Sırbistan, Kosova'da bulunan NATO liderliğindeki barış gücünü, Kosova polisinin etnik Sırplar'a yönelik “şiddet eylemlerini” durdurmayı başaramaması nedeniyle kınadı. Açıklamada, Sırbistan-Kosova sınırı yakınında konuşlu silahlı kuvvetlerin bir sonraki talimata kadar en üst seviyede teyakkuzda kalmaya devam edeceği kaydedildi.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic liderliğindeki üst düzey siyaset ve güvenlik yetkilileri, dün Kosova polisi ve etnik Sırplar arasında çıkan ve 10'dan fazla kişinin yaralanmasına yol açan çatışmalardan sonra bugün Belgrad'da biraraya geldi.

Vucic, çatışmalara karşılık olarak dün askerlerin Kosova sınırına daha çok yaklaşmaları talimatı verdi. Üst düzey Sırp liderlerin bugünkü toplantısından sonra yapılan açıklamada, “Kosova Başbakanı Albin Kurti ve kuvvetlerinin Kosova'daki Sırp halkına karşı şiddete başvurması üzerine Sırbistan Cumhuriyeti'nin silahlı kuvvetleri, en üst savaş teyakkuz seviyesinde kalmaya devam edecek” denildi.

Açıklamada ayrıca 1999 yılında Sırp askerlerinin Kosova'dan çıkarılması sonrasında bölgede göreve başlayan uluslararası sivil misyonun ve NATO liderliğindeki askerlerin Sırplar'ı koruma “görevini yerine getirmedikleri” kaydedildi.

NATO Sözcüsü Oana Longescu, “Kosova'daki kurumlara ortalığı derhal yatıştırma” ve tüm taraflara ”sorunu diyalogla çözme” çağrısında bulundu.

Longescu, Twitter paylaşımında, NATO'nun “ihtiyatlı olduğunu ve Kosova'da güvenli ve emniyetli bir ortam sağlayacağını” kaydetti.
Geçen ay yapılan yerel seçimler, etnik Sırplar tarafından boykot edilmiş, belediye makamlarına ve yerel meclislere sadece etnik Arnavutlar ve diğer azınlık temsilciler seçilmişti.

Kosova'nın kuzeyinde nüfusun çoğunluğunu oluşturan etnik Sırplar, kısa süre önce seçimle işbaşına gelen etnik Arnavut yetkililerin Cuma günü belediye binalarına girmesine engel olmuştu.

Kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullanan Kosova polisi, yeni seçilen yetkililerin ofislerine girmesini sağladı. Olaylarda bazı araçların ateşe verildiği görüldü.

Kosova'nın kuzeyindeki Sırp politikacılar bugün Sırbistan'a Avrupa Birliği arabulucuğuyla, iki taraf arasındaki ilişkileri normalleştirme amacıyla yapılan görüşmelere katılımı askıya almaları çağrısında bulundu. Siyasetçi Goran Rakic, “Priştine'yle daha fazla müzakere yapılmasını tamamen mantıksız ve amaca zarar verici buluyoruz” dedi.

ABD ve bazı Batılı ülkeler, Kosova hükümetinin belediye binalarına girişi sağlamak için polis gücüne başvurmasını kınadı. Kosova Başbakanı Kurti ise polisi savundu.

Kurti, Twitter hesabından, “Demokratik seçimlerde seçimle işbaşına gelenlerin tehdit ve korkutmaya maruz kalmadan görev başına gelme haklar var. Vatandaşlarınsa seçilmiş bu yetkililerden hizmet alma hakkı var. Demokraside siyasi görüşleri ifade etmenin doğru yolu şiddet içerikli müdahale değil katılımdır” mesajını paylaştı.

Vucic, Belgrad'ın Sırplar'a karşı şiddete yanıt vereceği uyarısını daha önce de yapmış, Kosova'yla olan gerginlikler sırasında birkaç kez teyakkuz seviyesini yükseltmişti. Ancak Sırbistan'ın askerlerini sınırın ötesine göndermesi, Kosova'da konuşlu NATO askerleriyle çatışmaya girme anlamı taşıyor.

Vucic, “Kosova'daki Arnavutluk rejiminin, Batı'nın üzeri kapalı onayıyla, Kosova'da Sırp halkına karşı terör uyguladığını” öne sürerek, ”Sırplar'ın saldırıya uğramaları durumunda kendilerini savunacaklarından eminim. Sırp halkının bölgeden uzaklaştırılmasına bir daha asla izin vermemeliyiz” dedi.

Kosova'daki çatışmalar 1998 yılında, ayrılıkçı etnik Arnavutlar'ın Sırp rejimine karşı ayaklanması üzerine patlak vermiş; çoğu etnik Arnavut 13 bin kişi yaşamını yitirmişti.

NATO'nun 1999 yılındaki askeri müdahalesiyle Sırplar, bölgeden çekilmeye zorlandı. ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinin çoğu, Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanısa da Sırbistan, Rusya ve Çin, Kosova'nın egemenliğini kabul etmiyor.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ise iktidardaki Sırbistan İlerici Parti'nin bugün yapılan kurultayında, parti liderliğinden ayrıldığını açıkladı. Vucic, cumhurbaşkanlığı görevine devam edeceğini, ancak ülkeyi birleştirmek için yeni bir yaklaşım gerektiğini kaydetti.

Bu ayın başlarında 18 kişinin ölümüyle sonuçlanan iki toplu katliam nedeniyle hükümet karşıtı büyük protestolar düzenlenmiş, bunu üzerine Sırbistan'ın dört bir yanından ve komşu Kosova, Karadağ ve Bosna'dan on binlerce kişi Vucic'e destek vermek için Belgrad'ın merkezinde toplanmıştı. Vucic, ayrılık kararını bu destek gösterisinden bir gün sonra açıkladı.