Dünyanın en büyük sosyal medya platformları Whatsapp, Instagram ve Facebook'un saatlerce çökmesinin yankıları sürüyor. Tarihin en büyük erişim sorununun nedeniyle ilgili yeni detaylar ortaya çıktı.

Sosyal medya platformları Whatsapp, Instagram ve Facebook tarihinin en uzun süren erişim sıkıntısını yaşadı. Dünyada büyük şaşkınlığa neden olan erişim sorunuyla ilgili yeni detaylar ortaya çıkmaya devam ediyor. Facebook'tan da kesintiye ilişkin resmi duyuru geldi.

İnternet sitelerindeki çökme sorununu bildiren "Down Detector" isimli internet sitesine göre Türkiye saatiyle 18.40'tan itibaren Facebook, Whatsapp ve Instagram'a dünya genelinde erişim sorunları yaşandı.

WHATSAPP, INSTAGRAM, FACEBOOK NEDEN ÇÖKTÜ?

Facebook'un altyapı direktörü Santosh Janardhan, şirketin sitesi üzerinden yaptığı açıklamada, kesintinin hatalı bir konfigürasyondan kaynaklandığının saptandığını bildirdi. Konfigürasyon ise yapılandırma anlamına geliyor. Yani Facebook mühendisleri ayar değişikliği yaparken sistemi kitledi.

ÇOK BASİT BİR HATA TÜM SİSTEMİ ÇÖKERTTİ
Veri merkezleri arasındaki iletişimdeki başlayan aksaklık kısa sürede tüm Facebook sistemini sardı.

HİZMETLERİ TAMAMEN ORTADAN KALDIRDI
Facebook'tan yapılan açıklamada, "Veri merkezlerimiz arasındaki trafiği koordine eden ana yönlendiricilerdeki ayar değişikliği soruna neden oldu. Bu da iletişimi engelledi. Veri merkezleri arasındaki trafikteki bu bozulmanın etkisi giderek artarak hizmetlerimizin ortadan kaldırdı" denildi.

Sorunun aynı zamanda şirketin operasyonlarında kullandığı sistemleri kullanılamaz hale getirmesinin çözümü zorlaştırdığını kaydeden Janardhan, "Platformlarımızda yaşanan kesintiden dolayı tüm dünyada bize güvenen kişi ve şirketlerden özür dileriz" ifadesini kullandı.

Değişikliğin sınır geçit protokolünde yapıldığı tahmin ediliyor. Internet üzerindeki kararların ana makinelere gönderilmesi işlemine izin veren modele sınır geçit protokolü (BGP) nedir. Yani bu protokolle sistemleriniz internete bağlanır. Ağla etkileşim halinde olur. Eger bu protokol çalışmazsa dışarıyla etkileşim kesilir. Yani Facebook, Instagram, WhatsApp ve Oculus'un dış dünyayla bağlantısı kesilmiş durumdaydı.

'KULLANICI BİLGİLERİ GÜVENDE' AÇIKLAMASI

Şirket, bu süreçte kullanıcı bilgilerinin çalındığına dair bir delil bulunmadığını belirterek, bu yöndeki Haberleri yalanladı.

GECE 01.00'DAN İTİBAREN DÜZELMEYE BAŞLADI

Tüm platformlarda saat 18.40 civarı başlayan kesintiler gece saat 01.00'den itibaren düzelmeye başladı. Yaşanan kesinti şimdiye kadarki en uzun süreli kesinti olarak tarihe geçti.

ABD MEDYASINDA GENİŞ YANKI BULDU
ABD merkezli sosyal medya platformları Facebook, WhatsApp ve Instagram'da dünya genelinde yaşanan bir günlük erişim sorununa Amerikan medyası geniş yer ayırdı.

Sosyal medya uygulamalarındaki çökme sorununa değinen Amerikan medyası, insanların sosyal medya ile oluşturduğu bağa vurgu yaparken dünya genelinde yaşanan kesintinin Facebook kurucusu Mark Zuckerberg'in "dijital hakimiyetini" tekrar gündeme getirdiğine dikkati çekti.

New York Times'ın makalesinde, sosyal medyanın sokaktaki vatandaştan politikacılara kadar her türlü insanın hayatında işgal ettiği yerin test edilmesi adına dün yaşanan kesintinin önem taşıdığına değindi.

Facebook ve uygulamalarının "hayatın neredeyse her yönüne girdiğine" dair düşünce, "Meksika'da politikacılar seçmenlerinden koptu. Türkiye'de esnaf mallarını satamadı. Kolombiya'da ise toplumsal cinsiyete dayalı şiddet mağdurlarını hayat kurtaran hizmetlere bağlamak için WhatsApp'ı kullanan bir yardım kuruluşunun çalışmaları aksadı." cümleleri ile örneklendirildi.

Bu platformların özellikle, Hindistan, Latin Amerika ve Afrika'da, maliyetleri ucuzlattığı için kamu hizmetleri, iletişim ve ticaretin bir parçası haline geldiği kaydedildi.

"Mark Zuckerberg İmparatorluğuna" işaret edildi

Wall Street Journal (WSJ) ise "Dev bir teknoloji şirketi, çevrim içi sosyal hayatımızın büyük bir kısmını kontrol ediyor." diyerek sosyal medyanın insan hayatında oluşturduğu tehdidin altını çizdi.

Makalede, "Verilerimizin ne kadarının Mark Zuckerberg'in imparatorluğundan geçtiğine bir bakın. Bu, birkaç sevimli kedi fotoğrafını veya en son ünlü dedikodularını kaçırmakla ilgili değil: Birçoğu için, iletişimlerinin büyük kısmı, sohbetler ve gruplar Facebook Inc. tarafından kontrol edilen kanallar üzerinden gerçekleşiyor." cümleleri yer aldı.

"2021'in büyük sosyal kesintisi derssiz değildir." uyarısına yer verilen gazetede bir sonraki kesintinin daha büyük olabileceği, insanların kendi veri depolarını oluşturmaları, haberleşme için eskiden olduğu gibi mesaj ve e-postayı tercih etmeleri konularında yönlendirme yapıldı.

- İlk defa birden fazla uygulamada kesinti yaşandı

Finans ağırlıklı haber üreten Bloomberg'in internet sayfasında da sosyal medya platformlarında ilk defa aynı anda birden fazla uygulamada uzun süreli bir kesinti yaşandığına vurgu yapıldı.

Bloomberg'in teknoloji sayfasında, Facebook ve ona bağlı diğer uygulamalarda yaşanan kesintinin sismik bir etkisi olduğu ve 2,75 milyardan fazla insanın iletişim kurmak, iş yapmak ve haberleri takip etmek için güvendiği bir dizi hizmeti negatif etkilediği belirtildi.

Zuckerberg ve şirketlerinin 5 saati aşkın kesinti esansındaki kaybının borsa değerinin on milyarlarca dolara karşılık geldiği bildirildi.

- Tekel riskine işaret edildi

ABD Temsilciler Meclisi Demokrat üyesi Ocasio Cortez Twitter'da, Facebook Inc'in büyük kesintisinin, dünya çapında iletişim ve diğer hizmetler üzerindeki tekelini hatırlattığını belirterek bu gelişmenin şirketin bölünmesi gerektiğinin en son göstergesi olduğuna dair paylaşımda bulundu.

Cortez, "Facebook'un rakip herhangi bir platforma sahip olma, kopyalama veya yok etme tekelci misyonunun özgür toplum ve demokrasi üzerinde inanılmaz derecede yıkıcı etkileri var gibi." ifadesini kullandı.

Bir süre önce ABD Federal Ticaret Komisyonu, Facebook'a karşı, hakimiyeti elinde toplamak için Instagram ve WhatsApp'ı satın alan bir tekelci olmakla suçlayarak bir antitröst davası açmıştı.

Avrupa Birliği bünyesinde de şirketin gücünü kısıtlayacak kapsamlı düzenlemelerin hazırlandığı biliniyor.