Düşünüyorum da Kafkas milletlerine ilk sempatim çocukluk kahramanım Şeyh Şamil’i tanımamla başlıyor olmalı! Milliyetçi duygularımın depreştiği gençlik yıllarımda “zalim Moskof”a karşı verdiği mücadelesini daha detaylı öğrenince, merhum İmam Şamil’e olan sevgim daha da artmıştı. Nitekim şimdi bile “Şeyh Şamil”in kıvrak ve coşkulu müziğini duyunca gençlik duygularım kabarır, kendimi Kafkaslardan esen serin yellere bırakır, oradaki cihad ruhunu anlamaya çalışırım.
Ete-kemiğe bürünmüş Çerkezlerle galiba ilk defa 1994 yılında İzmir’den Kayseri’ye geldiğimde karşılaştım. Ve onların da kendi aralarında Kabardey, Hatkoy, Şapsığ, Abzeh gibi boylara ayrıldığını ve dillerinin de farklılıklar gösterdiğini burada öğrendim. Bunun sebebini de esprili bir dille şöyle anlattılar;
Dil torbası düşünce…
“Kafkasya, oldukça dağlık ve yüksek bir yer. Bölgenin derin platolarla dolu olması, yöre halkının dillerinin farklılaşmasına neden olmuş. Küçük bir alanda bu kadar çok dilin oluşmasının fıkramsı hikâyesi de şöyle; ‘Tanrı bir meleğini yeryüzündeki insanlara dil dağıtmak için görevlendirmiş. Melek gökyüzünden saça saça giderken Kafkaslar üzerine geldiğinde elindeki torbayı düşürünce bütün diller de ortalığa saçılmış.”
Kayseri’de öğrendiğim diğer bir şey de Avşarlarla Çerkezlerin tatlı rekabetiydi. 1864 Büyük Çerkez Sürgününde gelenlerin bir kısmını, Osmanlı Devleti Avşarların bulunduğu bölgelere de yerleştirince sıkıntılar yaşanmıştı. Çok şükür ki bu rekabet bugün sadece fıkralarda yaşıyordu.
Yıllar sonra İstanbul’da Beyoğlu’nda görev yaptım. İşyerim, İstiklal Caddesi’nin Galatasaray Meydanı civarındaki Kallavi Sokak’taydı. Burada Çerkez mutfağının önemli mekânlarından “Fıccın” da yer alıyordu. Özellikle ‘Büyük Sürgün’ün yıldönümü olan 21 Mayıslarda çok sayıda Çerkez burada toplanır ve daha sonra yakınlardaki Rus Konsolosluğu önüne giderek protesto gösterisinde bulunurlardı.
Kaplan Abi’yle tanışmam
Kayseri’de tanıştığım ve sevdiğim son Çerkez, çay ocağında tanıdığım Kaplan Abi (Uzak) oldu. Kendisiyle 2016 yılında Kayseri Gündem Gazetesi’nde çalışırken tanıştım. Ondaki farklılığı ve birikimi görünce de haber merkezinde gündeme getirerek kendisiyle iki kez haber ve röportaj yapılmasını sağladım.
Bu röportajlar samimiyetimizi daha da artırdı. Onun güler yüzünü görmek, tatlı dilini duymak ve o nefis çayından içmek için fırsat buldukça Kaplan Çay Evi’ne gitmeye başladım. Giderek bu mekânın müdavimi oldum. Daha sonra, arkasında bir kale gibi duran değerli eşi Zerrin Hanımı ve iki evladını tanıdım.
Av karşıtlığı
Bu süreçte hediye ettiğim biyografik kitabımı bitirmediğini öğrenince önce çok üzüldüm. Ancak sebebini öğrenince rahatladım. Çünkü hayatını anlattığım kahramanım ava çok meraklı birisiydi. Kaplan Abi de avcılığa karşı olan, avcılara antipati duyan birisiydi. “Birazcık itikadı olan bu canlara kıyar mı?” diyordu.
Onun insan sevgisini biliyordum ama hayvanlara karşı olan merhametini de böylece öğrenmiş oldum. Bir gün Güneşli’deki bağ evinden dönerken yaşadığımız bir olay, onun bu yönünü daha da pekiştirdi.
Araba kullanırken yolda son anda küçük bir kaplumbağayı fark edince, “sonra başka bir araç ezmesin!” diye dar yolda manevra yaparak geriye döndü. Oraya vardığımızda araçtan inerek kaplumbağayı sağ salim kenardaki tarlaya bıraktı.
Koronalı karantina günlerinin bize en güzel katkısı bu biyografik kitap için gerekli röportaj ve anıları biriktirmemiz oldu.
Ve şimdi de, bu çalışkan ve güzel insanın, kitaplaştırdığım ilginç, mücadele dolu, ibretlik anılarla zenginleştirilmiş hayat hikâyesi ile karşınızdayım. Beğenerek ve ibret alarak okuyacağınızı umuyorum.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 34 | 30 | 1 | 3 | 80 | 21 | 93 | +59 |
2 | Fenerbahçe | 34 | 28 | 1 | 5 | 89 | 31 | 89 | +58 |
3 | Trabzonspor | 34 | 18 | 12 | 4 | 60 | 45 | 58 | +15 |
4 | Başakşehir FK | 34 | 15 | 12 | 7 | 46 | 39 | 52 | +7 |
5 | Beşiktaş | 34 | 15 | 13 | 6 | 45 | 40 | 51 | +5 |
6 | Kasımpaşa | 34 | 14 | 13 | 7 | 56 | 59 | 49 | -3 |
7 | Çaykur Rizespor | 34 | 14 | 13 | 7 | 45 | 51 | 49 | -6 |
8 | Alanyaspor | 34 | 12 | 10 | 12 | 49 | 46 | 48 | +3 |
9 | Sivasspor | 34 | 12 | 10 | 12 | 41 | 45 | 48 | -4 |
10 | Antalyaspor | 34 | 11 | 11 | 12 | 39 | 42 | 45 | -3 |
11 | Adana Demirspor | 34 | 9 | 11 | 14 | 49 | 47 | 41 | +2 |
12 | Kayserispor | 34 | 11 | 13 | 10 | 39 | 48 | 40 | -9 |
13 | Samsunspor | 34 | 10 | 15 | 9 | 37 | 44 | 39 | -7 |
14 | MKE Ankaragücü | 34 | 8 | 12 | 14 | 42 | 45 | 38 | -3 |
15 | Fatih Karagümrük | 34 | 9 | 16 | 9 | 41 | 43 | 36 | -2 |
16 | Konyaspor | 34 | 8 | 14 | 12 | 34 | 48 | 36 | -14 |
17 | Gaziantep FK | 34 | 9 | 18 | 7 | 39 | 54 | 34 | -15 |
18 | Hatayspor | 34 | 7 | 15 | 12 | 38 | 48 | 33 | -10 |
19 | Pendikspor | 34 | 7 | 18 | 9 | 38 | 70 | 30 | -32 |
20 | İstanbulspor | 34 | 4 | 23 | 7 | 26 | 67 | 16 | -41 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 32 | 23 | 6 | 3 | 73 | 28 | 72 | +45 |
2 | Göztepe | 32 | 20 | 6 | 6 | 56 | 19 | 66 | +37 |
3 | Sakaryaspor | 32 | 16 | 7 | 9 | 48 | 33 | 57 | +15 |
4 | Çorum FK | 32 | 16 | 9 | 7 | 53 | 33 | 55 | +20 |
5 | Kocaelispor | 32 | 16 | 9 | 7 | 48 | 36 | 55 | +12 |
6 | Bodrumspor | 32 | 14 | 7 | 11 | 39 | 21 | 53 | +18 |
7 | Boluspor | 32 | 14 | 10 | 8 | 31 | 33 | 50 | -2 |
8 | Bandırmaspor | 32 | 12 | 9 | 11 | 47 | 30 | 47 | +17 |
9 | Gençlerbirliği | 32 | 12 | 9 | 11 | 37 | 32 | 47 | +5 |
10 | Erzurumspor FK | 32 | 12 | 9 | 11 | 30 | 28 | 44 | +2 |
11 | Keçiörengücü | 32 | 10 | 13 | 9 | 32 | 40 | 39 | -8 |
12 | Manisa FK | 32 | 8 | 11 | 13 | 39 | 38 | 37 | +1 |
13 | Ümraniyespor | 32 | 10 | 15 | 7 | 36 | 46 | 37 | -10 |
14 | Şanlıurfaspor | 32 | 8 | 14 | 10 | 29 | 36 | 34 | -7 |
15 | Tuzlaspor | 32 | 8 | 14 | 10 | 32 | 46 | 34 | -14 |
16 | Adanaspor | 32 | 9 | 17 | 6 | 25 | 45 | 33 | -20 |
17 | Altay | 32 | 5 | 24 | 3 | 15 | 73 | 9 | -58 |
18 | Giresunspor | 32 | 2 | 26 | 4 | 15 | 68 | 7 | -53 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 35 | 25 | 5 | 5 | 77 | 29 | 80 | +48 |
2 | Van Spor FK | 35 | 24 | 5 | 6 | 63 | 34 | 78 | +29 |
3 | Bucaspor 1928 | 35 | 20 | 5 | 10 | 51 | 24 | 70 | +27 |
4 | 1461 Trabzon FK | 35 | 20 | 6 | 9 | 66 | 35 | 69 | +31 |
5 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 35 | 16 | 9 | 10 | 48 | 31 | 58 | +17 |
6 | Ankaraspor | 35 | 15 | 8 | 12 | 42 | 32 | 57 | +10 |
7 | Karacabey Belediye Spor | 35 | 13 | 10 | 12 | 42 | 34 | 51 | +8 |
8 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 35 | 14 | 14 | 7 | 44 | 37 | 49 | +7 |
9 | Ankara Demirspor | 35 | 14 | 16 | 5 | 38 | 44 | 47 | -6 |
10 | Diyarbekir Spor | 35 | 12 | 14 | 9 | 38 | 38 | 45 | 0 |
11 | Kırklarelispor | 35 | 11 | 13 | 11 | 32 | 38 | 44 | -6 |
12 | Altınordu | 35 | 10 | 13 | 12 | 42 | 36 | 42 | +6 |
13 | Hes İlaç Afyonspor | 35 | 10 | 13 | 12 | 24 | 34 | 42 | -10 |
14 | Serik Belediyespor | 35 | 10 | 15 | 10 | 29 | 39 | 40 | -10 |
15 | Nazilli Belediyespor | 36 | 11 | 16 | 9 | 38 | 57 | 39 | -19 |
16 | Zonguldak Kömürspor | 35 | 10 | 17 | 8 | 38 | 56 | 35 | -18 |
17 | Kırşehir Futbol SK | 35 | 5 | 22 | 8 | 34 | 71 | 23 | -37 |
18 | Bursaspor | 35 | 5 | 22 | 8 | 25 | 64 | 20 | -39 |
19 | Adıyaman FK | 35 | 3 | 25 | 7 | 24 | 62 | 16 | -38 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kepezspor FAŞ | 28 | 22 | 2 | 4 | 67 | 18 | 70 | +49 |
2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 28 | 19 | 0 | 9 | 60 | 18 | 66 | +42 |
3 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 28 | 15 | 6 | 7 | 40 | 25 | 52 | +15 |
4 | 52 Orduspor FK | 28 | 14 | 7 | 7 | 40 | 28 | 49 | +12 |
5 | İnegöl Kafkas GK | 28 | 13 | 7 | 8 | 37 | 30 | 47 | +7 |
6 | Edirnespor | 28 | 13 | 10 | 5 | 45 | 28 | 44 | +17 |
7 | Mardin 1969 Spor | 28 | 12 | 11 | 5 | 40 | 34 | 41 | +6 |
8 | K.Çekmece Sinopspor | 28 | 10 | 10 | 8 | 41 | 31 | 38 | +10 |
9 | Karabük İdmanyurdu Spor | 28 | 10 | 13 | 5 | 27 | 44 | 35 | -17 |
10 | Artvin Hopaspor | 28 | 9 | 12 | 7 | 33 | 29 | 34 | +4 |
11 | Talasgücü Belediyespor | 28 | 10 | 14 | 4 | 34 | 45 | 34 | -11 |
12 | Kırıkkalegücü FK | 28 | 8 | 15 | 5 | 31 | 42 | 29 | -11 |
13 | Gümüşhanespor | 28 | 4 | 14 | 10 | 25 | 49 | 22 | -24 |
14 | Malatya Arguvanspor | 28 | 3 | 21 | 4 | 21 | 57 | 13 | -36 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 28 | 2 | 22 | 4 | 20 | 83 | 10 | -63 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
03/05/2024 | Beşiktaş | vs | Çaykur Rizespor |
03/05/2024 | MKE Ankaragücü | vs | Alanyaspor |
04/05/2024 | İstanbulspor | vs | Adana Demirspor |
04/05/2024 | Kayserispor | vs | Fatih Karagümrük |
04/05/2024 | Samsunspor | vs | Trabzonspor |
05/05/2024 | Başakşehir FK | vs | Kasımpaşa |
05/05/2024 | Galatasaray | vs | Sivasspor |
05/05/2024 | Gaziantep FK | vs | Hatayspor |
06/05/2024 | Antalyaspor | vs | Pendikspor |
06/05/2024 | Konyaspor | vs | Fenerbahçe |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
04/05/2024 | Eyüpspor | vs | Göztepe |
05/05/2024 | Altay | vs | Adanaspor |
05/05/2024 | Bandırmaspor | vs | Keçiörengücü |
05/05/2024 | Bodrum FK | vs | Kocaelispor |
05/05/2024 | Çorum FK | vs | Şanlıurfaspor |
05/05/2024 | Gençlerbirliği | vs | Giresunspor |
05/05/2024 | Manisa FK | vs | Boluspor |
05/05/2024 | Sakaryaspor | vs | Tuzlaspor |
05/05/2024 | Ümraniyespor | vs | Erzurumspor FK |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
04/05/2024 | Adıyaman FK | vs | Hes İlaç Afyonspor |
04/05/2024 | Altınordu | vs | Ankaraspor |
04/05/2024 | Ankara Demirspor | vs | Yeni Mersin İdman Yurdu |
04/05/2024 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | vs | Karacabey Belediye Spor |
04/05/2024 | Bucaspor 1928 | vs | Diyarbekir Spor |
04/05/2024 | Bursaspor | vs | Van Spor FK |
04/05/2024 | Kırklarelispor | vs | Zonguldak Kömürspor |
04/05/2024 | Kırşehir Futbol SK | vs | 1461 Trabzon FK |
04/05/2024 | Serik Belediyespor | vs | Esenler Erokspor |
04/05/2024 | Beyoğlu Yeniçarşıspor - Karacabey Belediye Spor | Karacabey Belediye Spor ligdeki son 7 maçında hiç kaybetmedi | Karacabey Belediye Spor yenilmez |
04/05/2024 | Bucaspor 1928 - Diyarbekir Spor | Diyarbekir Spor ligde deplasmandaki son 8 maçında hiç kazanamadı | Bucaspor 1928 yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
27/04/2024 | Malatya Arguvanspor | 3 - 4 | Talasgücü Belediyespor |
27/04/2024 | Gümüşhanespor | 2 - 4 | Kepezspor FAŞ |
27/04/2024 | Artvin Hopaspor | 0 - 1 | 52 Orduspor FK |
27/04/2024 | Mardin 1969 Spor | 4 - 2 | İnegöl Kafkas GK |
27/04/2024 | Tarsus İdman Yurdu | 1 - 1 | Karabük İdmanyurdu Spor |
27/04/2024 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 1 - 0 | Edirnespor |
27/04/2024 | Aliağa Futbol A.Ş. | 6 - 3 | Kırıkkalegücü FK |