Bugun...




facebook-paylas
Ekonomide Nereye Doğru Koşuyoruz?
Tarih: 29-11-2022 19:46:00 Güncelleme: 29-11-2022 19:52:00


Devletin bir yıl içinde hangi gelirleri, nasıl toplayacağını ve nerelere harcayacağını gösteren bütçe artık eskisi gibi ilgiyle izlenmiyor. Her yılın  ekim ayında meclise gelen ve bir sonraki yılın görüşüldüğü bütçe  maratonunda bu havayı görüyorsunuz. Gelişmiş ülkelerde toplanan verginin ve  bu verginin nerelere harcandığının hesabı sürekli sorulur. Bu temel yaklaşımla ilgili ilk meydan okuma Özal’ın bütçe dışı fonlarıyla oldu. Fonlar üzerinde Sayıştay denetimi yoktu, dolayısıyla TBMM’nin denetimi de mümkün olamıyordu. Denetim, yürütmeye bağlı denetim birimi tarafından göstermelik olarak yapılıyordu. Sonunda sistemi darmadağın eden bu fonlar tasfiye edilse bile onların yarattığı sistem bozuklukları ülkeyi önce 1994 krizine oradan da 2001 krizine soktu.

2022 yılında, cumhuriyet tarihinde ilk kez, başlangıç bütçesinin yüzde 61’i oranında ek bütçe yapıldı. 2023 bütçe teklifiyle yılın bitirilebilmesi için enflasyonun yüzde 50’ler dolayında kalması gerekiyor. Kamu borç stoku devamlı artıyor. 2023 yılı Haziran ayında yapılacak olan seçimlere kadar popülist politikaların devam edeceği ve buna bağlı olarak kamu borç stokundaki artışın devam edeceğini görmekteyiz. Üretici Fiyat endeksi ile tüketici fiyat endeksi arasındaki makas açılıyor. Üretici üretmiş olduğu ürüne maliyetlerini yansıtamıyor. Bir taraftan Olağanüstü genişlemeci maliye politikası uygulamaktayız. Kredi kartları ve KMH’larda gecikme faizleri düşük seviyede bulunmakta. Bankaların %25 ile mevduat topladığı bir ortamda kredi kartlarının gecikme faizi %22 seviyelerinde oluşmakta. Aslında bir anlamda servet transferine yol açan bir uygulama olarak gözüküyor. Bankaların  reel sektöre  kullandırmış olduğu kredi karşılığında devlet iç borçlanma senetlerini alma zorunluluğu getirildi. Devlet tahvili  faizlerinin çekirdek enflasyonun altında kalması büyük bir handikap. Politika faizinde yaşanacak artışlar bankaların elindeki tahvillerin çöp olması anlamına gelecek. Getirilen uygulama ile bankaların reel sektöre kredi kullandırımı yavaşladı. Ülkemizde reel sektörün en büyük eksiği işletme sermayesi açığı. Bunuda bankalardan kullanmış oldukları kredilerle finanse etmekteler. Bankacılık sektörünün çok fazla TL mevduat ihtiyacı oluşmuş durumda.

Hayat pahalılığı hususunda önümüzü açan bir gelişme gözükmemekte. Enflasyonun baz etkisiyle Aralık -Mart ayları arasında düşüş göstereceği  akabinde yeniden artış trendine gireceği görülmekte. Amacımız düşen enflasyon değil düşük enflasyon olmalı. Kuru baskılamak için 2022 yılında toplam 100 milyar USD Merkez Bankası arka kapı satışı yaptı. Bu rakamın 2023 yılında 125 milyar USD olması beklenmekte. Merkez Bankası swap yoluyla almış olduğu  dövizi kuru  baskılamak için kullanmakta. Ülkeye döviz kazandıran ihracatçılarımız için ayakta kalabilecekleri bir kur seviyesini oluşturmamız gerekiyor. Mevcut durumda bekledikleri kur seviyesi 1 USD için 25-TL olarak deklare edilmekte. 2022 yılında gelen turist ve ülkemize kazandırdıkları döviz iyi seviyede gerçekleşti. Kredi Temerrüt Sigortası anlamına gelen CDS primimiz 900’lerden 500’lü rakamlara inmiş durumda. Güzel bir gelişme olarak gözükmekte. Bu inişte bankaların mudilerini eurobond alma hususunda yönlendirmeleri önemli gözüküyor. Eurobond son 6 ayda ciddi bir kazanç sağladı. Eurobondu vadesinden önce bozma durumunda risk primi kaynaklı olarak anaparadan kaybın olacağını da unutmamak gerekiyor.

Türkiye ücret-enflasyon sarmalına girmiş durumda. 2023 yılı için artması  beklenen asgari ücret ve buna bağlı olarak beyaz yakalıya yapılacak ücret zamları patronları kara kara düşündürüyor. Nitelikli işgücünü elde tutmak için katlanılacak maliyetin artacağı aşikar gözüküyor. Kar marjlarının daraldığı, tüketimin yavaşladığı, ihracat pazarlarımızda özellikle Avrupa’da beklenen resesyon süreci, seçim sürecine kadar genişlemeci maliye politikalarının devam edeceği ve sorunların halı altına süpürüleceği 2023 yılı bizleri bekliyor. Gelecek yılın ortalarında, muhtemelen, 2022 yılında olduğu gibi bu bütçeye çok yüksek miktarlı bir ek bütçe yapmak zorunda kalacağımızı tahmin etmek zor olmasa gerek. Böylece Türkiye, aslında yıllık bütçeyi altı aylık hale getirerek daha önce bir kenara attığı pek çok bütçe ilkesine ek olarak ‘bütçenin yıllık olma ilkesini’ de rafa kaldırmış olacak. Seçim sonrası Hükümet görevini yürütenleri dünyada ve ülkemizde  zor  ekonomik koşullar  beklemekte.





FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 36 30 1 5 91 31 95 +60
2 Fenerbahçe 36 26 4 6 90 39 84 +51
3 Samsunspor 36 19 10 7 55 41 64 +14
4 Beşiktaş 36 17 8 11 59 36 62 +23
5 Başakşehir FK 36 16 14 6 60 56 54 +4
6 Eyüpspor 36 15 13 8 52 47 53 +5
7 Trabzonspor 36 13 11 12 58 45 51 +13
8 Göztepe 36 13 12 11 59 50 50 +9
9 Çaykur Rizespor 36 15 17 4 52 58 49 -6
10 Kasımpaşa 36 11 11 14 62 63 47 -1
11 Konyaspor 36 13 16 7 45 50 46 -5
12 Alanyaspor 36 12 15 9 43 50 45 -7
13 Kayserispor 36 11 13 12 45 57 45 -12
14 Gaziantep FK 36 12 15 9 45 50 45 -5
15 Antalyaspor 36 12 16 8 37 62 44 -25
16 Bodrum FK 36 9 17 10 26 43 37 -17
17 Sivasspor 36 9 19 8 44 60 35 -16
18 Hatayspor 36 6 22 8 47 74 26 -27
19 Adana Demirspor 36 3 28 5 34 92 2 -58
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 38 21 8 9 68 41 72 +27
2 Gençlerbirliği 38 19 8 11 57 34 68 +23
3 Fatih Karagümrük 38 19 10 9 55 36 66 +19
4 İstanbulspor 38 20 14 4 67 38 64 +29
5 Bandırmaspor 38 17 8 13 52 45 64 +7
6 Erzurumspor FK 38 19 12 7 53 31 64 +22
7 Boluspor 38 17 11 10 66 40 61 +26
8 Iğdır FK 38 16 12 10 57 33 58 +24
9 Amed SK 38 14 9 15 43 35 57 +8
10 Çorum FK 38 14 12 12 49 45 54 +4
11 Ümraniyespor 38 14 13 11 48 42 53 +6
12 Esenler Erokspor 38 13 12 13 53 50 52 +3
13 Sakaryaspor 38 13 13 12 48 54 51 -6
14 Keçiörengücü 38 14 15 9 60 53 51 +7
15 Manisa FK 38 14 18 6 50 52 48 -2
16 Pendikspor 38 13 16 9 45 51 48 -6
17 MKE Ankaragücü 38 14 18 6 49 48 48 +1
18 Şanlıurfaspor 38 11 20 7 45 55 40 -10
19 Adanaspor 38 7 22 9 32 75 30 -43
20 Yeni Malatyaspor 38 0 38 0 14 153 21 -139
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 01/06/2025 Samsunspor 2 - 1 Kayserispor
 01/06/2025 Bodrum FK 0 - 4 Beşiktaş
 31/05/2025 Adana Demirspor 2 - 2 Gaziantep FK
 31/05/2025 Alanyaspor 2 - 0 Sivasspor
 31/05/2025 Fenerbahçe 2 - 1 Konyaspor
 31/05/2025 Çaykur Rizespor 5 - 2 Hatayspor
 30/05/2025 Galatasaray 2 - 0 Başakşehir FK
 30/05/2025 Antalyaspor 0 - 2 Trabzonspor
 30/05/2025 Kasımpaşa 1 - 2 Göztepe
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 11/05/2025 Kocaelispor 4 - 1 Keçiörengücü
 10/05/2025 Ümraniyespor 0 - 1 Manisa FK
 10/05/2025 İstanbulspor 3 - 0 Çorum FK
 10/05/2025 Şanlıurfaspor 0 - 1 Erzurumspor FK
 10/05/2025 Fatih Karagümrük 2 - 1 Iğdır FK
 10/05/2025 Yeni Malatyaspor 0 - 5 Gençlerbirliği
 10/05/2025 Sakaryaspor 2 - 0 Esenler Erokspor
 10/05/2025 Adanaspor 0 - 7 Boluspor
 10/05/2025 MKE Ankaragücü 2 - 0 Amed SK
 10/05/2025 Bandırmaspor 2 - 1 Pendikspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/05/2025 Batman Petrolspor 2 - 0 24Erzincanspor
 03/05/2025 İskenderunspor A.Ş. 0 - 1 Sarıyer
 03/05/2025 Karaköprü Belediyespor 5 - 1 Isparta 32 Spor
 03/05/2025 Beykoz Anadolu 1 - 2 GMG Kastamonuspor
 03/05/2025 Adana 01 Futbol Kulübü 4 - 2 İnegölspor
 03/05/2025 Fethiyespor 0 - 4 Sincan Belediye Ankaraspor
 03/05/2025 Altınordu 3 - 0 Afyonspor Kulübü
 03/05/2025 Altay 3 - 0 Kırklarelispor
 02/05/2025 1461 Trabzon FK 0 - 0 Kepezspor FAŞ
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/04/2025 Artvin Hopaspor 7 - 2 Bulvarspor
 26/04/2025 Muş Spor Kulübü 3 - 0 Anadolu Üniversitesi
 26/04/2025 23 Elazığ Futbol Kulübü 1 - 1 Kuşadasıspor
 26/04/2025 Bornova 1877 1 - 0 Kırşehir Futbol SK
 26/04/2025 Karşıyaka 2 - 0 Bursaspor
 26/04/2025 Tokat Bld Plevnespor 3 - 1 Silifke Belediye Spor
 26/04/2025 Düzcespor 2 - 2 Belediye Kütahyaspor
 26/04/2025 Ergene Velimeşe 2 - 1 Kahramanmaraşspor
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI