Bugun...


MÜJDAT ÇOBANOĞLU

facebook-paylas
Yapay Zeka
Tarih: 14-08-2023 12:57:00 Güncelleme: 14-08-2023 12:57:00


YAPAY ZEKÂ UYGULAMALARI HER ALANA GİRMEYE BAŞLADI.

Dünya insanları çağın gelişmeleriyle uğraşmaya başladı. Bugünlerde bizi anlayabilen, bir biçimde bizim gibi düşünebilen, bizim hareketlerimizi öykünmeyebilen ve bize benzeyen robotlar icat edilmeye başlandı. Bu robotlar; onlara kodladığımız özellikler sayesinde bu denli gelişmişlerdir. Hayatımıza giren yapay zekânın günümüzde kullanıldığı başlıca dört önemli alan bulunmaktadır.   

 Bu Robotlar;

- Ses tanıma,

- Görüntü işleme,

- Doğal dil işleme,     

- Düşünme Yetkisidir.   

Ses tanıma, bilgisayarların sesi tanıması hiç de kolay bir iş değildir. Yapılan konuşmalar sesbüyütürler aracılığıyla sayısallaşmakta, bu sık sayılardan sesler, seslerden de imceler ve sözcükler algılanmaya çalışılmaktadır. Konuşulanın doğru olarak anlaşılması, söyleyişlerin ayıklanması ve ne demek istendiğinin tam olarak anlaşılması son derece güç bir işlemdir. Yapay zekâ işlemleyicilerinin gelişmesi ve veri sayısının artması sonucunda, algılamada yüksek bir başarı oranı yakalanmıştır.   

Bireysel kullanımda özellikle Siri uygulaması günümüzde yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Siri, Apple'ın sanal yardımcı uygulaması olan ve IOS işletim dizgesine sahip aygıtlarında kullanılabilen bir dizgedir. Siri günümüzde bizim için ileti gönderip aramalar yapabilmekte, toplantılar düzenleyebilmekte, uyarılar yapabilmekte ve anımsatıcıları ayarlayabilmektedir. Kısacası Siri bizim günlük yaşamımızda yaptığımız tüm işleri yapabilen akıllı bir dizgedir.   Görüntü işleme Yapay zekâ; insan gözüyle ışık yansıtan her şeyi görmektedir.

İnsanlar, bebeklikten başlayarak gördüğü, öğrendiği şeyleri neredeyse ömür boyu bilmeye, hatırlamaya devam etmektedir. Az ışıkla, zor ve karışık görüntülerin içinde bile insan gözü çok ayrıntılı görebilmekte ve insan beyni bu görüntüleri algılayabilmektedir. Benzeş bir biçimde görüntü alıcı aygıtları ile görüntüler almakta ve bilişim gücüyle sayısal olarak algılanmaya çalışılmaktadır. Görüntü alıcı aygıtlarının her pikseli sayısal bir koda dönüşmektedir. Bu piksellerin ne olduğunu anlamak için yapay zekâ işlemleyicileri kullanılmaktadır.  

 Doğal dil işleme bir yazıyı okuyabilme ve okuduğundan anlam çıkarma bir bilgisayar için hiç de kolay bir iş değildir. Yeni yapay zekâ yöntemleri, özellikle derin öğrenme nedeniyle son yıllarda süratli gelişmiştir. Özellikle genel ağ devleri Google ve Facebook başta olmak üzere, yazılı olanı anlama konusunda son derece başarılı olmuşlardır. Google tam olarak ne aradığımızı ve bize hangi web sitelerini önermesi gerektiği hususunda dizgesini devamlı olarak yenilemektedir. Facebook ise kişiye özel içerikleri gösterip, kişiyi olabildiğince uzun bir süre sitesinde tutmak istemektedir.   Düşünme yetisi düşünme yetisi yapay zekânın en zor olan alanıdır.   

Hangi durumda ne yapılmalı?   

Örneğin bir araç kaçınılmaz bir şekilde kaza yapacaktır. Bir tarafta elinden tuttuğu çocuğu ile yolda yürüyen bir anne, diğer tarafta yol işçileri.

Araç hangi tarafa yönelmeli?   

Buna insan aklı bile zor karar verebiliyor. Peki! Bilgisayar ne yapabilir? Özellikle 2014 yılında insanların ne sorduğunu, nasıl hissettiğini anlayabilen bir yardımcı olan Amelia isimli robot geliştirildi. 2016 yılında; yürüme, konuşma ve gerçekçi yüz ifadeleriyle karşılık verebilme yeteneğine sahip işleybilim bir profesör geliştirildi. 2017 yılında yapay zekâya bellek özelliği ekledi. Günümüzde ise adını sıkça duyduğumuz Sophia isimli bir robot geliştirildi. Robot Sophia insana benzemesiyle hayret edilecek derecede dikkatleri üzerine çekti. Sophia insanların kendisine söylediklerini anlamakla kalmayıp, onlara yanıt verebilmekte ve özdeş bir insan gibi yarenlik edebilmektedir. Sophia insanların el, kol, yüz devinimleri ve konuşmaları öykünmesiyle diğer tüm yapay zekâlardan ayrılmaktadır.   

Edinim harcamaları, Robotların gelişmelere ayak uydurmasının sağlayacağı kolaylıklar yanında çeşitli edinim harcamaları olmaktadır.

Bunlardan belli başlı olanları;   

- Edinme maliyeti   

- Kurulum maliyeti,   

- Bakım giderleri,   

- Yazılım güncelleme maliyeti,   

- Robot hareketliliğini kolaylaştırmak için bina uyarlama maliyeti,   

- Kiralama gideri,   

- Robot çalıştırmak ve bakımını yapmak için işe alınacak uzman kişi maliyeti,   

- Yeni nesil yapay zekâ, robot ve özdevinimleri için robotları onaracak diğer robotların edinim harcaması söz konusudur.  

Yapay zekânın yaşamımıza kattığı kolaylıklar yapay zekâ geçmişten günümüze pek çok yarar sağlamış ve yaşamımızı kolaylaştırmıştır. Yapay zekânın iyi ve kötü yanları olduğu gibi kaygı verici yanları da bulunmaktadır.

III. Dünya savaşının robotlarla mı olacağı insanları düşündürmektedir. Bu duruma çift yönlü baktığımızda savaşlarda insanlara zarar veren robotlar yerine;   

-Halka yardımcı,   

-Onları koruyabilecek,   

-Savaş durumlarında yerlerini saptayıp kurtarabilecek,   

-Gıda, su ve ilk yardım gibi gereksinimleri karşılayacak robotlar da yaratılabilir.  

Kullanım alanları günümüzde yapay zekâyı pek çok yararlı işte kullanmaktayız. Bu alanlardan biri tıp alanıdır. İlaç tasarımının hızlanmasında yapay zekâ kullanılmaktadır. Mikroskobik hücre dokusu görüntülerinden tümörlü hücreleri anlamak için yine yapay zekâ kullanılır. Daha önce pankreas kanseri tanısı konmadan bireylerin pankreas hastası olduğu öğrenilebilmektedir.   

Diğer alanlardan biri de sürücüsüz arabalar olarak bilinen özerk araçlardır. Büyük bir ivme kazanan yapay zekâ alanı, güç geçtikçe yeni verilerle gelişmektedir. Kullanmakta olduğumuz dizüstü bilgisayarlardan çamaşır, bulaşık ve kurutma makinelerine, uçakların otomatik pilotlarından insansız hava araçlarına, fabrikalarındaki robotlardan dronlara kadar hepsi yapay zekânın birer örneğidir.      

Yapay zekâ sayesinde trafikte en kolay yoldan daha kısa zamanda gidilebiliyor, dilini bilmediğimiz insanlarla anlaşabiliyor; ilgi alanımızın aynı olduğu farklı bölgelerde yaşayan insanlarla arkadaş olabiliyoruz. Arabalarda kullanılan ses tanıma ve otomatik park etme özelliği,  akıllı ev uygulamalarında merkezi sıcaklık, su sıcaklığı, elektrik ve aydınlatma özelliklerine kadar kullanabiliyoruz. Kısaca tüm bunlar yapay zekânın hayatımızı nasıl kolaylaştırdığının göstergeleridir. Ama kontrolsüz bir yapay zekanın ise daha neler veya kötü işler yapacağının da hesabını şimdiden yapmalıyız diyorum.  





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 36 30 1 5 91 31 95 +60
2 Fenerbahçe 36 26 4 6 90 39 84 +51
3 Samsunspor 36 19 10 7 55 41 64 +14
4 Beşiktaş 36 17 8 11 59 36 62 +23
5 Başakşehir FK 36 16 14 6 60 56 54 +4
6 Eyüpspor 36 15 13 8 52 47 53 +5
7 Trabzonspor 36 13 11 12 58 45 51 +13
8 Göztepe 36 13 12 11 59 50 50 +9
9 Çaykur Rizespor 36 15 17 4 52 58 49 -6
10 Kasımpaşa 36 11 11 14 62 63 47 -1
11 Konyaspor 36 13 16 7 45 50 46 -5
12 Alanyaspor 36 12 15 9 43 50 45 -7
13 Kayserispor 36 11 13 12 45 57 45 -12
14 Gaziantep FK 36 12 15 9 45 50 45 -5
15 Antalyaspor 36 12 16 8 37 62 44 -25
16 Bodrum FK 36 9 17 10 26 43 37 -17
17 Sivasspor 36 9 19 8 44 60 35 -16
18 Hatayspor 36 6 22 8 47 74 26 -27
19 Adana Demirspor 36 3 28 5 34 92 2 -58
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 38 21 8 9 68 41 72 +27
2 Gençlerbirliği 38 19 8 11 57 34 68 +23
3 Fatih Karagümrük 38 19 10 9 55 36 66 +19
4 İstanbulspor 38 20 14 4 67 38 64 +29
5 Bandırmaspor 38 17 8 13 52 45 64 +7
6 Erzurumspor FK 38 19 12 7 53 31 64 +22
7 Boluspor 38 17 11 10 66 40 61 +26
8 Iğdır FK 38 16 12 10 57 33 58 +24
9 Amed SK 38 14 9 15 43 35 57 +8
10 Çorum FK 38 14 12 12 49 45 54 +4
11 Ümraniyespor 38 14 13 11 48 42 53 +6
12 Esenler Erokspor 38 13 12 13 53 50 52 +3
13 Sakaryaspor 38 13 13 12 48 54 51 -6
14 Keçiörengücü 38 14 15 9 60 53 51 +7
15 Manisa FK 38 14 18 6 50 52 48 -2
16 Pendikspor 38 13 16 9 45 51 48 -6
17 MKE Ankaragücü 38 14 18 6 49 48 48 +1
18 Şanlıurfaspor 38 11 20 7 45 55 40 -10
19 Adanaspor 38 7 22 9 32 75 30 -43
20 Yeni Malatyaspor 38 0 38 0 14 153 21 -139
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 08/08/2025 Antalyaspor vs Kasımpaşa
 08/08/2025 Çaykur Rizespor vs Göztepe
 08/08/2025 Eyüpspor vs Konyaspor
 08/08/2025 Fatih Karagümrük vs Başakşehir FK
 08/08/2025 Fenerbahçe vs Alanyaspor
 08/08/2025 Gaziantep FK vs Galatasaray
 08/08/2025 Kayserispor vs Beşiktaş
 08/08/2025 Samsunspor vs Gençlerbirliği
 08/08/2025 Trabzonspor vs Kocaelispor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 11/05/2025 Kocaelispor 4 - 1 Keçiörengücü
 10/05/2025 Ümraniyespor 0 - 1 Manisa FK
 10/05/2025 İstanbulspor 3 - 0 Çorum FK
 10/05/2025 Şanlıurfaspor 0 - 1 Erzurumspor FK
 10/05/2025 Fatih Karagümrük 2 - 1 Iğdır FK
 10/05/2025 Yeni Malatyaspor 0 - 5 Gençlerbirliği
 10/05/2025 Sakaryaspor 2 - 0 Esenler Erokspor
 10/05/2025 Adanaspor 0 - 7 Boluspor
 10/05/2025 MKE Ankaragücü 2 - 0 Amed SK
 10/05/2025 Bandırmaspor 2 - 1 Pendikspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/05/2025 Batman Petrolspor 2 - 0 24Erzincanspor
 03/05/2025 İskenderunspor A.Ş. 0 - 1 Sarıyer
 03/05/2025 Karaköprü Belediyespor 5 - 1 Isparta 32 Spor
 03/05/2025 Beykoz Anadolu 1 - 2 GMG Kastamonuspor
 03/05/2025 Adana 01 Futbol Kulübü 4 - 2 İnegölspor
 03/05/2025 Fethiyespor 0 - 4 Sincan Belediye Ankaraspor
 03/05/2025 Altınordu 3 - 0 Afyonspor Kulübü
 03/05/2025 Altay 3 - 0 Kırklarelispor
 02/05/2025 1461 Trabzon FK 0 - 0 Kepezspor FAŞ
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/04/2025 Artvin Hopaspor 7 - 2 Bulvarspor
 26/04/2025 Muş Spor Kulübü 3 - 0 Anadolu Üniversitesi
 26/04/2025 23 Elazığ Futbol Kulübü 1 - 1 Kuşadasıspor
 26/04/2025 Bornova 1877 1 - 0 Kırşehir Futbol SK
 26/04/2025 Karşıyaka 2 - 0 Bursaspor
 26/04/2025 Tokat Bld Plevnespor 3 - 1 Silifke Belediye Spor
 26/04/2025 Düzcespor 2 - 2 Belediye Kütahyaspor
 26/04/2025 Ergene Velimeşe 2 - 1 Kahramanmaraşspor
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI