Bugun...




facebook-paylas
Rekabet & Başarı
Tarih: 04-06-2023 14:39:00 Güncelleme: 04-06-2023 20:03:00


Vicdani akla uygun olan rekabet, henüz bulundu mu bilmiyorum. Fakat insanın mevcut yapısıyla bulmak çok zor. Diğer taraftan İslam dininde ‘iyilikte yarışın’, ‘harp hiledir’ önermeleri yaygın olarak biliniyor. Biri iyilik için ve iyilik ile yol almak;  diğeri hile ile galibiyet teşvik içeriyor. Tabii ‘hile’, harbin konusu. Fakat günümüzde rekabet, her şeyi silaha dönüştürerek yapılıyor.Hangi iş olursa olsun hemen hemen bütün sektörlerde rekabet, ‘harp’ düzeyinde. Rekabete konu olan ne varsa; hastalık- ilaç, beslenme- tarım, üretim-piyasa; hizmet- siyaset toplumlarda kaygı oluşturuyor. Sayılan çiftlerin birincisi yararlı, iyicil olanı; ikincisi, bunları  gerçekleştirme alanı. Birincisinden ikincisine giden yollar, insanlığın evrimsel parkurları sayılır. İnsanlık olarak bu parkurlarda nice iyi niyetli ve kötücül girişimleri geride bıraktık.Geçmişte kalan başarı, yeniklik, yitiklik; başarı ipini göğüsleyenlerden bir kısmı kitaplarda yazılmış, sergilenen yontularda müzelerde  hatırlanmayı bekliyor.

Başarı ve rekabet; bu iki kelimenin eylemleri birbirine bağlaşık görülüyor; buna karşın aralarında Araf gibi seçenek var. Yani başarı var, ”başarı” var, demek istiyorum. (1) Araf, bitmemiş sonuçlanmamış, bedeli ödenmemiş ne varsa; kaygı, keder verici bitimsiz zamanları ifade ediyor.

Başarının birbiriyle çelişik tarifleri var: Yapabileceğinin iyisini yapmak, gereksinim ve isteklerini ayırabilmek, somut amaçlarını gerçekleştirmek, almaktan çok vermek, korkularını yenmek, sabır ve çabayla istenilen sonuca ulaşmak, olumsuzluklarından sıyrılmak, olumsuzluklarını örtmek, yenmek/yenilmemek. Kısaca insanın zihnine ve eylemine dair her şey.   

Başarı içe doğru ve dışa doğru olarak ikiyi ayrılıyor.Dışa doğru olan, rekabet parkurlarından geçmeyi zorunlu kılıyor. Bu parkurda kırmak, kırılmak; aldanma, aldatma gibi olumsuzluklar kaçınılmaz iken; içe doğru olanda ise daha değerli ve kendi dışındakilere zararsız hatta dolaysız yararlar sağlayan yollar  içeriyor.

İçe yönelik girişimlerde gelişim hedefleri ve çabası kişinin beden, sağlık, aile, coğrafya, akli düzey, yetenek, eğitim olanakları içinde, kendine ve çevresine geliştirici yol bulma inanç ve çabayı ifade ederken(2); bunların çoğunluğu vazgeçip  dışarıya yöneliyor; orada güçlüye, hakim olana  amade oluyor. 

Demek ki başarı;(i) kuşatılmışlığını gözeterek özünde yol alan, haddini bilen ile (ii) kendinden benlik korkusu veya arzusuyla “firar” edip, acziyetini unutturma etaplarına koyulan girişimcileri ifade ediyor.

İki değer, iki sonuç. Sizce hangisi makbul?

Uzun ömürlü olan mı, kısa erimli mi; yerçekiminde etki alanı ‘yüksek’ olan mı, bilinmeyen görülmeyen kendi içinde yanan ateş mi?

İnsanlık bu sorulara genel olarak ‘dışarıdaki’ başarıya tabi olarak cevap veriyor. Oysa tabi olanın, kuşatılanın takdiri geçersizdir. 

Öyle değil mi; balık içinde yaşadığı denizi ve canlıları, kuş içinde uçtuğu havayı, yerdekileri ne kadar  ‘takdir’ edebilir?  

Bu dünyada nice krallar, hükümdarlar, ordular, şampiyonlar geldi geçti. Bu ‘yarış’, bu çaba zerre kadar azalmadı; hala milyarlarca insanın içindeki öykünme ateşi yanıp tütüyor. Buna karşın meşhur deyiş zindeliğini sürdürüyor: “İnsan insanın kurdudur.”(3)

Açıklamalar:

(1) Bakara/2:216 “Hoşunuza gitmese de savaş üzerinize yazıldı. Olur ki hoşunuza gitmeyen bir şeyden sizin için bir hayır; yine olur ki hoşunuza giden bir şeyde de sizin işin kötülük vardır. Allah bilir, siz bilemezsiniz” Bu ayet sufiler için asa hükmünde dayanaktır. Buna kuşatılmış, genom, coğrafya ile koşullanmış insanın niyet, istek ve çabasının kendisine biçilen akış yatağından çıkamayacağına dair tümel(tümden gelim) bir uyarı diyebiliriz.   

Yanı sıra benlik sarayı inşa etmeye soyunanlara, kolay zenginliklerin gösterildiğini; cazip-fırsat görünenlerin aslında onlara hazırlanan kederli, her şeylerini yitirecekleri batak olduğundan söz eden ayet vardır: Leyl/ 92:10 “Onu da(kolay göstererek) en zoruna   hazırlarız”; (fe senuyessirhu lil usra).

(2)‘Çevre’terimi genellikle doğa için kullanılıyor;fakat giderek insanın çevreye koşullu olduğu anlaşılmaya başlandı. İnsan kendine, ürettiklerine yabancılaşarak çevreye hükmeden değil, çevreye destek veren olmalı; çünkü insan, ayın zamanda çevrenin kendisidir.  

(3)  Küresel  olarak Latincesi motto olmuş; ‘Homo hominu lipus’. ‘Medeniyet dışı’, vicdansız davranışların genel başlığı olması sebebiyle, bu deyim insanın künyesine kazınmış. Aslında kurt yeryüzünün üstündeki varlıkları çürütmek, yok etmek için en gözde üretimi. Yine de yaşayanlar için -azaltmanın formülü de var: her şeyi beklentisiz, böyleselliği ile sevmek.





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 36 30 1 5 91 31 95 +60
2 Fenerbahçe 36 26 4 6 90 39 84 +51
3 Samsunspor 36 19 10 7 55 41 64 +14
4 Beşiktaş 36 17 8 11 59 36 62 +23
5 Başakşehir FK 36 16 14 6 60 56 54 +4
6 Eyüpspor 36 15 13 8 52 47 53 +5
7 Trabzonspor 36 13 11 12 58 45 51 +13
8 Göztepe 36 13 12 11 59 50 50 +9
9 Çaykur Rizespor 36 15 17 4 52 58 49 -6
10 Kasımpaşa 36 11 11 14 62 63 47 -1
11 Konyaspor 36 13 16 7 45 50 46 -5
12 Alanyaspor 36 12 15 9 43 50 45 -7
13 Kayserispor 36 11 13 12 45 57 45 -12
14 Gaziantep FK 36 12 15 9 45 50 45 -5
15 Antalyaspor 36 12 16 8 37 62 44 -25
16 Bodrum FK 36 9 17 10 26 43 37 -17
17 Sivasspor 36 9 19 8 44 60 35 -16
18 Hatayspor 36 6 22 8 47 74 26 -27
19 Adana Demirspor 36 3 28 5 34 92 2 -58
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 38 21 8 9 68 41 72 +27
2 Gençlerbirliği 38 19 8 11 57 34 68 +23
3 Fatih Karagümrük 38 19 10 9 55 36 66 +19
4 İstanbulspor 38 20 14 4 67 38 64 +29
5 Bandırmaspor 38 17 8 13 52 45 64 +7
6 Erzurumspor FK 38 19 12 7 53 31 64 +22
7 Boluspor 38 17 11 10 66 40 61 +26
8 Iğdır FK 38 16 12 10 57 33 58 +24
9 Amed SK 38 14 9 15 43 35 57 +8
10 Çorum FK 38 14 12 12 49 45 54 +4
11 Ümraniyespor 38 14 13 11 48 42 53 +6
12 Esenler Erokspor 38 13 12 13 53 50 52 +3
13 Sakaryaspor 38 13 13 12 48 54 51 -6
14 Keçiörengücü 38 14 15 9 60 53 51 +7
15 Manisa FK 38 14 18 6 50 52 48 -2
16 Pendikspor 38 13 16 9 45 51 48 -6
17 MKE Ankaragücü 38 14 18 6 49 48 48 +1
18 Şanlıurfaspor 38 11 20 7 45 55 40 -10
19 Adanaspor 38 7 22 9 32 75 30 -43
20 Yeni Malatyaspor 38 0 38 0 14 153 21 -139
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 08/08/2025 Antalyaspor vs Kasımpaşa
 08/08/2025 Çaykur Rizespor vs Göztepe
 08/08/2025 Eyüpspor vs Konyaspor
 08/08/2025 Fatih Karagümrük vs Başakşehir FK
 08/08/2025 Fenerbahçe vs Alanyaspor
 08/08/2025 Gaziantep FK vs Galatasaray
 08/08/2025 Kayserispor vs Beşiktaş
 08/08/2025 Samsunspor vs Gençlerbirliği
 08/08/2025 Trabzonspor vs Kocaelispor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 11/05/2025 Kocaelispor 4 - 1 Keçiörengücü
 10/05/2025 Ümraniyespor 0 - 1 Manisa FK
 10/05/2025 İstanbulspor 3 - 0 Çorum FK
 10/05/2025 Şanlıurfaspor 0 - 1 Erzurumspor FK
 10/05/2025 Fatih Karagümrük 2 - 1 Iğdır FK
 10/05/2025 Yeni Malatyaspor 0 - 5 Gençlerbirliği
 10/05/2025 Sakaryaspor 2 - 0 Esenler Erokspor
 10/05/2025 Adanaspor 0 - 7 Boluspor
 10/05/2025 MKE Ankaragücü 2 - 0 Amed SK
 10/05/2025 Bandırmaspor 2 - 1 Pendikspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/05/2025 Batman Petrolspor 2 - 0 24Erzincanspor
 03/05/2025 İskenderunspor A.Ş. 0 - 1 Sarıyer
 03/05/2025 Karaköprü Belediyespor 5 - 1 Isparta 32 Spor
 03/05/2025 Beykoz Anadolu 1 - 2 GMG Kastamonuspor
 03/05/2025 Adana 01 Futbol Kulübü 4 - 2 İnegölspor
 03/05/2025 Fethiyespor 0 - 4 Sincan Belediye Ankaraspor
 03/05/2025 Altınordu 3 - 0 Afyonspor Kulübü
 03/05/2025 Altay 3 - 0 Kırklarelispor
 02/05/2025 1461 Trabzon FK 0 - 0 Kepezspor FAŞ
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/04/2025 Artvin Hopaspor 7 - 2 Bulvarspor
 26/04/2025 Muş Spor Kulübü 3 - 0 Anadolu Üniversitesi
 26/04/2025 23 Elazığ Futbol Kulübü 1 - 1 Kuşadasıspor
 26/04/2025 Bornova 1877 1 - 0 Kırşehir Futbol SK
 26/04/2025 Karşıyaka 2 - 0 Bursaspor
 26/04/2025 Tokat Bld Plevnespor 3 - 1 Silifke Belediye Spor
 26/04/2025 Düzcespor 2 - 2 Belediye Kütahyaspor
 26/04/2025 Ergene Velimeşe 2 - 1 Kahramanmaraşspor
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI