Bugün birbirine özenle bağlantılanmış iki başlığım var; Türkiye’nin teröre son verme azmi ve Suriye. Bir de her iki başlıkla aynı denklemde yer alan Irak’a ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği Bağdat ziyaretine değinmek istiyorum. Öncelikle Türkiye Yüzyılı’nın en büyük hamlesi olan terörü kökten bitirme mücadelesine değinelim dilerseniz zira önümüzdeki hafta herkesin gözü kulağı buradan gelecek son dakika haberlerinde olacak. 

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin çağrısı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın destek varlığı ile güç bulan bu mücadele DEM Parti Heyetinin gerçekleştirdiği ziyaretler ile ilk etapta umut verici olsa da ilerleyen günlerde işin kösteklendiğini fark ettim ve 10 Ocak 2025 tarihli yazımda “olması ve olmaması gereken” detaylara değinerek “bu iş sulandırılıyor benden söylemesi acilen biri frene bassın” dedim. Ve bu hafta başı AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik ile DEM Parti kanadı yaptığı karşılıklı açıklamalar ile yazımda yaptığım DİKKAT uyarısında ne kadar haklı olduğumu gösterdi. İlk günkü tavrından sapan DEM Parti alakasız ziyaretler ve açıklamalar ile işi sulandırıyordu çünkü; 

BELKİ DE İŞİN SULANDIRILMASI GEREKİYORDU

YENİ BİR ROTA BELİRLENMESİ İÇİN… 

Gelinen noktada bu işin gitmeyeceğini, devletin muhatabının sadece vatandaşı olması gerektiğini, DEM Heyetinin konu ile alakasız ziyaretler-açıklamalar gerçekleştirdiğini, yapılan açıklamaların trajikomik olduğunu (misal Öcalan evlenmek istiyor açıklaması gibi), olayın fazlasıyla aceleye getirildiğini bu nedenle hatalara çok müsait olduğunu ve daha nicesini yazdım 10 Ocak tarihli yazımda. Bugün gelinen noktayı ve bundan sonraki süreç ihtimallerini anlamak adına sözünü ettiğim yazımı yeniden okumanızı mutlaka tavsiye ediyorum. Velhasılı kelam gelinen noktada bir duraklama yaşansa da Bahçeli yine sükunetle uzlaşı cümleleri zikreden isim oldu. Bundan sonra oluşturulacak yeni rota ile belki de çok daha sağlıklı/kapsamlı/bol şeritli/tıkanmayan bir yol olabilir. Ve belirtmek isterim ki bu yolu Suriye realitesinden ayrı okumak ve oluşturmak sağlıklı olmayacaktır. YENİ Dünya Düzeni popülizm diplomasisini değil akılcı diplomasiyi talep ediyor. 

Ülkeler “aşk değil mantık” derken, kendi menfaatlerini korurken ve iş birliği için iletişim denklemlerini oluştururken sadece yerel kodlara değil global kodlara itibar edilmeli. Bu anlatım üzerinden çıkarılması gereken tavsiyem şu olur; Bahçeli’nin yaptığı çağrı PKK terörünü bitirmek ve Türkiye’nin birlikte daha güçlü bir şekilde yol alması üzerine lakin DEM Parti ve Öcalan’ın yanına dahil edilmeyen çok büyük-çok önemli-çok karmaşık bir denklem realitesi var ortada. Bu realite denkleminde; ABD’de var, Kuzey Irak Kürt Yönetimi var, Avrupa var, İsrail var, İran var, Irak var, Körfez Ülkeleri var… 

Bunca faktörün olduğu bir çerçevede sadece Öcalan’ı ve DEM Parti’yi muhatap almak elbette ki sağlıklı bir yola götürmeyecektir bu çağrıyı. Ayrıca hafızalardan silinen bir detayı da anımsatmak istiyorum. Devlet Bahçeli kürsüden yaptığı ilk çağrıda;“ Öcalan gelsin DEM Parti’nin meclis grubundan konuşsun ve PKK’yı lağvettiğini açıklasın” demişti lakin şimdi gelinen noktada “Dem Parti Öcalan’ın açıklamasını paylaşsın” deniyor. Bu değişiklik kabul görür mü bilmiyorum. Bu zorlu süreçte KDP Başkanı ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin Kadim Başkanı Mesud Barzani’nin yürüttüğü diplomasi de çok önemli tarihi bir çığır açtı. Öyle ki Devlet Bahçeli ve Mesud Barzani’nin huzura vesile olmak için “yüreklerini taşın altına koymaları” Nobel Barış Ödülünü hak ediyor. SDG Komutanı Mazlum Abdi’nin Kürtlerin Kadim Başkanı Mesud Barzani’yi ziyaretinde ve sonrasında verilen mesajlar ortak frekanstaydı. 

Mesud Barzani “SDG’nin terör unsurlarından arınması ve silahlı güçlerinin Suriye Ordusuna dahil edilmesi hem Türkiye ile ilişkilerinde hem de yeni kurulacak Suriye yönetiminde etkin bir rol almasında faydalı olacaktır. Suriye Kürtleri bizim vazgeçilmez bir parçamız ve onların selameti için elimizden gelen mücadeleyi geçmişte nasıl yaptıysak bundan sonra da yaparız” derken çok kararlıydı. Mesud Barzani bu açıklamaları ile tüm dünyaya SDG yalnız değildir mesajını verirken, SDG’ye de derhal terörden arının ve kurumsal siyasi bir yapıya kavuşun diyordu aslında. Özetle Devlet Bahçeli’nin yaptığı çağrı ile başlatılan “terörden arınma” dönemi için şimdi yeni ve realitelere uygun bir rota oluşturulması gerekiyor. Devletin yeni rotası; geniş çerçeveden bakan akılcı diplomasi-ülke menfaatleri-kanuni ve yasal revizyonlar olmalı. 

Ve yine devletin tek muhatabı vatandaşı olmalı. PKK’nın lağvedilmesinde Irak’ın da önemli bir rolü var elbette. İran vesayetinden kurtulmaya çalışan ve bu konuda da ilerleme kaydeden Irak’ın can simidi olarak Türkiye’den güç bulması gerekiyor. Bunun için de güven problemi yaşatmamalı Irak. PKK onlarca yıl Irak’ın dağlarını, köylerini, şehirlerini, kurumlarını, sivil toplum kuruluşlarını, basınını, medyasını, iş dünyasını mesken olarak kullandı ve güç buldu. Ayrıca son yıllarda cezaevlerinde bulunan DEAŞ’lılara da ev sahipliği yapıyor Irak. Cezaevlerinin korunmasıyla birlikte DEAŞ ve PKK’nın etkisiz hale getirilmesi konusunda Irak’ın vereceği iş birliği güveni bu nedenle önemli. 

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın geçtiğimiz günlerde gerçekleştiği Bağdat ziyareti tam da bu minvalde şekillendi. PKK ve DEAŞ konusunda birlikte hareket edilmesinin Suriye ile birlikte tüm Ortadoğu’nun faydasına olduğu ve birlikte hareket edilmesi gerektiği vurgusu yapıldı. Ayrıca Kalkınma Yolu Projesinin tüm başlıklarda değerlendirilmesinde de “birlikte karar alma ve hareket etme, güven alma ve verme” hususuna değinildi. Önümüzdeki günlerde Türkiye ve Irak’ı çok daha fazla ve uyumla yan yana gelmesi başta Suriye ve Lübnan olmak üzere tüm Ortadoğu ülkelerine de ilham verirken, coğrafyaya güç-huzur-güven-kalkınma getireceğine inanıyorum.