Başbakan Masrour Barzani’nin ev sahibi olduğu Akre Nevroz’unun en güzel sürprizi Kürtlerin Kadim Başkanı Mesud Barzani’nin de programa katılması oldu. Bu katılım Akre’de bulunan biz davetliler ve Nevroz’u takip eden Kürtler için büyük bir mutluluk kaynağı oldu. Başkan Mesud Barzani’nin de bu mutluluğu yaşadığı gözlerinden net bir şekilde anlaşılıyordu. IKBY Dış İlişkiler Bakanı Safeen Dizaye, yaptığı kısa açılış konuşmasında Nevruz’un önemine vurgu yaptı ve konuklarına güzel dileklerini sundu. Sonrasında sahneye davet edilen Başbakan Masrour Barzani’nin konuşması değerli ve önemli cümleler aktarıyordu dünyaya. 

Konuşmasında Nevruz Bayramı ve Kürtlerin Kadim Başkanı Mesud Barzani’nin siyasi- Peşmerge duruşu ile sergilediği mücadeleci varlığıyla duyduğu gururu ifade eden Başbakan Barzani, Peşmerge Güçlerini de onure ediyordu. Nevroz’un Kürtler için anlam ve önemine de değinen Başbakan Barzani, kültürel ve dini tüm değerlerin saygı gördüğü “Erbil Yönetim Anlayışının” bölge ülkeleri başta olmak üzere tüm dünyaya ilham kaynağı olması gerektiğini özetliyor gibiydi. 

Burada hemen önemli bir notumu da paylaşmak istiyorum. Başbakan Barzani’nin Peşmerge Güçlerini ne denli önemsediğini ve bu önemsemenin verdiği olumlu sonuçları yıllardır yakinen takip ediyorum. Peşmerge güçleri şu an itibariyle bölgenin en önemli askeri ve güvenlik birimleri arasında yer alıyor. Son yıllarda elde edilen kurumsallaşma yapısı Peşmerge Güçleri’nin önümüzdeki süreçte bölgede çok daha önemli bir duruş sergileyeceğini ve önemli görevler üstleneceğini gösteriyor. Bu notumu ve diğer önemli notlarımı diğer yazımda detaylı bir şekilde sizlerle paylaşacağım. Düzenlenen iki günlük Nevruz Bayramı Programı, Kürtler için anlamlı bir bayramı anmak ve yaşamakla birlikte önemli bir görevi de yerine getirdi. 

Bağdat ve Erbil’de gerçekleştirdikleri kısıtlı diplomatik ziyaretler dışında bir yere çıkmayan büyükelçilerin, konsolosların ve uluslararası temsilcilerin görev yaptıkları toprakların tarihi-kültürel-doğal değerleriyle kavuşmasına vesile olan Nevruz Programı davetlilerin gönlüne “iyi ki gelmişiz” imzasını attı. İlk gün gerçekleşen Akre Nevroz Kutlamaları sonrasında ikinci gün gerçekleştirilen Barzan Bölgesi ziyaret programı bu coğrafyanın ve Kürtlerin var olma mücadelesinin konuklar tarafından “kaynağından” görülmesini sağladı. Barzan’da ilk olarak Molla Mustafa Barzani ve İdris Barzani’nin (oğul) kabirlerini ziyaret ettik. 

Kabir başında Kürtçe ve İngilizce olarak anlatılan yaşam ve mücadele öykülerini hayranlıkla dinledik. Sonrasında yine aynı alanda bulunan “Barzani International Memorial” Müzesini gezdik. 2023 yılında Şirwan Barzani tarafından inşa edilen müze kültürel dokuya sadık kalınarak inşa edilmiş. Gösterişten uzak “ruh-a yakın” bu yapıya adım attığınız anda o coğrafyada yaşanan her şey adeta zihninizde canlanıyor. Barzani ailesinin yaşadığı savaşlar, zulümler, sürgünler, acılar, ihanetler onları pes etmeye değil tam aksine daha azimli ve daha güçlü bir şekilde mücadeleye devam etmeye yönlendirmiş. 

Müzede beni en çok etkileyen Molla Mustafa Barzani’nin ve onunla mücadele eden Kürtlerin yaşam mücadelesinin yer aldığı video oldu. Gerçek görüntüler ve üzerine yapılan sesli anlatım eşliğinde oluşturulan birkaç dakikalık bu video Barzani mücadelesi üzerine yazılmış binlerce kitabın ve yazının, asırlık cümlelerin ve alınması gereken derslerin özeti gibiydi. Mağara şeklindeki bölümde ise bu mücadeleyi anlatan fotoğraflar, kıyafetler, silahlar, eşyalar, evraklar sergileniyordu. Her şey canlı gibiydi ve bizleri içine çekip o dönemlere götürüyordu şahit etmemiz için.

 Muhteşem iklimi ve doğal güzellikleriyle ziyaretçilerin hayran kaldığı Barzan Bölgesini ve aynı alanda yer alan Barzani International Memorial Müzesi’ni mutlaka görülmesi gereken yerler listenize almanızı tavsiye ediyorum zira bulunduğumuz yüzyılda çoğu şeyi anlayabilmek ve anladıklarımız doğrultusunda yeniden hatalara düşmemek için önemli bir rehber niteliğinde bu müze. Başbakan Masrour Barzani’nin ev sahipliğinde Dış İlişkiler Bakanı Safeen Dizaye’nin tertiplediği ve yine Bakan Dizaye’nin profesyonel ekibinin kusursuz bir şekilde yürüttüğü 2025 Nevroz Bayramı Programı aslında dünyaya şu mesajı da verdi; bu topraklar insanlık tarihinin kalbi ve bu kalp maruz kaldığı tüm zulümlere rağmen sevgisini, saygısını, hürmetini, huzur arayışını asla kaybetmedi. Gelmeden, görmeden, anlamadan bu kadim toprakların her geçen gün elde ettiği güvenlik, huzur, kalkınma azmine şahit olamazsınız. 

Bulunduğumuz yüzyılın gözdesi olacak bu bereketli toprakların her santimi gezilmeyi, görülmeyi, anlamayı, anlatılmayı, tanıtılmayı ve turist ağırlamayı hak ediyor… Diplomasi elbette ki itinayla yürütülmesi gereken ve “kendi ülkesi bilincinin” baş tacı edildiği bir başlık. Fakat sadece bununla sınırlı kalmaması da gereken bir başlık. Diplomatların görev icra ettiği topraklara samimiyetle dokunması ve kendi ülkesiyle arasında kültürel köprüler de kurması gerekiyor. Zira ülkeler arasında sosyolojik-kültürel köprüler sağlam bir şekilde inşa edilmezse hiçbir başlık kalıcı ve başarılı olmaz. 

Kürtlerin meşhur şu sözü baş tacı edilmeli; “her şeyden önce dıl-de (yürekte) birlik olmalı”… İnsanoğlu yaşamının temel taşı olan nizami/sıralı bir işleyiş var ve bu sıralı işleyiş diplomasiye de ilham kaynağı olmalı. Nasıl mı? Yaradılış önce görmeyi ve duymayı yükledi insanoğluna “anlayabilmesi” için zira her şeyin başı “anlamak”… Sonrasında dokunarak, koklayarak ve tadarak tanımayı-hissetmeyi- kendimize göre in-out-iyi-kötü sıralaması yapmamızı sağladı… Sonra dinlemeyi öğrendik, anlamak-kavramak-stratejiler geliştirmek için… En sonunda da elde ettiğimiz tüm bu öğretilerin birikimiyle konuşmayı-düşünmeyi-icra etmeyi başardık, zihni ve ruhi yolumuzda başarılı olmak için… 

Yaradanın insanlığa domino taşı misali kurguladığı bu mucize sıralama şunu söylemek istiyor aslında; her şeyin bir sırası ve zamanı var. Sırayı ve zamanı kaçırırsan gerekli olan birikim tablosunu elde edemezsin ve başarılı-mutlu-faydalı olamazsın… Bu nedenle Akre Nevroz Programı çok değerliydi; Kürt coğrafyasını yerinde görmek, dokunmak, anlamak, tanımak ve köprüler kurmak için…