Suriye ve Irak’ta kartların rengi belli olmaya başladı.

Irak ve Suriye diyorum çünkü önümüzdeki süreç her iki ülkenin tüm iç-dış gelişmelerinin aynı doğrultuda olacağını gösteriyor…

Irak Başbakanı Muhammed Sudani’nin 21 Mart’ta gerçekleştirdiği Türkiye ziyareti sonrasında kaleme aldığım 23 Mart tarihli yazımda “Irak’ta kartlar yeniden dağıtılacak” demiştim…Ki öyle de oldu. Sudani ülkesine döndükten hemen sonra Bağdat-Erbil-Ankara hattında başlıklar masaya yatırıldı ve çözüme yönelik adımlar atılmaya başladı.

Bu iş birliği adımlarının devamı önümüzdeki süreçte de gelecektir.

23 Mart’ta köşemde yer verdiğim “Irak’ta kartlar yeniden dağıtılıyor” analizlerim sonrasında şimdi de “dağıtılan kartların renkleri belirmeye başladı” diyorum.

Evet Irak’ı bundan sonra sadece Irak sınırları dahiliyle okumayacağız. Nasıl ki yıllar önce “Türkiye’yi Irak üzerinden okumak gerekiyor” dediysem şimdi de “Irak’ı Suriye üzerinden okuyacağız” diyorum…

Irak şu an 7 başlı ejderhaya dönüşmüş durumda ve her baş ötekini koparmaya çalışıyor.

Geçmişte yaşanan “karşıt çatışmalar” şimdi “iç çekişmelere” dönüşmüş durumda. Şii-Şii, Kürt-Kürt, Sünni-Sünni çekişmeleri giderek derinleşiyor.

Bugün son veriler doğrultusunda Irak’a dair üç başlığı analiz edelim mi? Edelim.

İlk başlığımız Kerkük: Bağdat’tan Araplar, Duhok ve Erbil’den KDP, Süleymaniye ve Garmiyan’dan KYP, Halepçe’den Kürdistan İslam Grupları Kerkük konusunda karşı karşıya gelmiş vaziyette. Kerküklüler ise bu durumdan oldukça rahatsız. Süleymaniye ve Erbil her konuda olduğu gibi Kerkük konusunda da kılıçlarını çekmişken Bağdat’ta bir yandan Süleymaniye ve Erbil’in çekişmesini sessiz sedasız izliyor ve Kerkük’teki Arap nüfusunu arttırmaya hız veriyor. Kerkük’e yönelik bunca çekişme arasında İran destekli Bedir Grubu da kimselere fark ettirmeden aradan süzülüp “Kerkük’ü ben kazandım” demenin planını yapıyor. Kerkük’te sular iyice ısındı dikkat diyorum!

İkinci başlığımız Iraklı Türkmenler: Irak’ta herkes kendine göre bir ittifak içinde yer alırken Iraklı Türkmenler “nerede yer alacağız-projemiz nedir-bize ne olacak” sorularının cevabını endişeyle arıyor. Her geçen gün daha da netleştirilen “Irak Bölünme Haritası” doğrultusunda Kürt, Arap, Sünni, Şii, Hristiyan, Yezidi ve diğer tüm kesimler kendine göre güç bulmak amacıyla ittifak arayışında.Genel tablo “ittifak zorunluluğundan” yana iken Iraklı Türkmenler “ne yapacağız” endişelerinde çok haklı.

“Türkiye öncülüğünde Dicle ve Fırat arasındaki kendi öz topraklarımızda acilen bir gelecek projesi hazırlanmalı” diyor Türkmenler. Özetle soru şu; “herkes menfaatlerini korumak adına ittifak kuruyor peki Türkmenler için en kazançlı ittifak kimlerle olmalı?”

Üçüncü başlığımız ise “Irak’ta Yeni Denge Fransa”: Dağıtılan yeni kartlar “anlaşmazlık bölgelerinde” yeni dengenin Fransa olacağını gösterdi. Saddam Hüseyin döneminden bu yana ne olacağı bir türlü netleştirilemeyen Garmiyan Bölgesi son süreçte oldukça hareketli. Bağdat ve Erbil sınırı arasında yer alan “tampon bölgeye” yerleşen PKK ve DEAŞ’a karşı Irak Ordusu kendi tarafında, Peşmerge Ordusu da kendi tarafında güvenliği sağlarken Fransa’nın öncülük edeceği uluslararası ordu güçleri de ara bölgede yer alacak. ABD’nin arka planda kalarak Fransa’yı Irak ve Peşmerge Ordusu’nun yanında öne sürmesi Irak’ta askeri-ticari-diplomatik ve daha her başlıkta yeni yeni dengelerin kurulacağının habercisi şimdiden söylüyorum…