Bugun...


ÖZCAN KANMAZ

facebook-paylas
Türkiye'de Para ve Faiz Politikaları Üzerine-2
Tarih: 25-11-2022 10:07:00 Güncelleme: 25-11-2022 10:14:00


Türkiye'de Para ve Faiz Politikaları Üzerine-2

İktidarların/Hükümetlerin Faiz ile imtihanı.

2002 yılında AK Parti Seçimleri kazandı, tek başına Hükümeti kurdu ancak kendi hazırladığı Bütçesi ve Ekonomi Politikalarını 2003 yılında hayata geçirmeye başladı. 

Türkiye Ekonomisi uzun süre Faiz kıskacında devam ederken, Uygulanan Faiz Politikalarının yanlışlığı/tercihi İktidarları, “Uluslararası Para Fonu” yani IMF’ nin (The International Monetary Fund**) kucağına itmiştir. 

Böylece Hükümetler bir nevi IMF’nin Ekonomi Politikalarını uygulamışlar, uygulamak zorunda kalmışlardır. Buna en güzel sözü Atalarımız söylemiştir.

“Parayı veren Düdüğü çalar* “

Geçmiş Hükümetler “Güçsüz veya Koalisyonlar” ile icraatlarını sürdürürken Ekonomi Programları/Politikalarıyla ya çelişmişler ya da birbirlerine ayak diretmişlerdir. 

Dünyada 200 yıldır uygulanan Kapitalist Ekonomi Sistemde İngiliz İktisatçı John Maynard Keynes’ in Modelidir.

Bu modelde Ekonomi Politikası Araçları;

- Maliye Politikası

- Para Politikası

- Alternatif Politikalar.

*

Ülkemizde de son 70-80 yıldır Kapitalist Ekonomi Sistemi uygulanmaktadır.  

Hükümetlerin güçsüzlüğü ve Siyasi İrade Zayıflığı nedeniyle uyguladıkları Ekonomi Politikası Araçları;

Maliye Politikası: BORÇLANMA yani Borç alma üzerine,

Para Politikası: Faiz veya Yüksek Faiz.

Ülkeleri kendisine Sürekli Borçlanmada mecbur kılan IMF, böylece Ülkeleri “Yüksek Faiz” ile borç vererek kontrolüne/kıskacına almaktadır. 

*

Bir başka çıkmaz da Türkiye’nin bütçe açığı sorunu. 

İktidar olmak, Hükmetmek sanıldığı gibi kolay değil, ateş topu bir durum. Sebebi ise Bütçe Gelirleri Bütçe Giderlerini karşılayamaması. 

Yani Türkiye Cumhuriyetinin Bütçesinde Gelirleri Giderlerine yetmiyor.

Türkiye’ nin Bütçe açığını karşılayacak ne YÜKSEK KATMA DEĞERLİ bir Ürünü ne de PETROL’ ü var.  Türkiye yıllık 40-50 Milyar Dolar HAM PETROL’ e vermektedir. 

2022 Yılı için;

Bütçe Gelirleri 1.470 Milyar TL.

Bütçe Giderleri 1.750 Milyar TL. 

Türkiye, Ak Parti Hükümetleriyle başlayan bir süreçte IMF’ siz ve Düşük Faiz Politikalarını uygulayarak, 

240 Milyar TL.’lık Bütçe açığını Ekonomi Politikaları araçları ile çözmeye çalışıyor, bunu yaparken de IMF’ nin kıskacına düşmemeye de dikkat ediyor.

2002 öncesinki Hükümetlerin IMF’ den borç para ve %100‘lerde hatta Kriz Dönemlerinde %500-600’ lere varan Yüksek Faizlerle borçlanarak Devleti İdare etmeye çalışmışlar. 

Tabii ki bu sürdürebilir bir durum değildir. 

2002’ den sonra yani Ak Parti Hükümetleri 2003 yılından itibaren kendisine has ve IMF’ den bağımsız Ekonomi Politikalarını uygulamaya çalıştılar.

Ak Parti Hükümetlerinin uyguladığı 2 önemli noktayı vurgulamak istiyorum.

1- IMF’ den kurtulmak,

2- Kaçınılmaz olan Bütçe Açıklarını Düşük Faiz ile karşılaması.

Ak Parti Hükümetleri, Türkiye’ nin IMF’ye olan borçlarını ödedikten sonra iç ve dış Siyasi, Ekonomik, vd. baskı ve manipülasyonlara rağmen girdiği Seçimlerde “Yüksek Halk Desteğini” alarak IMF kapısını bir daha çalmamak üzere tüm tedbirleri aldı.

Ak Parti Hükümetlerinin kendisine ait Bütçeyi hayata geçirdiği 2003 yılından itibaren “Merkez Bankasının Politika Faiz Aracını” önemli bir enstrüman olarak kullandı.

Çünkü Hazine Bütçe Açıklarını Borçlanarak karşılamakta ve bu borçlanmanın maliyeti (Merkez Bankası Politika Faizleri) çok çok önemliydi. 

2022 yılı rakamlarına göre;

Bütçe Açığı 240 Milyar TL. Merkez Bankası Politika Faiz’i Uygulamasının bir sonucu olarak Borçlanma Faiz oranı ortalama %10-12 civarında. 

AK Parti geldiğinde Politika Faizleri %60-70 civarındaydı. 

Yani 240 Milyar TL.‘ nin O günün şartlarında borçlanma sı durumunda % 60 ile borçlanmasının yıllık maliyetleri,

240.000.000 TL. X % 60 : 144 Milyar TL. ( 2003 yılı faizleri aynı kalmış olsaydı )

240.000.000 TL. X %10 :  24 Milyar TL. (2022 yılı faizine göre)

Yani Yıllık 144 - 24 : 120 Milyar TL. Hazinenin KAR’ı olmuş, yani Türkiye’yi İdare eden Hükümet Hazine Borçlanmasının Faiz Kuru ile azaltmış, Devletin kasasında her yıl 100-120 Milyar TL. Kalmıştır, Faiz Lobisinin cebine gitmemiştir. 

En önemlisi de 

Ak Parti Hükümetleri yaklaşık 20 yıldır Türkiye’ yi yönettiği göz önünde bulundurursak, 

Hazinenin 20 yıllık Borçlanma Maliyetleri;

Yıllık 120 Milyar TL. X 20 yıl: 2.400.000.000 TL. ( yaklaşık 2,5 Trilyon TL.)  Devletin kasasında çıkmamış, Devletin Parası yani Milletin Parası Faiz Lobisine gitmemiştir.

Selametle Kalın… / Kasım 2022

Özcan KANMAZ

( İktisatçı- Kamu’ da Yönetici )

Mail: [email protected]

* istenilen bir şeyi alabilmek için para ödemek gerekir, parasını ödeyen kimse istediği şeyi elde eder.

** Uluslararası Para Fonu





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 36 30 1 5 91 31 95 +60
2 Fenerbahçe 36 26 4 6 90 39 84 +51
3 Samsunspor 36 19 10 7 55 41 64 +14
4 Beşiktaş 36 17 8 11 59 36 62 +23
5 Başakşehir FK 36 16 14 6 60 56 54 +4
6 Eyüpspor 36 15 13 8 52 47 53 +5
7 Trabzonspor 36 13 11 12 58 45 51 +13
8 Göztepe 36 13 12 11 59 50 50 +9
9 Çaykur Rizespor 36 15 17 4 52 58 49 -6
10 Kasımpaşa 36 11 11 14 62 63 47 -1
11 Konyaspor 36 13 16 7 45 50 46 -5
12 Alanyaspor 36 12 15 9 43 50 45 -7
13 Kayserispor 36 11 13 12 45 57 45 -12
14 Gaziantep FK 36 12 15 9 45 50 45 -5
15 Antalyaspor 36 12 16 8 37 62 44 -25
16 Bodrum FK 36 9 17 10 26 43 37 -17
17 Sivasspor 36 9 19 8 44 60 35 -16
18 Hatayspor 36 6 22 8 47 74 26 -27
19 Adana Demirspor 36 3 28 5 34 92 2 -58
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 38 21 8 9 68 41 72 +27
2 Gençlerbirliği 38 19 8 11 57 34 68 +23
3 Fatih Karagümrük 38 19 10 9 55 36 66 +19
4 İstanbulspor 38 20 14 4 67 38 64 +29
5 Bandırmaspor 38 17 8 13 52 45 64 +7
6 Erzurumspor FK 38 19 12 7 53 31 64 +22
7 Boluspor 38 17 11 10 66 40 61 +26
8 Iğdır FK 38 16 12 10 57 33 58 +24
9 Amed SK 38 14 9 15 43 35 57 +8
10 Çorum FK 38 14 12 12 49 45 54 +4
11 Ümraniyespor 38 14 13 11 48 42 53 +6
12 Esenler Erokspor 38 13 12 13 53 50 52 +3
13 Sakaryaspor 38 13 13 12 48 54 51 -6
14 Keçiörengücü 38 14 15 9 60 53 51 +7
15 Manisa FK 38 14 18 6 50 52 48 -2
16 Pendikspor 38 13 16 9 45 51 48 -6
17 MKE Ankaragücü 38 14 18 6 49 48 48 +1
18 Şanlıurfaspor 38 11 20 7 45 55 40 -10
19 Adanaspor 38 7 22 9 32 75 30 -43
20 Yeni Malatyaspor 38 0 38 0 14 153 21 -139
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 08/08/2025 Antalyaspor vs Kasımpaşa
 08/08/2025 Çaykur Rizespor vs Göztepe
 08/08/2025 Eyüpspor vs Konyaspor
 08/08/2025 Fatih Karagümrük vs Başakşehir FK
 08/08/2025 Fenerbahçe vs Alanyaspor
 08/08/2025 Gaziantep FK vs Galatasaray
 08/08/2025 Kayserispor vs Beşiktaş
 08/08/2025 Samsunspor vs Gençlerbirliği
 08/08/2025 Trabzonspor vs Kocaelispor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 10/08/2025 Bandırmaspor vs Sakaryaspor
 10/08/2025 Bodrum FK vs Pendikspor
 10/08/2025 Boluspor vs Van Spor FK
 10/08/2025 Çorum FK vs Amed SK
 10/08/2025 Erzurumspor FK vs Sivasspor
 10/08/2025 Esenler Erokspor vs Adana Demirspor
 10/08/2025 Hatayspor vs Keçiörengücü
 10/08/2025 Iğdır FK vs Sarıyer
 10/08/2025 İstanbulspor vs Serik Belediyespor
 10/08/2025 Ümraniyespor vs Manisa FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 24/08/2025 Altınordu vs Erbaaspor
 24/08/2025 Batman Petrolspor vs İnegölspor
 24/08/2025 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs İskenderunspor A.Ş.
 24/08/2025 Elazığspor vs Adana 01 Futbol Kulübü
 24/08/2025 GMG Kastamonuspor vs Sincan Belediye Ankaraspor
 24/08/2025 Karacabey Belediye Spor vs Kepezspor FAŞ
 24/08/2025 Karaman Futbol Kulübü vs Bucaspor 1928
 24/08/2025 MKE Ankaragücü vs 24Erzincanspor
 24/08/2025 Şanlıurfaspor vs Beykoz Anadolu
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 07/09/2025 Beykoz İshaklıspor vs Yeşil Yalova FK
 07/09/2025 Çorluspor 1947 vs Bulvarspor
 07/09/2025 Etimesgut Spor vs Silivrispor
 07/09/2025 Galata vs Edirnespor
 07/09/2025 İnegöl Kafkas GK vs Çankaya SK
 07/09/2025 İnkılap FSK vs K.Çekmece Sinopspor
 07/09/2025 Polatlı 1926 Spor vs Bursa Nilüfer FK
 07/09/2025 1923 M.K.Paşaspor vs Fethiye İdman Yurdu
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI