NATO’nun Irak’taki asker sayısının 4 bine çıkarılması ve ABD’nin Türkiye sınırına yaklaşık 50 kilometre uzaklıktaki Dedeağaç’a yaptığı ‘tatbikat çıkarması’, ‘neler oluyor?’ sorusunu gündeme getirdi. Prof. Dr. Tulça, Türkiye’nin etrafındaki ABD/NATO hareketliliğini değerlendirdi.

ABD, NATO çerçevesinde Orta ve Doğu Avrupa’da yapacağı ‘Defender Europe 21’ tatbikatı için Yunanistan’ın Dedeağaç Limanı’na toplam 145 helikopter, 1800’den fazla zırhlı araç ve 20 binden fazla askeri personel çıkarıyor. Hürriyet gazetesinin haberine göre, ABD kuvvetlerinin ilk bölümünü taşıyan dev yük gemisi ‘Endurance’, Yunanistan’ın Dedeağaç Limanı’na vardı.

“Orta ve Doğu Avrupa’da Rus tehdidi” senaryolarına dayalı tatbikat; Yunanistan, Arnavutluk, Bosna Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Estonya, Almanya, Macaristan, Kosova, Karadağ, Kuzey Makedonya, Polonya, Romanya ve Slovenya’da gerçekleştirilecek.

‘Türkiye, bir asır önceki ortamı yaşıyor gibi’

Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enis Tulça, konu hakkında Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, ABD’nin Suda (Girit), Larissa, Dedeağaç’ta üslerinin olduğunu hatırlattı. ABD’nin Yunanistan’daki varlığını kuvvetlendirmesini ve Irak’ta gelişmelerin, Türkiye’de, ‘çevreleme siyaseti’ olarak görüldüğünü belirten Tulça, şunları kaydetti:

“Türkiye, bir asır önceki ortamı yaşıyor gibi. Dolayısıyla Türkiye’nin 100 yıl öncesindeki diplomasiye ihtiyacı var. Atatürk-Lenin ve Atatürk-Venizelos yaklaşımında olduğu gibi hem Rusya ile hem de Yunanistan’la iyi ilişkiler kurmamız gerekiyor. Rusya ile zaten ilişkilerimiz iyi seyirde, Yunanistan’la da doğrudan diyalogumuz devam etmelidir. Yunanistan, Avrupa Birliği ve NATO üzerinden Türkiye’ye baskı yapma siyasetinden vazgeçmelidir. Bu, Yunanlılara bir şey kazandırmaz.”

Türkiye ve Yunanistan arasındaki diyalogun ABD’nin bütün girişimlerinden arınmış bir şekilde devam etmesi gerektiğini ifade eden Tulça, “Yunanlılar, ‘ABD bizi buraya korumaya geliyor’ diye bir hissiyata da kapılabilir. ABD’nin kendi stratejik çıkarları temelinde geldiği unutulmamalı” dedi.

‘Rusya ile olan ikili ilişkiler devam etmeli’

ABD’nin Rusya’ya karşı Karadeniz’deki varlığını artırdığına da dikkat çeken Prof. Dr. Tulça, şunları ekledi:

“Türkiye’nin çevresindeki ABD/NATO varlığı ve hareketliliği normal bir dönemi andırmıyor. Bütün bu gelişmelerde her ülke kendine göre hiza alacaktır. Biden yönetimi geldiğinden beri Türk boğazlarından geçen Amerikan askeri gemisi sayısı son derece arttı. Burada Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin önemi tekrar ortaya çıkıyor. Ama bu askeri varlık içinde Türkiye, NATO içindeki pozisyonunu tutmalı, Rusya ile olan ikili ilişkilerini de devam ettirmelidir.”