Bugun...


ERÇİN YALÇIN

facebook-paylas
İzmir’in Çağdaş ve Doğal Yaşam Köyü Bademler
Tarih: 23-10-2020 11:17:00 Güncelleme: 23-10-2020 12:00:00


Bademler, İzmir’in batısında Güzelbahçe ve Seferihisar ilçeleri arasındaki boğazın tam ortasında yer alır. Karayolunun batısındaki bir tepe üzerinde yer alan köy, İzmir'e 35, Seferihisar'a 10 ve Urla'ya 9 km. uzaklıktadır. Kuzeyinde Burunsuz Çiftliği ve Pertev Paşa tepeleri, batısında Hacıhasan Dağı ve İğdelipınar, güneyinde Palamutluk ve Hereke ovası; doğusunda Bakılar Boğazı ve Yıkık Değirmen vardır. En yakın köyler ise Turgut, Hereke, Ulamış, İhsaniye, Ovacık, Çamlı, Gölcük ve Gödence’dir. Akdeniz iklimine sahip olan köy, bir tepe üzerine kurulduğundan devamlı rüzgâr alır, toprakları kıraç, bitki örtüsü yoksuldur. Yaklaşık 1400 nüfusa sahip köyün yerleşim tarihçesi hakkında bir hikâye anlatılır; Sevgili Haşim Kavuklu köyün yaşıyanların’dan, Köyde bizi çok güzel ağırladı ve gezdirdi.

1830 yıllarına kadar göçebe olarak yaşayan ve yaptıkları işten dolayı Tahtacı olarak nitelendirilen topluluklar, Osmanlı tarafından yerleşik düzene geçmeye zorlanır. Kızıldağ ve çevresindeki köyler için eşya yapan ve tahta biçen aşiretler, zamanla en yakın köylere inerler. Böylece, Narlıdere merkez (ocak) olmak üzere, çevresinde Yaka, Uzundere, Cumaovası ve Bademler köyleri kurulmuş olur. Bademler çevresine gelen ilk aileler, önce Ulamış köyüne yakın bir tepeye yerleşir. Ulamış'tan yaşlı biri, köyün şimdiki yerini işaret ederek, yerleşim için daha uygun olduğunu belirtir. Başlangıçta 12 çadırdan oluşan yerleşime, zamanla başkalarının da katılmasıyla köyün temeli atılmış olur. Tepedeki birkaç badem ağacı nedeniyle yerleşimin adı “Bademler” olarak anılacaktır.

 

Alışılagelmiş köy formatından çok uzakta duran Bademler’in geçmişi günümüzden 300 yıl kadar geçmişe uzanıyor. Geçimini tahtacılık ile sağlayan Yörüklerin yerleşik yaşama geçerek kurduğu köy ismini, çevresinde bulunan badem ağaçlarından almış. Camisi ve cemevi olmayan köyde yaşayanların büyük bölümü Alevi inancına sahip. Bademler’in tanınmasında en büyük pay 1963 yılında köyde çekilen Susuz Yaz filmi. Necati Cumalı’nın 1962 yılında yazdığı aynı isimli hikayeyi filme dönüştüren Metin Erksan’ın filmi Türk sinema tarihinin başyapıtları arasında gösteriliyor.

Uzun yıllar zeytin ve tütün tarımı yapılan köyde, 1964 yılında açılan Tarımsal Kalkınma Kooperatifi sayesinde hem yeni iş alanları açılmış hem de Almanya’ya işçi olarak gitme fırsatı doğmuştur. Günümüzde 25 dekar cam ve kaloriferli sera, 150 dönüm arazi içinde mandalin ve meyve bahçesi ile bir zeytinyağı fabrikası vardır. Son yıllarda diğer tarım ürünlerinin yerini kesme çiçek üretimi almıştır. Köyde üretilen gerbera, lilyum, şebboy, karanfil, frezya ve kasımpatı gibi çiçekler, yurt içi ve yurt dışındaki önemli merkezlerde satılmaktadır.

Köyde coşkuyla kutlanan önemli günler vardır. Sultan Navruz, Hıdırellez, Deniz Bayramı ve Derme Deşirme günü gibi.Sultan Navruz'da ve Hıdırellez'de gençler geceleri geç vakitlere kadar eğlenirler, köy içinde ateş yakar, üstünden atlarlar, kızlı erkekli gruplar halinde bahçelerden sahibinin bilgisi dahilinde meyve araklarlar.

Bademler'de bir de Keçi Gezdirme geleneği vardır. Özellikle sünnet düğünlerinde, erkeklerden bir bölük oyuncu yanlarına bir eşek ve bir keçi alarak köy içinde gezintiye çıkarlar. Eşek de, keçi de abartılı biçimde süslenmiştir. Oyunculardan kimisi Arap kılığındadır, kimisi gelinle damat olmuştur. Ağa ve dilenci olan da vardır, ayı postuna bürünen de. Köy içinde keçi gezdirme alayı ilgiyle izlenir. Bu sırada, keçiyi kapmaya yeltenen çıkarsa, oyuncular kocaman kargılarıyla bunu önleyeceklerdir. Eğlence böylece coşku ve şamata içinde sürüp gider.

 

Bademler Köyü Pazarı

Bademler, özellikle hafta sonu gezmesi için alternatif yer arayışında olan İzmirlilerin rotasında. Köyü ziyaret için en ideal gün pazar. Pazar günü köyün meydanına (Çeşmebaşı) açılan ara sokakta kurulan üretici pazarı, yerel halkın el emeğiyle ürettiği meyve-sebzelerin yanı sıra evde pişirilen zeytinyağlılar, gözleme ve ekmek çeşitlerinin tadına bakmak için de en doğru yer. Pazarın meydana açılan noktasında fırından sıcak sıcak çıkan ekmekleri satan tezgahın önünde ‘godalak‘ var. Yalnızca Bademler’de üretiliyor. Geçmişte tütün üretimi ile kazancını sağlayan köyde sabah tütüne giden kadınlar uykudan uyanan çocukları aç kalmasın diye çok pratik  bir fikir geliştirmiş. Köylü kadınlar sabah evden çıkmadan bir kişinin doyabileceği büyüklükte yuvarlak hamurun tam ortasına kabuğunu yıkadıkları yumurtayı yerleştirip hamurla yumurtayı fırına vermiş. Fırından çıktığında sade bir ekmek görüntüsüne sahip olan godalak’ı yardığınızda içinden yumurta çıkıyor. Fırında, ekmeğin içinde yavaş yavaş haşlanan bu yumurta ekmekle birlikte katık ediliyor. Yolu Bademler’e düşenlerin bu ilginç lezzeti deneyin mutlaka.

 

Bademler Köyü’nün ilkleri

Okuma yazma oranı yüzde %100 olan köy, Türkiye‘de ilkleriyle bir hayli ün yapmış durumda. Bademler Köy Tiyatrosu, Türkiye’de köyde kurulan ilk tiyatro unvanına sahip. 1930’lu yıllarda köye gelen Öğretmen Mustafa Ararat’ın gençleri toplayarak kurduğu tiyatro grubuyla başlayan hikaye köy meydanında gerçekleşen provalara ilgi gösteren köylülerin katılımıyla giderek büyümüş. 1969’da farklı kurum ve kişilerin de desteğiyle inşa edilen tiyatro binası hala faal. İçi 200, bahçesi 700 kişi kapasiteli tiyatroda her yıl 27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü’ne özel bir oyun sergileniyor. Köyün Kültür Sanat Derneği’nin belirlediği yeni oyuna köyde yaşayan 7’den 70’e herkes başvuruyor. Oyunun sahne önünde ve arkasında yer alan herkes köyden. Yönetmeninden ışıkçısına kadar her türlü pozisyon için deneyimli kişinin bulunduğu köyde birçok kişi rolündeki ismini ya da tiyatrodaki görevini lakap olarak kullanıyor.

Susuz Yaz filmine de konu olan su sorunu köyde 1962’de kurulan Bademler Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ile çözülmüş. Bülent Ecevit’in de projeleri arasında yer modele benzerlik gösteren bu kooperatif su sorununu çözmek için başladığı görevini sürdürüyor. 200 ortaklı sulama kooperatifinin suladığı topraklarda köyün yüzde 60’ı seralarda çiçek üretimi yaparak geçimini sağlıyor.

 

Çocuk Oyuncakları Müzesi,

Bademler’in ülkemize kazandırdığı ilklerden. Bademlerli Arkeolog Musa Baran’ın 1990’da kurduğu müze, köy meydanının yanı başında. Annesinin yaşadığı evi, ölümünün ardından müzeye dönüştüren Musa Baran, müzenin bir odasını annesinin hatırasını yaşatmak için etnografik biçimde düzenlemiş. Eski eşyalar, fotoğraflar ve aile hatıralarının sergilendiği bu odanın üst katında ise geçmişte çocukların oynadığı oyunlarda kullandıkları malzemeler açıklamalarıyla birlikte yer alıyor. İzmir İl Halk Kütüphanesi’nin köyde bulunan şubesi de 80 yaşına merdiven dayamış.

Türkiye’nin en pak ve temiz köyü

Bademler ayrıca, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı yarışma sonucunda Türkiye’nin en temiz köyü derecesiyle onurlandırılmış. Köydeki temizlik anlayışını ilk olarak kireçle badanalanan evlerden anlayabiliyorsunuz. Çöplerini ayrıştıran, sokakları her gün yıkanan ve herkesin kendi evinin önünü temizleyip, çiçeklendirdiği bu köyde kirli bir şey bulmak  mümkün değil.

Birkaç saatlik gezinti ile bile farklı havasını hissettiren Bademler Köyü, kentten tersine göçe şahit olmak isteyenler için eşsiz bir deneyim sunuyor.

Tiyatro Binası: Köy içinde, 1969 yılında dönemin İzmir Valisi Namık Kemal Şentürk tarafında açılan ve bugüne kadar 150’den fazla oyuna sahne olan bina. Her yıl Mayıs’ın ilk haftası yapılan Bademler Tiyatro Şenliği’ne ev sahipliği yapıyor.

 

Azmak: Köyün 10 km. güneybatısındaki temiz denizi ve kamp alanıyla ünlü plaj. 18-19 Ağustos tarihlerinde Bademler Deniz Bayramı ve Şenlikleri kutlanmaktadır.

Balıklı Havuz: Köyün 2 km. doğusunda, Gödence köyü yolundaki doğal pınar.

Istatın Havuz: Köyün 1 km. kuzeybatısındaki tepede yer alan manzaralı doğal pınar.

Gölet: Köyün 3 km. kuzeydoğusunda sulama amaçlı göl çevresindeki piknik alanı. Gölet yolunda Hanyıkığı mevkisinde Bizans kalıntıları ve göletten 1 saat mesafede, köy halkınca kutsal sayılan Deliktaş yer alır.

 

Bademler Köyü’ne Nasıl Gidilir?

Bademler, İzmir-Çeşme Karayolu üzerinde, Güzelbahçe’den Seferihisar yönünde 11. km’de konumlanıyor. İzmir şehir merkezine 40 km mesafede olan köy, Urla’dan 10 km, Güzelbahçe’den 14 km, Seferihisar’dan 10 km, Çeşme’den 62 km uzaklıkta. Köye 320 numaralı Bademler-Fahrettin Altay Aktarma Merkezi hattındaki ESHOT otobüsleri ile toplu ulaşım hizmeti veriliyor. Bu otobüs Çamlı ve Yelki üzerinden Bademler’e ulaşıyor. Her gün 06.00-24.00 saatleri arasında belediye otobüsü seferi var.

Bademler Doğal Yaşam Köyü

Tamamıyla ahşap olan bungalov evler, bölgenin doğal güzelliğini yaşayacağınız, gerçek manada bir doğa turizmi yaşamanızı sağlayacak bir alan harika bir yer.Ev pansiyonculuğu bu yörenin doğal yaşantısı ile iç içe olmak isteyenlerin tercih edeceği bir konaklama türü.

Kırsal Turizm bu alanlarda yaşayanların kültürlerini, diğer kültürlerle etkileşimleri olsa bile değiştirmeden koruduğu, tanıttığı bir turizm türüdür ve yılın her ayı yapılabilir.

Kırsal turizm de bu alanları ziyaret edenler, yöre halkının el sanatlarıyla ve onların yörelerine ait ürünlerle, geleneksel mutfaklarıyla, yetiştirdikleri tarım ürünleriyle, güler yüzleriyle yöreye özgü doğal konaklama tipleriyle tanışırlar. Kırsal alanlarda yaşayanlar kendi kültürlerinin önemini daha iyi anlayarak, kültürel miraslarını korumalılardır.

https://www.bademlerdogalyasamkoyu.com/bungalovlar

Finalde Ulamış Köy meydanın’da bulunan Öz Kumru Pide salonunda nefis pidelerin tadına baktık ve yemek sonrası çiçekli tepside gelen çay ikramı harikaydı!

İnsanların kültürlerini kaybetmesi demek kimliklerini kaybetmesi demektir...

Teşekkürler Haşim Kavuklu ve Yüksel Helvacıoğlu….





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 36 30 1 5 91 31 95 +60
2 Fenerbahçe 36 26 4 6 90 39 84 +51
3 Samsunspor 36 19 10 7 55 41 64 +14
4 Beşiktaş 36 17 8 11 59 36 62 +23
5 Başakşehir FK 36 16 14 6 60 56 54 +4
6 Eyüpspor 36 15 13 8 52 47 53 +5
7 Trabzonspor 36 13 11 12 58 45 51 +13
8 Göztepe 36 13 12 11 59 50 50 +9
9 Çaykur Rizespor 36 15 17 4 52 58 49 -6
10 Kasımpaşa 36 11 11 14 62 63 47 -1
11 Konyaspor 36 13 16 7 45 50 46 -5
12 Alanyaspor 36 12 15 9 43 50 45 -7
13 Kayserispor 36 11 13 12 45 57 45 -12
14 Gaziantep FK 36 12 15 9 45 50 45 -5
15 Antalyaspor 36 12 16 8 37 62 44 -25
16 Bodrum FK 36 9 17 10 26 43 37 -17
17 Sivasspor 36 9 19 8 44 60 35 -16
18 Hatayspor 36 6 22 8 47 74 26 -27
19 Adana Demirspor 36 3 28 5 34 92 2 -58
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 38 21 8 9 68 41 72 +27
2 Gençlerbirliği 38 19 8 11 57 34 68 +23
3 Fatih Karagümrük 38 19 10 9 55 36 66 +19
4 İstanbulspor 38 20 14 4 67 38 64 +29
5 Bandırmaspor 38 17 8 13 52 45 64 +7
6 Erzurumspor FK 38 19 12 7 53 31 64 +22
7 Boluspor 38 17 11 10 66 40 61 +26
8 Iğdır FK 38 16 12 10 57 33 58 +24
9 Amed SK 38 14 9 15 43 35 57 +8
10 Çorum FK 38 14 12 12 49 45 54 +4
11 Ümraniyespor 38 14 13 11 48 42 53 +6
12 Esenler Erokspor 38 13 12 13 53 50 52 +3
13 Sakaryaspor 38 13 13 12 48 54 51 -6
14 Keçiörengücü 38 14 15 9 60 53 51 +7
15 Manisa FK 38 14 18 6 50 52 48 -2
16 Pendikspor 38 13 16 9 45 51 48 -6
17 MKE Ankaragücü 38 14 18 6 49 48 48 +1
18 Şanlıurfaspor 38 11 20 7 45 55 40 -10
19 Adanaspor 38 7 22 9 32 75 30 -43
20 Yeni Malatyaspor 38 0 38 0 14 153 21 -139
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 08/08/2025 Antalyaspor vs Kasımpaşa
 08/08/2025 Çaykur Rizespor vs Göztepe
 08/08/2025 Eyüpspor vs Konyaspor
 08/08/2025 Fatih Karagümrük vs Başakşehir FK
 08/08/2025 Fenerbahçe vs Alanyaspor
 08/08/2025 Gaziantep FK vs Galatasaray
 08/08/2025 Kayserispor vs Beşiktaş
 08/08/2025 Samsunspor vs Gençlerbirliği
 08/08/2025 Trabzonspor vs Kocaelispor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 11/05/2025 Kocaelispor 4 - 1 Keçiörengücü
 10/05/2025 Ümraniyespor 0 - 1 Manisa FK
 10/05/2025 İstanbulspor 3 - 0 Çorum FK
 10/05/2025 Şanlıurfaspor 0 - 1 Erzurumspor FK
 10/05/2025 Fatih Karagümrük 2 - 1 Iğdır FK
 10/05/2025 Yeni Malatyaspor 0 - 5 Gençlerbirliği
 10/05/2025 Sakaryaspor 2 - 0 Esenler Erokspor
 10/05/2025 Adanaspor 0 - 7 Boluspor
 10/05/2025 MKE Ankaragücü 2 - 0 Amed SK
 10/05/2025 Bandırmaspor 2 - 1 Pendikspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/05/2025 Batman Petrolspor 2 - 0 24Erzincanspor
 03/05/2025 İskenderunspor A.Ş. 0 - 1 Sarıyer
 03/05/2025 Karaköprü Belediyespor 5 - 1 Isparta 32 Spor
 03/05/2025 Beykoz Anadolu 1 - 2 GMG Kastamonuspor
 03/05/2025 Adana 01 Futbol Kulübü 4 - 2 İnegölspor
 03/05/2025 Fethiyespor 0 - 4 Sincan Belediye Ankaraspor
 03/05/2025 Altınordu 3 - 0 Afyonspor Kulübü
 03/05/2025 Altay 3 - 0 Kırklarelispor
 02/05/2025 1461 Trabzon FK 0 - 0 Kepezspor FAŞ
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/04/2025 Artvin Hopaspor 7 - 2 Bulvarspor
 26/04/2025 Muş Spor Kulübü 3 - 0 Anadolu Üniversitesi
 26/04/2025 23 Elazığ Futbol Kulübü 1 - 1 Kuşadasıspor
 26/04/2025 Bornova 1877 1 - 0 Kırşehir Futbol SK
 26/04/2025 Karşıyaka 2 - 0 Bursaspor
 26/04/2025 Tokat Bld Plevnespor 3 - 1 Silifke Belediye Spor
 26/04/2025 Düzcespor 2 - 2 Belediye Kütahyaspor
 26/04/2025 Ergene Velimeşe 2 - 1 Kahramanmaraşspor
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI