 36 -2
16 Konyaspor 34 8 14 12 34 48 36 -14
17 Gaziantep FK 34 9 18 7 39 54 34 -15
18 Hatayspor 34 7 15 12 38 48 33 -10
19 Pendikspor 34 7 18 9 38 70 30 -32
20 İstanbulspor 34 4 23 7 26 67 16 -41
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 32 23 6 3 73 28 72 +45
2 Göztepe 32 20 6 6 56 19 66 +37
3 Sakaryaspor 32 16 7 9 48 33 57 +15
4 Çorum FK 32 16 9 7 53 33 55 +20
5 Kocaelispor 32 16 9 7 48 36 55 +12
6 Bodrumspor 32 14 7 11 39 21 53 +18
7 Boluspor 32 14 10 8 31 33 50 -2
8 Bandırmaspor 32 12 9 11 47 30 47 +17
9 Gençlerbirliği 32 12 9 11 37 32 47 +5
10 Erzurumspor FK 32 12 9 11 30 28 44 +2
11 Keçiörengücü 32 10 13 9 32 40 39 -8
12 Manisa FK 32 8 11 13 39 38 37 +1
13 Ümraniyespor 32 10 15 7 36 46 37 -10
14 Şanlıurfaspor 32 8 14 10 29 36 34 -7
15 Tuzlaspor 32 8 14 10 32 46 34 -14
16 Adanaspor 32 9 17 6 25 45 33 -20
17 Altay 32 5 24 3 15 73 9 -58
18 Giresunspor 32 2 26 4 15 68 7 -53
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 35 25 5 5 77 29 80 +48
2 Van Spor FK 35 24 5 6 63 34 78 +29
3 Bucaspor 1928 35 20 5 10 51 24 70 +27
4 1461 Trabzon FK 35 20 6 9 66 35 69 +31
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 35 16 9 10 48 31 58 +17
6 Ankaraspor 35 15 8 12 42 32 57 +10
7 Karacabey Belediye Spor 35 13 10 12 42 34 51 +8
8 Beyoğlu Yeniçarşıspor 35 14 14 7 44 37 49 +7
9 Ankara Demirspor 35 14 16 5 38 44 47 -6
10 Diyarbekir Spor 35 12 14 9 38 38 45 0
11 Kırklarelispor 35 11 13 11 32 38 44 -6
12 Altınordu 35 10 13 12 42 36 42 +6
13 Hes İlaç Afyonspor 35 10 13 12 24 34 42 -10
14 Serik Belediyespor 35 10 15 10 29 39 40 -10
15 Nazilli Belediyespor 36 11 16 9 38 57 39 -19
16 Zonguldak Kömürspor 35 10 17 8 38 56 35 -18
17 Kırşehir Futbol SK 35 5 22 8 34 71 23 -37
18 Bursaspor 35 5 22 8 25 64 20 -39
19 Adıyaman FK 35 3 25 7 24 62 16 -38
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 28 22 2 4 67 18 70 +49
2 Aliağa Futbol A.Ş. 28 19 0 9 60 18 66 +42
3 Ayvalıkgücü Belediyespor 28 15 6 7 40 25 52 +15
4 52 Orduspor FK 28 14 7 7 40 28 49 +12
5 İnegöl Kafkas GK 28 13 7 8 37 30 47 +7
6 Edirnespor 28 13 10 5 45 28 44 +17
7 Mardin 1969 Spor 28 12 11 5 40 34 41 +6
8 K.Çekmece Sinopspor 28 10 10 8 41 31 38 +10
9 Karabük İdmanyurdu Spor 28 10 13 5 27 44 35 -17
10 Artvin Hopaspor 28 9 12 7 33 29 34 +4
11 Talasgücü Belediyespor 28 10 14 4 34 45 34 -11
12 Kırıkkalegücü FK 28 8 15 5 31 42 29 -11
13 Gümüşhanespor 28 4 14 10 25 49 22 -24
14 Malatya Arguvanspor 28 3 21 4 21 57 13 -36
15 Tarsus İdman Yurdu 28 2 22 4 20 83 10 -63
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/05/2024 Beşiktaş vs Çaykur Rizespor
 03/05/2024 MKE Ankaragücü vs Alanyaspor
 04/05/2024 İstanbulspor vs Adana Demirspor
 04/05/2024 Kayserispor vs Fatih Karagümrük
 04/05/2024 Samsunspor vs Trabzonspor
 05/05/2024 Başakşehir FK vs Kasımpaşa
 05/05/2024 Galatasaray vs Sivasspor
 05/05/2024 Gaziantep FK vs Hatayspor
 06/05/2024 Antalyaspor vs Pendikspor
 06/05/2024 Konyaspor vs Fenerbahçe
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 04/05/2024 Eyüpspor vs Göztepe
 05/05/2024 Altay vs Adanaspor
 05/05/2024 Bandırmaspor vs Keçiörengücü
 05/05/2024 Bodrum FK vs Kocaelispor
 05/05/2024 Çorum FK vs Şanlıurfaspor
 05/05/2024 Gençlerbirliği vs Giresunspor
 05/05/2024 Manisa FK vs Boluspor
 05/05/2024 Sakaryaspor vs Tuzlaspor
 05/05/2024 Ümraniyespor vs Erzurumspor FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 04/05/2024 Adıyaman FK vs Hes İlaç Afyonspor
 04/05/2024 Altınordu vs Ankaraspor
 04/05/2024 Ankara Demirspor vs Yeni Mersin İdman Yurdu
 04/05/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs Karacabey Belediye Spor
 04/05/2024 Bucaspor 1928 vs Diyarbekir Spor
 04/05/2024 Bursaspor vs Van Spor FK
 04/05/2024 Kırklarelispor vs Zonguldak Kömürspor
 04/05/2024 Kırşehir Futbol SK vs 1461 Trabzon FK
 04/05/2024 Serik Belediyespor vs Esenler Erokspor
 04/05/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor - Karacabey Belediye Spor Karacabey Belediye Spor ligdeki son 7 maçında hiç kaybetmedi  Karacabey Belediye Spor yenilmez
 04/05/2024 Bucaspor 1928 - Diyarbekir Spor Diyarbekir Spor ligde deplasmandaki son 8 maçında hiç kazanamadı  Bucaspor 1928 yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2024 Malatya Arguvanspor 3 - 4 Talasgücü Belediyespor
 27/04/2024 Gümüşhanespor 2 - 4 Kepezspor FAŞ
 27/04/2024 Artvin Hopaspor 0 - 1 52 Orduspor FK
 27/04/2024 Mardin 1969 Spor 4 - 2 İnegöl Kafkas GK
 27/04/2024 Tarsus İdman Yurdu 1 - 1 Karabük İdmanyurdu Spor
 27/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor 1 - 0 Edirnespor
 27/04/2024 Aliağa Futbol A.Ş. 6 - 3 Kırıkkalegücü FK
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI