Bugun...




facebook-paylas
212 Sayılı Basın-İş Kanunu Neler Getirdi
Tarih: 10-01-2021 19:23:00 Güncelleme: 10-01-2021 19:45:00


10 Ocak 1961 Basın Çalışanları açısından önemli bir tarihtir. Bu tarihte 5953 Sayılı  Basın-İş Kanunu üzerinde  212 Sayılı Kanunla önemli değişiklikler yapılmış, gazeteciler önemli kazanımlar elde etmiştir. O nedenlede bu tarih, ‘’Çalışan Gazeteciler Bayramı’’ olarak ilan edilmesine rağmen, zaman içinde ihtiyaca cevap veremez hale gelince, 10 Ocak ‘’Çalışan Gazeteciler Günü’’ olarak anılır olmuştur. 212 Sayılı Kanunla 5953 Sayılı Kanunun 20 maddesi değişti ve kanuna 1 ek, 1’de geçici madde eklendi.

 

Kapsam, gazeteci tarifi ve istisnalarla başlayan kanun, önce sadece yazılı basını dikkate alırken, radyo ve televizyonlarda çalışan gazetecilerin bu kanun kapsamında değerlendirilmesi için ‘’Radyo ve Televizyonların Yayınları’’na ilişkin düzenlemede ayrı bir maddeyle 212 kapsamına alınmıştır.  

Özel bir kanun olarak düzenlenen 212’de  getirilen, ‘’Yazılı Mukavele ve Terfi Esası’’ (Md.4) ile  gazeteciyle işvereni arasında  yapılacak mukavelenin yazılı olması, mukavelede; işin nevi, ücret miktarı, gazetecinin kıdemi  ve 2 yılda bir yapılacak zam oranının mutlaka  bulunması zorunluğu getirilmiştir.

 

MESLEK KIDEMİ     

Akdin işveren tarafından feshinde, işyeri kıdemi yerine meslek kıdemi esas alınmıştır. (Md.6) Kıdem hakkı, mesleğe ilk giriş tarihinden itibaren hesaplanarak, ‘’Meslekte en az beş yıl çalışmış olan gazetecilere  kıdem hakkı tanınır’’ denilmiştir. Çalışanın güvence altına alınması için; Mukavelenin imzalanmasında işverene, feshinde feshedene çeşitli yerlere bildirim zorunluluğu getirilmiştir Md.9 Bunlar; gazeteci ve işvereni dışında ayrıca:   

Bölge Çalışma Müdürlüğü,

Mülkiye Amirliği, 

Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü ( Şimdi İletişim Başkanlığı)  

Gazeteci sendika üyesiyse sendikasına, değilse en fazla üyesi bulunan mesleki teşekküle gönderilir    

 

TECRÜBE MÜDDETİ   

Tecrübe müddeti ile ilgili düzenlemede, bu sürenin en çok 3 ay olması, bu sürenin devamında (Çalışma devam ediyorsa) yazılı mukavele yapılması zorunlu kılınmıştır. Ayrıca, gazetecinin istismarını önlemek içinde sayı sınırlaması getirilmiştir. ‘’Stajyer adedi, mukaveleli  yazı işleri kadrosunun yüzde onunu geçemez.’’    

Kanunda hastalanan ve uzun süre tedavi edilememiş gazetecilerle ilgili de koruyucu bir hüküm vardır. (Md.12)  Gazetecinin rahatsızlığı nedeniyle iş akdi feshedilemez. Ancak, bu hastalık 6 aydan fazla sürmüşse gazetecinin tazminatı verilmek suretiyle iş akdi feshedilebilir. Bu gazeteci azami bir yıl içinde iyileştiği takdirde eski işine tercihen geri alınır.

       

MUKAVELE DIŞI  YAZILARA AYRI ÜCRET   

Kanun, gazetecinin mukavele dışı çalışmalarının da ücrete tabi olmasını öngörmektedir. Gazetecinin kendi işleri dışında bir çalışma yapması istenirse veya gazetecinin çalışması ayrıca değerlendirilirse bunun ücretinin  ödenmesi  istenmektedir. (Md.15) 

 

ASKERLİKTE ÜCRET  

Gazeteci, diğer mesleklerden farklı olarak, askerlik süresince de ücret alır. (Md.16) Ödeme miktarı, gazetecinin askerlikle ilgili durumuna bağlıdır.    

1.Talim veya manevra dolayısıyla silah altına alınan gazeteci, bu müddet zarfında ücret hakkını muhafaza eder. Ancak, yedeksubay olarak veya sair suretlerde askeri hizmet karşılığı ücret alan gazetecinin  almakta bulunduğu bu aylık, kendi işinden aldığı ücretten az ise, işveren gazeteciye yalnız aradaki farkı ödemekle mükelleftir.

2.Kısmi veya umumi seferberlik dolayısıyla silah altına alınan gazeteci, üç ay son aldığı ücreti almaya devam edecektir. 

3.İlk muazzaf askerlik için silah altına alındığında, herhangibir yerden  ücret almıyorsa, askerlik süresince son aldığı ücretin yarısını almaya devam edecektir. Gazeteciye kanunla verilen bu haklardan daha fazla menfaat sağlayacak özel sözleşmeler veya düzenlemeler varsa, (Toplu Sözleşme gibi)  gazeteci bu hakları alır. Askerlik sona erdiğinde görevinin başına döner. 

Gazeteci askere giderken kıdem tazminatını almışsa, yukarda sıralanan hakların hiçbirini alamaz.  

 

HAMİLELİKTE ÜCRET        

Kadın gazetecinin hamileliğinde 7’nci ayından doğumun 2’nci ayının sonuna kadar izinli sayılır ve bu süre içinde son aldığı aylığın yarısını almaya devam eder. Doğum gerçekleşmez veya çocuk ölü doğarsa, bu durumun belirlenmesinden itibaren, gazeteci bir ay daha ücretini almaya devam eder.

     

MAHKÛMİYETTE  ÜCRET  

Gazetecinin görev yaptığı gazetedeki bir yayınından dolayı mahkum olması halinde, çalışırken aldığı ücret devam eder.  Hapis cezasını gerektiren yayın (yazı-haber) gazetenin sahibi ve sorumlu müdürün bilgisi dışında yayınlanmış veya yayına hazır hale geldikten sonra, üzerinde değişiklikler yapılmışsa  ödeme yapılmaz. 

Mahkûmiyet kararı ilgili yazının yayınlandığı gazete değil de bir başka gazetede çalışırken kesinleşmişse, ödemeyi yayının gerçekleştiği gazete yapar. 

 

YAYIN TATİLİNDE ÜCRET   

Her ne sebeple olursa olsun, neşriyatı tatil edilen süreli yayının çalışanları 2 ay süreyle ücretlerini alırlar. Bu gazetecilerin tazminatları da tercihen ödenir.

      

ÖLÜM TAZMİNATI  

Gazetecinin ölümü halinde; eşi ve çocuklarına, onlar bulunmadığı durumda, bakmakla yükümlü oldğu kişilere aylık ücretinin üç katından az olmamak üzere, kıdem tazminatı tutarında  ölüm tazminatı ödenir     

 

HAFTALIK İZİN  

Her 6 günlük çalışma sonunda gazeteciye 1 günlük hafta tatili verilir. Sürekli gece çalışmasında hafta tatili 2 gündür.  

Ayrıca gazetecinin çocuğu dünyaya geldiği zaman 3, eşi veya çocuğu, anası veya babası öldüğü zaman 4, çocuğu evlendiği, kardeşi veya büyük annesi veya büyük babası veya torunu öldüğü zamanlar 2 gün; olağanüstü ücretli izin verilir. Bu izinler yıllık izinden sayılmaz. (Md.19) 

 

YILLIK ÜCRETLİ İZİN  

Günlük bir süreli yayında çalışan gazeteciye, en az bir yıl çalışmış olmak koşuluyla 4 hafta tam ücretli yıllık izin verilir. Gazetecilik kıdemi 10 yıldan fazla olanlar 6 hafta ücretli izini hak eder.  

Günlük olmayan süreli yayınlarda izin süresi 6 ayda 2 haftadır. İzin hakkından feragat edilemez.(Md.21)   

Kanunun 26, 27, 29 ve 30. Maddelerinde uyulmayan kurallara karşılık verilecek cezalar belirtilmiştir. Kanunun en büyük cezası, gazetecinin ücretinin zamanında ödenmemesi durumunda ‘’Her geçen gün yüzde 5 oranında fazla ödeme yapılması’’ öngörüsüydü. Bu konuda Yargıtay kararlarıyla bu cezalarda indirimlere gidilmiş, gazetecilere verilecek miktarda büyük azalmalar olmuştur. (Sadece mu maddeyle ilgili gelişmeler ayrı bir yazının konusu olarak ayrıntılı biçimde ele alınacaktır.)

     

ÖZEL NOT:    

Değerli okuyucular internet adresim ve şifremle oynayan bazı ahlaksızlar, benim adresimden dostlarıma mesajlar göndermiştir. Bu mesaj ve görüntülerin hiç birisi bana ait değildir. Dostlarımdan özür diler, bu ahlaksızı bulabilme şansım olursa, en ağır şekilde cezalandırılmasını istiyeciğimin bilinmesini istiyorum. Saygılarımla…

     





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 36 30 1 5 91 31 95 +60
2 Fenerbahçe 36 26 4 6 90 39 84 +51
3 Samsunspor 36 19 10 7 55 41 64 +14
4 Beşiktaş 36 17 8 11 59 36 62 +23
5 Başakşehir FK 36 16 14 6 60 56 54 +4
6 Eyüpspor 36 15 13 8 52 47 53 +5
7 Trabzonspor 36 13 11 12 58 45 51 +13
8 Göztepe 36 13 12 11 59 50 50 +9
9 Çaykur Rizespor 36 15 17 4 52 58 49 -6
10 Kasımpaşa 36 11 11 14 62 63 47 -1
11 Konyaspor 36 13 16 7 45 50 46 -5
12 Alanyaspor 36 12 15 9 43 50 45 -7
13 Kayserispor 36 11 13 12 45 57 45 -12
14 Gaziantep FK 36 12 15 9 45 50 45 -5
15 Antalyaspor 36 12 16 8 37 62 44 -25
16 Bodrum FK 36 9 17 10 26 43 37 -17
17 Sivasspor 36 9 19 8 44 60 35 -16
18 Hatayspor 36 6 22 8 47 74 26 -27
19 Adana Demirspor 36 3 28 5 34 92 2 -58
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 38 21 8 9 68 41 72 +27
2 Gençlerbirliği 38 19 8 11 57 34 68 +23
3 Fatih Karagümrük 38 19 10 9 55 36 66 +19
4 İstanbulspor 38 20 14 4 67 38 64 +29
5 Bandırmaspor 38 17 8 13 52 45 64 +7
6 Erzurumspor FK 38 19 12 7 53 31 64 +22
7 Boluspor 38 17 11 10 66 40 61 +26
8 Iğdır FK 38 16 12 10 57 33 58 +24
9 Amed SK 38 14 9 15 43 35 57 +8
10 Çorum FK 38 14 12 12 49 45 54 +4
11 Ümraniyespor 38 14 13 11 48 42 53 +6
12 Esenler Erokspor 38 13 12 13 53 50 52 +3
13 Sakaryaspor 38 13 13 12 48 54 51 -6
14 Keçiörengücü 38 14 15 9 60 53 51 +7
15 Manisa FK 38 14 18 6 50 52 48 -2
16 Pendikspor 38 13 16 9 45 51 48 -6
17 MKE Ankaragücü 38 14 18 6 49 48 48 +1
18 Şanlıurfaspor 38 11 20 7 45 55 40 -10
19 Adanaspor 38 7 22 9 32 75 30 -43
20 Yeni Malatyaspor 38 0 38 0 14 153 21 -139
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 08/08/2025 Antalyaspor vs Kasımpaşa
 08/08/2025 Çaykur Rizespor vs Göztepe
 08/08/2025 Eyüpspor vs Konyaspor
 08/08/2025 Fatih Karagümrük vs Başakşehir FK
 08/08/2025 Fenerbahçe vs Alanyaspor
 08/08/2025 Gaziantep FK vs Galatasaray
 08/08/2025 Kayserispor vs Beşiktaş
 08/08/2025 Samsunspor vs Gençlerbirliği
 08/08/2025 Trabzonspor vs Kocaelispor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 10/08/2025 Bandırmaspor vs Sakaryaspor
 10/08/2025 Bodrum FK vs Pendikspor
 10/08/2025 Boluspor vs Van Spor FK
 10/08/2025 Çorum FK vs Amed SK
 10/08/2025 Erzurumspor FK vs Sivasspor
 10/08/2025 Esenler Erokspor vs Adana Demirspor
 10/08/2025 Hatayspor vs Keçiörengücü
 10/08/2025 Iğdır FK vs Sarıyer
 10/08/2025 İstanbulspor vs Serik Belediyespor
 10/08/2025 Ümraniyespor vs Manisa FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 24/08/2025 Altınordu vs Erbaaspor
 24/08/2025 Batman Petrolspor vs İnegölspor
 24/08/2025 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs İskenderunspor A.Ş.
 24/08/2025 Elazığspor vs Adana 01 Futbol Kulübü
 24/08/2025 GMG Kastamonuspor vs Sincan Belediye Ankaraspor
 24/08/2025 Karacabey Belediye Spor vs Kepezspor FAŞ
 24/08/2025 Karaman Futbol Kulübü vs Bucaspor 1928
 24/08/2025 MKE Ankaragücü vs 24Erzincanspor
 24/08/2025 Şanlıurfaspor vs Beykoz Anadolu
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 07/09/2025 Beykoz İshaklıspor vs Yeşil Yalova FK
 07/09/2025 Çorluspor 1947 vs Bulvarspor
 07/09/2025 Etimesgut Spor vs Silivrispor
 07/09/2025 Galata vs Edirnespor
 07/09/2025 İnegöl Kafkas GK vs Çankaya SK
 07/09/2025 İnkılap FSK vs K.Çekmece Sinopspor
 07/09/2025 Polatlı 1926 Spor vs Bursa Nilüfer FK
 07/09/2025 1923 M.K.Paşaspor vs Fethiye İdman Yurdu
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI